TP.HCM cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi xanh

Nhận định trên được ông Nguyễn Văn Được - Chủ tịch UBND TP.HCM nêu tại Diễn đàn "Chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025" do Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA) tổ chức ngày 31/7.

TP.HCM tập trung vào 5 trụ cột

TP.HCM sau sáp nhập có diện tích hơn 6.772 km2, quy mô GRDP 2,71 triệu tỷ đồng (chiếm 24% cả nước), dân số hơn 13 triệu người.

Theo ông Phạm Bình An - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS), từ ngày 1/7/2025, TP.HCM hợp nhất với hai tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu đã hình thành một siêu đô thị. Điều này đặt ra thách thức về đồng bộ chính sách, quản trị liên vùng và cân bằng phát triển bền vững ngày càng trở nên cấp thiết.

"Thành phố phải tư duy lại toàn bộ mô hình quản trị phát triển, trong đó chuyển đổi xanh là một nội dung cốt lõi", ông An nhấn mạnh. Theo đó, Đề án Chuyển đổi xanh, địa phương tập trung 5 trụ cột: công nghiệp xanh, công nghệ cao; nông nghiệp sinh thái; năng lượng sạch; đô thị xanh, hạ tầng bền vững và bảo vệ đa dạng sinh học, thích ứng biến đổi khí hậu.

Ông Phạm Bình An nhận định chuyển đổi xanh không chỉ đơn thuần là trách nhiệm xã hội mà đã trở thành yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp trong bối cảnh mới, khi các tiêu chuẩn phát triển bền vững ngày càng thắt chặt.

Trong đó, người tiêu dùng ngày càng ưu tiên các sản phẩm thân thiện với môi trường. Những thị trường xuất khẩu lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản đã áp dụng các hàng rào kỹ thuật nghiêm ngặt liên quan đến phát thải và vòng đời sản phẩm. Đơn cử, Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) sẽ bắt đầu thu phí phát thải bắt buộc từ ngày 1/2/2026. Bên cạnh đó, dòng vốn theo tiêu chuẩn ESG đang trở thành xu hướng chủ đạo.

Khảo sát của HIDS cho thấy nhận thức của doanh nghiệp về chuyển đổi xanh chuyển biến, nhưng cần tiếp tục cải thiện. "Sự chung tay của khối kinh tế tư nhân chính là chìa khóa để mở ra cánh cửa tương lai phát triển bền vững, thịnh vượng và xanh cho TP.HCM", ông An nhận định.

Theo ông Đinh Hồng Kỳ - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Xanh TP.HCM (HGBA), hiện nay không ít doanh nghiệp công bố ESG, carbon-neutral nhưng thực chất lại thiếu minh chứng cụ thể, thiếu tiêu chuẩn chung và không minh bạch dữ liệu.

Đây là hiện tượng "greenwashing", tô vẽ xanh cho những hoạt động chưa thực sự bền vững. Greenwashing không chỉ làm xói mòn niềm tin, mà còn tạo ra sự bất công trên thị trường, khi doanh nghiệp làm thật lại bị lép vế trước những doanh nghiệp "xanh giả". "Nếu không kiểm soát, greenwashing sẽ là trở ngại lớn nhất của quá trình chuyển đổi xanh", ông Kỳ lưu ý.

Phải tư duy "vượt khung" bằng sự linh hoạt, mạnh dạn đổi mới cách làm

Tại diễn đàn, ông Nguyễn Văn Được - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP.HCM - cho rằng để hiện thực hóa tầm nhìn về chuyển đổi xanh, thể chế phải đi trước một bước.

Theo đó, các sở, ngành cần phải tư duy "vượt khung" bằng sự linh hoạt, mạnh dạn đổi mới cách làm, tận dụng công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số để tham mưu tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, quy định pháp lý nhằm giải phóng nguồn lực xã hội cho đầu tư xanh, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn.

Song song đó, khoa học công nghệ phải là động lực dẫn dắt. Với hành lang pháp lý quan trọng là Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo định hình để khẳng định được vai trò hạt nhân, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hướng tới phát triển bền vững.

"Thành phố sẽ ưu tiên nguồn lực cho các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế (CoE), các start-up phát triển giải pháp công nghệ trong lĩnh vực môi trường, năng lượng và vật liệu mới", ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh.

Theo ông Được, doanh nghiệp phải là lực lượng tiên phong. Cộng đồng doanh nghiệp hãy xem việc tuân thủ các quy định về môi trường, các tiêu chuẩn xanh không phải là rào cản, mà là cơ hội để đổi mới sản phẩm, chinh phục thị trường và nâng tầm thương hiệu.

"Chính quyền Thành phố cam kết sát cánh cùng doanh nghiệp trên hành trình này; luôn xem doanh nghiệp là nguồn lực và là động lực của sự phát triển", Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh.

9 doanh nghiệp vừa và nhỏ nhận được gói tài trợ "Kích hoạt chuyển đổi xanh"

Với sự đồng hành tài trợ của Công ty cổ phần Nhựa Tái chế Duy Tân (DTR), diễn đàn đã trao gói hỗ trợ "Kích hoạt chuyển đổi xanh" với tổng giá trị trên 1 tỉ đồng cho 9 doanh nghiệp vừa và nhỏ đang từng bước nâng cao hệ thống quản lý chất lượng, đáp ứng yêu cầu thị trường xuất khẩu, giảm phát thải và hướng đến một nền kinh tế tuần hoàn, bền vững, thân thiện với môi trường.

Mỗi doanh nghiệp sẽ nhận được gói hỗ trợ trị giá 120 triệu đồng bao gồm đào tạo nhận thức, khảo sát thực tế nhà xưởng, tư vấn xây dựng tiêu chuẩn chất lượng (HACCP, ISO), báo cáo kiểm kê khí nhà kính và đặc biệt là hỗ trợ chi phí chứng nhận cho năm đầu tiên.