TP.HCM sẽ mở rộng bệnh viện, ngăn chặn 'cò' khám chữa bệnh

Khi bệnh viện quá tải, thời gian chờ đợi kéo dài, người bệnh dễ rơi vào bẫy "cò" khám chữa bệnh. Không ít nơi, bệnh viện chật hẹp, xe đưa đón người bệnh không vào được tận nơi càng tạo điều kiện cho "cò" có cơ hội hoạt động .

Tại hội thảo chuyên đề về giải pháp ngăn ngừa tình trạng "cò" khám chữa bệnh do Sở Y tế TP.HCM tổ chức, vào ngày 30/7, lãnh đạo các bệnh viện đã chia sẻ những khó khăn cũng như nhiều giải pháp thiết thực trong công tác kiểm soát dòng người bệnh.

Lối vào chật chội, người bệnh dễ lọt bẫy "cò"

Tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM, BS.CKII Châu Văn Đính - Giám đốc bệnh viện - xác nhận thời gian qua có các trường hợp "cò" tiếp cận người bệnh, thậm chí giả làm người nhà bệnh nhân để vào khu vực khám chữa bệnh.

Theo lãnh đạo bệnh viện, hiện có hai nhóm "cò" chính hoạt động thường xuyên. Nhóm thứ nhất là "cò" ngoài bệnh viện, chuyên tiếp cận người bệnh từ xa và lôi kéo ra các cơ sở tư nhân. Nhóm còn lại trà trộn vào trong bằng cách giả danh người nhà người bệnh nhằm lấy tiền hỗ trợ làm thủ tục hoặc giữ chỗ và lấy số giúp.

Bên cạnh đó, bệnh viện ghi nhận còn có hiện tượng "cò xe lăn", xuất phát từ chính thực tế cơ sở vật chất chật chội. Trong đó, cả ba cổng bệnh viện đều không có lối thuận tiện cho xe đưa người bệnh vào bên trong, nhất là người già, người đi lại khó khăn.

Một số "cò xe" lợi dụng việc người bệnh khó khăn trong di chuyển đã tiếp cận từ bên ngoài với lời hứa hỗ trợ giá rẻ, nhanh. Nhiều trường hợp sau khi nhận tiền, "cò" chỉ chở người bệnh một đoạn rồi bỏ sang xe khác. "Nguyên nhân sâu xa là không có chỗ để xe chạy vào", BS.CKII Châu Văn Đính nói.

Khi bị phản ánh, bệnh viện phải đứng ra giải thích, dù thực tế những đối tượng này hoạt động bên ngoài phạm vi quản lý. Đáng lo ngại, một số đối tượng "cò" đã có hành vi hung hăng, đe dọa cả lực lượng bảo vệ bệnh viện khi bị phát hiện. Bệnh viện đã phối hợp cùng Công an Thành phố đã giải quyết triệt để vấn đề "cò" trong bệnh viện.

Đẩy mạnh đăng ký trực tuyến

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, ThS Lê Minh Hiển - Trưởng phòng Công tác xã hội - cho biết với việc quản lý người bệnh chống lại hiện tượng "cò", Ban Giám đốc bệnh viện đã có nhiều giải pháp. Trong đó, giải pháp căn cơ là đăng ký khám chữa bệnh chống chen số.

Song song đó, bệnh viện không cho phép sửa thông tin cá nhân trong phiếu đăng ký nếu bị thiếu hoặc sai tên. Đây từng là kẽ hở để một số đối tượng cò đăng ký đại, sau đó chỉnh sửa thông tin cho phù hợp với người bệnh.

Về lực lượng tại chỗ, bảo vệ bệnh viện phối hợp chặt với nhân viên công tác xã hội, hướng dẫn người bệnh từ khu vực đăng ký cho đến khi hoàn tất khám. Nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường, như người lạ mặt thường xuyên ra vào bệnh viện thì nhân viên công tác xã hội sẽ báo bằng bộ đàm cho tổ trưởng. Tổ trưởng tiếp tục phối hợp với đơn vị liên quan để xử lý kịp thời.

ThS Hiển cũng cho biết, để hỗ trợ người dân, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc người từ tỉnh lên chưa quen công nghệ, bệnh viện đã bố trí thêm nhân viên túc trực tại các điểm tiếp nhận.
"Tuy nhiên, tỷ lệ đăng ký khám trước hiện vẫn còn thấp, chưa đến 10%. Nhiều người bệnh là cô bác ở tỉnh, vẫn còn dùng điện thoại 'cục gạch' nên thao tác khó khăn", ông Hiển chia sẻ.

PGS.TS Hoàng Thị Diễm Tuyết - Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương - cho biết "cò" khám bệnh tồn tại dưới hai hình thức. "Cò trắng" là nhân viên y tế, còn "cò đen" là người bên ngoài tìm cách tiếp cận người bệnh, dẫn dắt ra các cơ sở tư nhân để làm xét nghiệm hoặc khám nhanh.

Theo bác sĩ Tuyết, trước đây Bệnh viện Hùng Vương từng ghi nhận tình trạng cò hoạt động. Tuy nhiên đến nay, bà Tuyết tin rằng không có “cò trắng” còn “cò đen” thì chưa rõ. “Cò thường phát sinh khi có cung cầu. Người bệnh thấy đông, quy trình rườm rà, thời gian chờ lâu nên dễ bị dụ dỗ", bà Tuyết nhấn mạnh.

Từ thực tế đó, bệnh viện đã triển khai loạt giải pháp cải tiến quy trình tiếp nhận khám chữa bệnh, hạn chế tối đa sự can thiệp của con người vào quá trình sắp xếp lịch khám.

Một trong những bước tiến quan trọng là áp dụng nền tảng sổ khám bệnh điện tử, cho phép người bệnh đăng ký khám thông qua ứng dụng điện thoại. Người bệnh có thể chọn thời gian, bác sĩ, đồng thời thanh toán trực tuyến thông qua liên kết với nhiều ngân hàng. Nhờ đó, khi đến bệnh viện, họ đã biết chính xác thời gian và người khám, giúp giảm thời gian chờ đợi và tránh bị "cò" dụ dỗ.

Tuy nhiên, PGS.TS Hoàng Thị Diễm Tuyết cũng thẳng thắn nhìn nhận, trong lĩnh vực sản phụ khoa, với các vấn đề nhạy cảm như phá thai, rối loạn tình dục thì nguy cơ "cò đen" tiếp cận, lôi kéo người bệnh ra ngoài vẫn còn hiện hữu.

Siết kiểm soát từ cổng vào, phối hợp chính quyền địa phương

BS.CKII Hồng Công Danh - Phó Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ - cho biết đến nay chưa ghi nhận tình trạng "cò" hoạt động trong khuôn viên bệnh viện. Nếu có thì khả năng cao là lực lượng xe ôm từ bên ngoài tiếp cận người bệnh.

Từ giữa năm 2024, Bệnh viện Từ Dũ đã phối hợp với UBND phường Phạm Ngũ Lão (cũ) và Nguyễn Cư Trinh (cũ) thành lập nhóm liên lạc qua Zalo giữa chủ tịch, phó chủ tịch phường, Công an phường và lãnh đạo bệnh viện. Mọi vấn đề phát sinh sẽ được gửi ngay vào nhóm để xử lý kịp thời.

Ngoài ra, hệ thống camera giám sát toàn bộ khu vực phía trước và trong bệnh viện. Ngay từ cổng ra vào đến khu khám bệnh đều có nhận diện khuôn mặt, hình ảnh được chia sẻ với phường để đảm bảo phối hợp nhanh chóng.

BS.CKII Hồng Công Danh cho biết, về luồng đưa đón người bệnh, khu vực Cống Quỳnh thường xuyên kẹt xe, nhưng cả hai cổng 284 và 227 Cống Quỳnh đều có lối cho xe vào tận bên trong. "Lực lượng bảo vệ sắp xếp, yêu cầu tất cả các phương tiện đưa người bệnh phải di chuyển vào bệnh viện, không dừng đổ ngoài đường", BS.CKII Hồng Công Danh nói.

Đối với quy trình tiếp nhận khám bệnh, từ đầu năm 2023, bệnh viện đã thay đổi cách đón tiếp để tránh cảnh người bệnh ngủ vạ vật, dễ bị "cò mồi" tiếp cận. Trước đây, từ 2h30-3h, khi người bệnh từ các tỉnh lên, bảo vệ bệnh viện sẽ mở cửa, đưa người vào bên trong bố trí bàn ghế chờ khám. Đúng 6h, người bệnh được sắp xếp ngồi theo thứ tự đến, lần lượt lên khai thông tin và vào khám bệnh.

Tại khu vực sảnh chờ luôn có bảo vệ và lực lượng chăm sóc khách hàng hỗ trợ, đảm bảo an ninh và hướng dẫn người bệnh đúng quy trình.

ThS.BSCKII Nguyễn Đức Minh - Giám đốc Bệnh viện Răng Hàm Mặt TP.HCM - khẳng định hiện nay bệnh viện không ghi nhận tình trạng "cò" hoạt động.

Theo bác sĩ Minh, khu vực trước cổng bệnh viện luôn có lực lượng dân phòng túc trực hằng ngày nên không xuất hiện tình trạng xe ôm hay buôn bán tự phát, từ đó loại bỏ cơ hội để "cò" tiếp cận người bệnh.

Về phía nội bộ, bác sĩ Minh nhấn mạnh: "Nhân viên bệnh viện không có chuyện móc nối đưa người bệnh ra ngoài. Thu nhập của nhân viên y tế bệnh viện hiện nay ở mức khá. Nếu phát hiện trường hợp câu móc thì sẽ xử lý kỷ luật ngay lập tức".

6 nhóm giải pháp trọng tâm

Tại hội thảo, PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng - Giám đốc Sở Y tế TP.HCM - nhấn mạnh các nhóm giải pháp trọng tâm mà tất cả các bệnh viện công lập cần đồng loạt triển khai.

Thứ nhất, cần đẩy mạnh chuyển đổi số trong khám chữa bệnh, đặc biệt là triển khai đặt lịch hẹn từ xa qua app, trang web hoặc tổng đài.

Thứ hai, các bệnh viện cần đơn giản hóa quy trình tiếp nhận, hướng tới mô hình “một bước”, hoặc “không bước” với một số bệnh lý nhạy cảm như sản khoa, nam khoa, kế hoạch hóa gia đình, tức là người bệnh có thể đến thẳng phòng khám khi đã có định danh điện tử. Quy trình gọn gàng, ít điểm chờ chính là rào chắn hiệu quả ngăn “cò”.

Thứ ba, cần nâng cao năng lực thực hiện và trả kết quả cận lâm sàng trong ngày, tích hợp hệ thống xét nghiệm vào phần mềm chỉ định của bác sĩ để bệnh nhân được hướng dẫn trình tự và vị trí, thời gian cụ thể.

Thứ tư, các bệnh viện nên tổ chức khám bệnh thông tầm, khám từ sáng sớm đến chiều liên tục, đặc biệt cho người lao động, người từ tỉnh xa.

Thứ năm, Sở Y tế đề nghị phối hợp chặt chẽ với công an TP.HCM trong việc triển khai hệ thống camera thông minh có khả năng nhận diện người ra vào, hỗ trợ giám sát an ninh và quản lý luồng bệnh nhân tại các bệnh viện có lượng khám lớn.

Thứ sáu, về lâu dài, ngành y tế TP.HCM sẽ tiếp tục đề xuất đầu tư mở rộng cơ sở vật chất tại các bệnh viện đang quá tải, xuống cấp, đồng thời xây dựng thêm các cơ sở của các bệnh viện tuyến cuối - để giảm áp lực, rút ngắn thời gian chờ và nâng cao chất lượng phục vụ.