Tăng huyết áp, đau ngực - Cảnh báo bóc tách động mạch chủ ngực

Tại hội nghị khoa học thường niên của bệnh viện vào ngày 3/8, TS.BS Bùi Minh Thành, Trưởng Khoa Phẫu thuật Tim, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cho biết: “Trước đây, tỷ lệ tử vong của phẫu thuật phình bóc tách động mạch chủ ngực khoảng 30%, hiện giảm dần nhờ tiến bộ của y học. Ghi nhận trên các bệnh nhân bị phình bóc tách động mạch chủ ngực cần phẫu thuật tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định, độ tuổi trung bình là 57. Trong đó, bệnh nhân trẻ nhất mới 34 tuổi, cao tuổi nhất là 97 tuổi.”

Theo TS.BS Minh Thành, bệnh nhân thường khởi phát bệnh đột ngột khi đang gắng sức hoặc trong cơn tăng huyết áp. Tất cả đều vào viện với các biểu hiện diễn tiến rất nhanh như đau ngực đột ngột và dữ dội, thở rất khó khăn, gần như không thở được.

“Nhiều người rơi vào tình trạng choáng, mất ý thức, mất tri giác, trụy tim mạch, chèn ép tim cấp, đang đi thì ngã quỵ. Hơn 86% các bệnh nhân này có tăng huyết áp, hơn 11% từng tai biến mạch máu não,” Ông cảnh báo.

Bên cạnh đó, bệnh cũng có thể gặp ở người trẻ tuổi hơn, mắc các bệnh lý nhiễm trùng như giang mai, nhiễm trùng máu, bệnh lý mô liên kết như hội chứng Marfan... Một số trường hợp không có yếu tố nguy cơ nhưng vẫn mắc bệnh, trong đó khoảng 10% bệnh nhân có đột biến gene ACTA2.

Phình bóc tách động mạch chủ ngực gây ra những thương tổn trầm trọng. Nếu bóc tách vào mạch vành sẽ gây thiếu máu cơ tim, bệnh nhân tử vong trong bối cảnh nhồi máu cơ tim. Bóc tách vào các động mạch nuôi não sẽ gây thiếu máu não, đột quỵ nhồi máu não.

Ngoài ra, bóc tách lan xuống dưới có thể làm thiếu máu tưới các nội tạng, gây suy gan cấp, tổn thương thận cấp, hoại tử ruột... Bóc tách xuống chân gây hoại tử chi, bệnh nhân dễ nhiễm trùng, nhiễm độc rồi tử vong nếu không xử trí kịp thời.

Theo báo cáo, hầu hết bệnh nhân đều cần phẫu thuật cấp cứu khẩn. Phình bóc tách động mạch chủ ngực nếu không phẫu thuật có thể diễn tiến tử vong hơn 50% trong 48 giờ đầu, 90% trong một tháng.

"Đa số người bệnh kèm theo suy tim, suy thận, suy gan nên ê kíp thường phải chạy đua với thời gian. Đây là thương tổn bệnh lý nghiêm trọng của hệ động mạch chủ, gây hệ lụy đến nhiều cơ quan, suy đa tạng. Nếu phẫu thuật kịp thời, tỷ lệ tử vong vẫn gần 10%", TS.BS Bùi Minh Thành nói.

Động mạch chủ ngực, động mạch lớn nhất của cơ thể, xuất phát từ tim, đưa máu từ tim đi nuôi hầu hết các cơ quan. Phình bóc tách động mạch chủ ngực thường khởi phát đột ngột, diễn ra rất nhanh chóng và thất thường. Đa số bóc tách xảy ra do những cơn tăng huyết áp hoặc tăng áp lực trong lồng ngực đột ngột.

Chính vì vậy, TS.BS Bùi Minh Thành khuyến cáo nếu mắc bệnh lý tăng huyết áp và đau ngực, chúng ta nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm phình động mạch chủ ngực nếu có, theo dõi và điều trị kịp thời. Kiểm soát tốt huyết áp, điều trị rối loạn lipid máu để phòng bệnh.