Chủ tịch FPT Trương Gia Bình: Chìa khóa thu hút người tài không chỉ là lương cao

Thời khắc cùng nhau vươn mình “hóa rồng, hóa hổ”

Chia sẻ về những yếu tố nền tảng nào tạo nên một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển, ông Trương Gia Bình nhận định, chiến lược phát triển đất nước hiện nay đặt ra ba định hướng lớn: Trở thành quốc gia phát triển, sánh vai cùng các cường quốc vào năm 2045; Duy trì tăng trưởng kinh tế ở mức hai con số; Tận dụng cơ hội hiếm có để đưa Việt Nam bứt phá.

“Chúng ta ở trung tâm của công cuộc đổi mới sáng tạo. Đất nước đang bước vào giai đoạn sắp xếp lại giang sơn, tôi khát vọng các anh chị sẽ đồng hành cùng đất nước trong sứ mệnh lớn lao ấy. Đây chính là thời khắc chúng ta cần cùng nhau vươn mình, “hóa rồng, hóa hổ”, Chủ tịch FPT nhấn mạnh.

Để đạt được mục tiêu đó, Chủ tịch FPT viện dẫn Nghị quyết 57-NQ/TW, con đường duy nhất là đi lên bằng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi AI, chuyển đổi xanh. Cả đất nước – từ các trường đại học, viện nghiên cứu, đến doanh nghiệp phải cùng bắt tay chuyển đổi. Và tốc độ chuyển đổi hiện nay đang diễn ra rất nhanh. Chỉ có công nghệ mới cho phép thực hiện điều đó nhanh đến như vậy.

“Chúng ta cũng là một trong những quốc gia xây dựng cơ sở dữ liệu căn cước công dân nhanh nhất thế giới – chỉ trong vòng 7 tháng. Đây không đơn thuần là nhiệm vụ kỹ thuật – mà là kết tinh của khát vọng dân tộc. Tôi tin rằng, bất cứ ai mang trong mình dòng máu Việt Nam đều có chung một khát vọng: Đưa dân tộc tiến lên mạnh mẽ”, ông Bình nói thêm.

Tuy nhiên, theo Chủ tịch FPT, muốn phát triển đột phá, chúng ta không thể chỉ dựa vào khối đầu tư nước ngoài. Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân ra đời để khẳng định vai trò then chốt của khu vực doanh nghiệp tư nhân trong công cuộc phát triển quốc gia. Hãy cứ làm những gì tốt nhất cho đất nước – mỗi lần dân tộc Việt Nam cùng nhau đứng lên, đó sẽ là một sức mạnh vô biên. Nghị quyết số 68-NQ/TW sẽ khơi dậy sức mạnh toàn dân, toàn thể doanh nghiệp cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mang bản sắc Việt.

Đổi mới sáng tạo không thể chỉ bó hẹp trong biên giới quốc gia – công nghệ là cuộc chơi toàn cầu. Do đó, chúng ta cần có một nghị quyết về hội nhập quốc tế – để kết nối sức mạnh của Việt Nam với thế giới. Chúng ta đang sở hữu nền ngoại giao có mục tiêu, có định hướng, sẵn sàng hợp tác toàn diện để góp phần sắp xếp lại giang sơn.

Ông Trương Gia Bình cho rằng, yếu tố quan trọng nhất trong hành trình đổi mới chính là: Quản trị công. Việt Nam đang tiến đến mô hình quản trị tiên tiến, sử dụng dữ liệu và AI để tiết kiệm tối đa thời gian, tiền bạc và nguồn lực cho người dân và xã hội. “Giai đoạn hiện nay là cơ hội mới của dân tộc Việt Nam – và tôi rất mong nhận được sự góp sức, đồng hành từ tất cả các anh chị em – những người đang giữ vai trò then chốt trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo”, Chủ tịch FPT nhấn mạnh.

Chìa khóa thu hút nhân tài

Bàn về cách làm thế nào để thu hút người tài cho Việt Nam, Chủ tịch FPT cho rằng, để thu hút người tài, điều quan trọng đầu tiên là trao cho họ cơ hội lớn để tích lũy năng lực, phát triển ý tưởng và cống hiến cho đất nước.

Ông dẫn chứng, lịch sử Việt Nam đã có những tấm gương rất tiêu biểu. Như Giáo sư Trần Đại Nghĩa, ông trở về Việt Nam vì có cơ hội thiết kế bom ba càng phục vụ kháng chiến chống Pháp, hay Giáo sư Đặng Văn Ngữ – người đầu tiên ở Việt Nam sản xuất thành công thuốc kháng sinh penicillin trong hoàn cảnh kháng chiến đầy gian khổ. Những con người đó thành công không chỉ vì tài năng, mà còn vì họ được trao cơ hội lớn để hiện thực hóa khát vọng và tri thức của mình.

Ngày nay, Việt Nam đang sở hữu nhiều công nghệ chiến lược và định hướng phát triển rõ ràng. Nếu những người tài trong và ngoài nước có sáng kiến, giải pháp, đề án mang tính thực tiễn và đột phá, chúng ta cần có cơ chế cấp ngân sách, hỗ trợ mạnh mẽ để họ triển khai. Đó là sự đầu tư có tầm nhìn.

Đối với chuyên gia quốc tế, chế độ đãi ngộ là một yếu tố then chốt. Hiện nay, nhiều quốc gia đã áp dụng mô hình tài chính linh hoạt, trong đó nhà nước chi trả 50% thu nhập cho chuyên gia cao cấp, phần còn lại do doanh nghiệp đảm nhiệm. Tôi đề xuất Việt Nam cũng nên áp dụng cơ chế này. Ví dụ, với chuyên gia có thu nhập 500.000 đến 1 triệu USD/năm, nhà nước hỗ trợ một nửa – điều đó sẽ mở ra khả năng thu hút nhân tài chất lượng cao về Việt Nam làm việc và cống hiến.

Chủ tịch FPT dẫn lại chỉ đạo gần đây của Tổng Bí thư “Dạy nhạc thì mời luôn ca sĩ, dạy vẽ thì mời họa sĩ”. tức là người giỏi lĩnh vực nào sẽ trực tiếp giảng dạy lĩnh vực đó.

Theo ông, đây là cách kết hợp hài hòa giữa tinh thần phương Đông và phương Tây. Phương Đông – như Đông y – là người giỏi dạy người giỏi, làm ra người giỏi. Dạy học không chỉ là truyền đạt kiến thức, mà còn là truyền nghề, truyền cảm hứng, truyền tâm huyết. Phương Tây – như Tây y – theo hướng đào tạo hàng loạt, chuẩn hóa quy trình, công nghiệp hóa giáo dục.

Ông Trương Gia Bình nhấn mạnh, Việt Nam là một đất nước có đặc điểm rất riêng, chúng ta có những người càng dạy càng hay, càng chia sẻ càng trưởng thành. Vì thế, muốn thu hút người tài, chúng ta cần kiến tạo một môi trường mà họ vừa được học, vừa được làm, vừa được truyền lại kiến thức và lý tưởng cho thế hệ sau.

“Chìa khóa không chỉ là mức lương cao, mà là niềm tin, cơ hội, cơ chế linh hoạt và một tầm nhìn lớn. Người tài cần không gian để phát triển và một lý tưởng để cống hiến. Nếu Việt Nam làm được điều đó, thì người tài sẽ tự tìm đến”, Chủ tịch FPT kết luận.