Dấu ấn lịch sử từ Đoàn Văn công Giải phóng R

Ngày 5/6, tại TP.HCM, Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố, Bảo tàng Hồ Chí Minh, chi nhánh TP.HCM, Câu lạc bộ truyền thống kháng chiến Văn công Giải phóng tổ chức chương trình ra mắt sách "Đoàn Văn công Giải phóng R - Một dấu ấn lịch sử".

Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện "Những ngày Văn học, Nghệ thuật TP.HCM", nhằm tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật TP.HCM sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025).

Tại buổi ra mắt sách, NSND Nguyễn Thị Thanh Thúy - Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM - chia sẻ nhiều nghệ sĩ đã hy sinh, gửi lại tuổi thanh xuân trên các chặng đường chống Mỹ nhưng tiếng hát, lời thơ, điệu múa của người chiến sĩ văn công giải phóng vẫn vang vọng mãi trong lòng những thế hệ tiếp nối. Họ là hình tượng, là bài học quý giá cho thế hệ nghệ sĩ hôm nay.

Nhà báo, nhà thơ Lê Minh Quốc bày tỏ sự xúc động khi nhắc lại quá trình thu thập tài liệu để thực hiện tác phẩm. Ông cho rằng, chính lòng yêu nước và niềm tin hướng về Bác Hồ đã tiếp thêm sức mạnh để các văn nghệ sĩ bước vào hành trình tuyên truyền, kháng chiến.

Cuốn sách là tài liệu quý, tái hiện sinh động quá trình hình thành, phát triển và những cống hiến thầm lặng nhưng vĩ đại của Đoàn Văn công Giải phóng – đơn vị nghệ thuật đặc biệt thuộc Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam, hoạt động từ năm 1961 đến năm 1975.

Nội dung tác phẩm "Đoàn Văn công Giải phóng R - Một dấu ấn lịch sử" gồm 3 phần: Vai sát vai chung một bóng cờ (Bối cảnh và lịch sử hình thành Đoàn Văn công Giải phóng R); Chân dung tài hoa ngược dòng thác lũ (Hồi ký của các văn, nghệ sĩ thuộc Đoàn Văn công Giải phóng R) và Duyên này thì giữ vật này của chung (Bao gồm 50 ca khúc cách mạng ra đời trong thời kỳ này và Những lá thư từ tuyến đầu Tổ quốc).

Lịch sử của đoàn đã ghi dấu ấn đậm nét của các nhạc sĩ, nghệ sĩ như: Phạm Minh Tuấn, Vĩnh Bảo, Thế Hải, Trần Mùi, Phan Thao, Hồ Bông, Thanh Trúc, Phan Miêng, Hoài Mai, Hoàng Việt, Thanh Nha, Mười Đờn, Thanh Hiền, Phạm Ngọc Truyền, Ngọc Cung, Ngô Y Linh, Thái Ly, Tô Lan Phương, Minh Nguyệt, Phi Yến,…

Từ thực tiễn chiến trường sôi động, những tác phẩm đầu tiên của nền văn nghệ sinh ra từ trong máu lửa đã ra đời. Có thể kể như bài hát "Qua sông", "Bài ca người nữ tự vệ Sài Gòn", "Câu hát Bông Sen", "Người sống mãi trong lòng miền Nam", "Đâu có giặc là ta cứ đi",...

Nhớ lại hành trình trưởng thành, nghệ sĩ Phạm Minh Thu (72 tuổi) cảm thấy vinh dự trở thành diễn viên của Đoàn Văn công Giải phóng R.

"Tôi luôn cảm thấy sống trong rừng thời chiến tranh không dễ nhưng cũng không phải khó khăn - nếu con người ta có sức mạnh về tình yêu thương và đoàn kết tập thể. Có một điều hết sức ý nghĩa về năm tháng thanh xuân của tôi là tình cảm các thành viên trong đoàn, các anh em trong R luôn yêu thương, đùm bọc lẫn nhau", nghệ sĩ Phạm Minh Thu chia sẻ.