Mô hình bảo vệ môi trường nông thôn ở Bình Chánh

Ghi nhận thực tế tại xã Vĩnh Lộc A cho thấy, nhiều kênh rạch ở các khu công nghiệp và khu dân cư đều có màu đen kịt, bốc mùi hôi khó chịu. Không những thế, ở ấp 5, đường Quách Điêu, xã Vĩnh Lộc A, người dân còn đang phải sống chung với bụi bẩn do lượng phương tiện giao thông lưu thông qua đây đông đúc. Trên tuyến đường này còn phát sinh rất nhiều điểm rửa xe để nước chảy ra đường lênh láng, kèm theo bọt tuyết nhìn rất mất mỹ quan.

Tương tự, tại xã Lê Minh Xuân và xã Phạm Văn Hai, các tuyến kênh trong khu dân cư đều bị ô nhiễm nghiêm trọng, nước kênh có màu đen, bốc mùi hôi. Đặc biệt, nước kênh luôn có nhiều váng dầu mỡ xuất hiện, đặc quánh thành từng mảng lớn, gây ách tắc dòng chảy. Theo người dân ở đây, dầu mỡ này là do các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất xung quanh khu vực xả ra và người dân đã nhiều lần phản ánh qua các buổi họp tổ dân phố; thế nhưng, tình trạng vẫn không có gì thay đổi. Không chỉ có thế, người dân ở xã Lê Minh Xuân, xã Phạm Văn Hai và xã Tân Kiên còn đang đối mặt với tình trạng rác thải sinh hoạt bị xả vô tội vạ ra môi trường, rất nhiều bãi đất trống đã trở thành nơi đổ rác của một số người dân. Rác bỏ không đúng nơi quy định đã gây mất mỹ quan và ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của nhiều người dân ở khu vực này.

Theo Chi cục bảo vệ môi trường TP.HCM, vấn đề rác thải, nước thải ở huyện Bình Chánh đang còn nhiều bất cập, gây ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe của người dân. Để xử lý môi trường ở huyện Bình Chánh, Sở TN-MT TP.HCM đã phối hợp với UBND huyện Bình Chánh triển khai mô hình tổ tự quản về bảo vệ môi trường. Theo đó, tổ tự quản có nhiệm vụ tổ chức các hoạt động tuyên truyền, như phong trào “15 phút ngày chủ nhật xanh” hàng tuần, phát triển cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp và giám sát việc bảo vệ môi trường tại khu dân cư. Đồng thời, tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về thực hiện đúng quy định của việc xả rác, phân loại rác đúng quy định; hạn chế sử dụng túi nylon khó phân hủy; tích cực dọn dẹp vệ sinh nhà ở và khu vực công cộng... Trong năm 2018, huyện Bình Chánh đã phối hợp với Sở TN-MT TP.HCM triển khai chương trình “Quản lý môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu dựa vào cộng đồng” và lựa chọn thực hiện thí điểm tại xã Bình Chánh, sau đó đánh giá hiệu quả và nhân rộng mô hình trên địa bàn 15 xã, thị trấn còn lại.

Theo Chi cục bảo vệ môi trường TP.HCM, cùng với sự phát triển không ngừng của nền kinh tế thành phố, kinh tế nông thôn cũng đang trong giai đoạn chuyển mình phát triển. Các làng nghề, khu công nghiệp, khu chế xuất được xây dựng đã góp phần không nhỏ cho sự phát triển của địa phương cũng như giải quyết việc làm, tăng thu nhập và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Song sự phát triển đó cũng đang tạo ra sức ép lớn đối với môi trường sống. Trong sinh hoạt hàng ngày và sản xuất dịch vụ thương mại không tránh khỏi phát sinh chất thải và nếu chất thải phát sinh không được thải bỏ, thu gom đúng quy định sẽ làm xấu cảnh quan, mất vệ sinh và gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của cộng đồng. Bảo vệ môi trường khu vực nông thôn là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay và kết quả chỉ đạt được nếu có sự tham gia, chung tay của cả cộng đồng, trong đó người dân đóng vai trò hết sức quan trọng. Không ai khác chính người dân là những nhân tố có thể bảo vệ môi trường sống của mình một cách hiệu quả nhất.

Chương trình “Quản lý môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu dựa vào cộng đồng” là một trong những nội dung trọng tâm trong Kế hoạch 5 của Thành ủy TP.HCM về chỉ đạo, điều hành thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố trong năm 2018. Mục tiêu của chương trình hướng đến việc thành lập và đưa vào các hoạt động tổ tự quản về bảo vệ môi trường. Các tổ tự quản sẽ vận động nhân dân tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường làng, ngõ xóm; trồng và chăm sóc cây xanh, cải tạo vườn, chỉnh trang hàng rào, cổng ngõ... nhằm phát triển cảnh quan xanh - sạch - đẹp.