Anh Nguyễn Thái Bình kể: Trong một lần đi thăm người bạn ở trên Lâm Đồng, tình cờ có người gạ bán cho 4 con chồn nhỏ xíu. Mua về để nuôi thử nhưng ban đầu chưa có kinh nghiệm và kỹ thuật; chồn chưa quen thức ăn và môi trường mới, chết gần hết. Không nản chí, anh lặn lội tìm kiếm thông tin, kiến thức và nhanh chóng áp dụng. Nhờ đó, sau 2 năm vừa mày mò nuôi vừa thuần hóa, đàn chồn hồi phục nhanh, phát triển tốt. Hiện nay trại của anh Bình phát triển đàn lên tới 30 cặp chồn bố mẹ và 100 con chồn giống.
Anh Bình cho hay, người dân thường gọi chồn hương hay cầy hương, cầy xạ, chồn mướp… Thịt chồn hương mềm, thơm, ngọt, da và xương được dùng như một vị thuốc y học cổ truyền. Chồn hương đực có xạ hương, một dược liệu có vị cay, tính ấm, có tác dụng chống độc, tiêu viêm, giảm đau, thông kinh. Ngoài ra thịt chồn hương đang là món ăn đặc sản trong các nhà hàng, khách sạn. Ở nước ngoài xạ hương được dùng trong công nghệ chế biến nước hoa, mỹ phẩm... Giá bán chồn giống hiện nay là 10 triệu đồng/cặp, hiện nay anh đang cung cấp giống cho tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Long An, Hà Nội...
Anh Nguyễn Thái Bình chia sẻ kinh nghiệm: cầy hương rất dễ nuôi, ít bệnh, hiệu quả kinh tế cao, chăm sóc đơn giản, ít ô nhiễm môi trường, thức ăn đơn giản, dễ kiếm.
Chuồng trại: có thể tận dụng chuồng nuôi heo cũ, dùng vật liệu gỗ hoặc lưới thép vuông 3 cm, đóng thành từng ô chuồng cao 70 cm, ngang 1 m, dài 1,2 m. Chuồng nuôi cầy hương làm theo hướng đông nam, có mái che, thoáng mát, cao ráo, đảm bảo mùa đông ấm, hè mát. Chuồng nuôi chồn sinh sản nên làm bằng gỗ, dùng các thanh gỗ dày 1 cm, rộng 3 cm bào nhẵn, đóng xung quanh, để khe hở 1 cm, ở dưới đáy có vỉ gỗ hoặc tre, đóng dày hơn, để dễ cho việc vệ sinh, chồn con không bị kẹt chân. Chồn hương trưởng thành có thân hình thon dài trung bình từ 55 - 75 cm, cân nặng trung bình từ 2 - 6 kg.
Chọn giống nuôi: chọn những con khỏe mạnh, không bị thương tật, lông mượt, mắt mũi nhanh nhẹn, tinh tường.
Thức ăn: chồn hương đã được thuần hóa ăn rất đơn giản, chủ yếu là cơm, cháo nấu với cá biển. Một ngày cho ăn một bữa chính vào lúc 6 giờ tối, ban ngày cho ăn thêm rau củ quả, đặc biệt trái cây có độ ngọt cao như mít, chuối, đu đủ…
Thời vụ nuôi: thông thường thả cầy giống vào mùa xuân, từ tháng 2 - 3 dương lịch. Cầy hương nếu chăm sóc tốt sẽ tăng trọng rất nhanh, có thể đạt 0,7 - 1 kg/con/tháng. Cầy trưởng thành sau khi nuôi khoảng 4 - 5 tháng, trọng lượng đạt từ 4 - 6 kg. Lúc này có thể bán theo nhu cầu của khách hàng, hoặc chọn giống bố mẹ để nuôi sinh sản.
Chồn hương ở ngoài thiên nhiên một năm đẻ được 1 lứa, chồn đã được thuần hóa, một năm đẻ 2 lứa, mỗi lứa đẻ trung bình từ 4 - 6 con.
Một số biểu hiện khi chồn động dục: chồn cái thường bỏ ăn 3 ngày, phá chuồng, phát ra tiếng kêu lạ. Chồn đực tiết ra mùi thơm (xạ hương) để quyến rũ con cái. Thời gian này, bắt con cái cho vào chuồng con đực để cho chúng giao phối. Lưu ý khi phát hiện chồn có biểu hiện động dục cần cho chồn giao phối ngay, sau đó tách con cái, con đực nuôi riêng. Thời gian chồn mang thai khoảng 90 ngày. Chồn con 7 - 10 ngày mới mở mắt, thời gian này chồn mẹ cho chồn con bú. Nếu chồn đẻ nhiều, tách từng cặp cho bú luân phiên, khoảng 1 tuần sau nhốt chung trở lại. Trước khi đẻ khoảng 30 ngày cần bổ sung thêm các chất dinh dưỡng cần thiết cho chồn mẹ như: B complex, vitamin tổng hợp... Sau khi sinh cần cho chồn mẹ uống nước đầy đủ. Chồn con được 35 ngày tuổi sẽ tự ăn được. Từ lúc đẻ tới lúc xuất chuồng khoảng 60 ngày, trọng lượng đạt 400 - 600 g/con.
Nhờ nuôi chồn hương thương phẩm và chồn hương giống, một năm gia đình anh Nguyễn Thái Bình thu khoảng 300 triệu đồng.
Bài, ảnh: ĐỨC HIẾU