Tạo hình điều trị hẹp niệu đạo, giúp bệnh nhân thoát cảnh bí tiểu

Ngày 20/6, Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM) đã tổ chức hội thảo với chủ đề: “Tạo hình niệu đạo - Góc nhìn của các chuyên gia’’. Hội thảo có sự tham dự và chia sẻ của các chuyên gia đến từ Mỹ, Bồ Đào Nha và Nhật Bản. Đây đều là những chuyên gia hàng đầu trên lĩnh vực điều trị hẹp niệu đạo trên thế giới.

Tạo hình niệu đạo giúp người bệnh thoát cảnh bí tiểu do hẹp niệu đạo

Các bác sĩ Đơn vị Tạo hình Niệu đạo, Bệnh viện Bình Dân, cùng phái đoàn Giáo sư Joel Gelman (Đại học UC Irvine, California, Hoa Kỳ) đã thực hiện phẫu thuật tạo hình niệu đạo cho người bệnh N.V.N (65 tuổi, Long An). Đây là một trường hợp hẹp niệu đạo phức tạp kèm sỏi niệu đạo khiến người bệnh từ tiểu khó đến bí tiểu trước đó.

Năm 2022, người bệnh này đã từng trải qua một cuộc nội soi ngược chiều để tán sỏi kẹt niệu đạo. Trước đó, bệnh nhân có các triệu chứng như tiểu lắt nhắt kèm đau rát niệu đạo và được thực hiện thủ thuật nội soi tại một bệnh viện tại địa phương.

Tuy nhiên, sau phẫu thuật lần đầu, dù được lấy sỏi niệu đạo nhưng người bệnh vẫn tiểu khó kéo dài, tiến triển ngày càng nặng đến mức hoàn toàn bí tiểu. Do đó, người bệnh đã được phẫu thuật mở bàng quang ra da để dẫn lưu nước tiểu. Thêm vào đó, người bệnh còn có các bệnh nền bao gồm gút (gout) và tăng huyết áp.

Ca phẫu thuật tạo hình theo phương pháp cắt nối niệu đạo tận - tận cho người bệnh được truyền hình trực tiếp từ phòng phẫu thuật để các bác sĩ và nhân viên y tế tham dự có thể học tập kinh nghiệm xử trí các tình huống trong phẫu thuật.

Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân đã dùng các phương tiện hiện đại trong phẫu thuật tiết niệu như ống nội soi mềm để nội soi xuôi chiều từ bàng quang và nội soi ngược chiều từ ngoài niệu đạo vào để đánh giá đoạn hẹp và tính toán phương án tốt nhất để tạo hình.

Cùng kinh nghiệm phẫu thuật tạo hình và sự khéo léo trong khâu nối niệu đạo của bác sĩ, đã tăng khả năng thông nối niệu đạo cho người bệnh. Sau 2 giờ thực hiện, cuộc phẫu thuật đã kết thúc tốt đẹp.

Bên cạnh đó, hội thảo còn được nghe các báo cáo khoa học liên quan đến những góc nhìn, kinh nghiệm và quan điểm điều trị hẹp niệu đạo tại những quốc gia tiên tiến trên thế giới.

Theo giáo sư Francisco Martins, Bệnh viện Đại học Santa Maria (Lisbon, Bồ Đào Nha), ngay cả ở Châu Âu, như tại Na Uy, cũng chỉ có duy nhất một trung tâm tạo hình niệu đạo và người dân cả nước gặp vấn đề về niệu đạo phải đến đây điều trị. Ông cũng cho biết thêm, khác với Việt Nam, lý do chủ yếu khiến người bệnh ở Châu Âu bị hẹp niệu đạo là sau khi điều trị ung thư tuyến tiền liệt, đặt biệt là sau xạ trị ung thư tuyến tiền liệt.

Giáo sư Joel Gelman đã có báo cáo “Kết quả chuyển giao kỹ thuật tạo hình niệu đạo của Đại học UC Irvine California, Hoa Kỳ tại Bệnh viện Bình Dân”. Bài báo cáo cho thấy nỗ lực và tinh thần tiên phong trong đón nhận chuyển giao công nghệ của các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân.

Theo Giáo sư Joel Gelman, tỷ lệ thành công trong phẫu thuật tạo hình niệu đạo hiện nay tại Bệnh viện Bình Dân là 98%, tương đương với kết quả của các trung tâm tạo hình niệu đạo hàng đầu tại Hoa Kỳ.

Việt Nam: Hẹp niệu đạo thường xảy ra sau gãy khung chậu vì tai nạn giao thông

Hẹp niệu đạo tại Việt Nam và một số nước Đông Nam Á thường xảy ra sau gãy khung chậu khi bệnh nhân gặp tai nạn giao thông, đặc biệt là tai nạn xe máy, té ngồi trên mạn ghe thuyền và tai nạn lao động.

Hẹp niệu đạo gây ra khó khăn trong cuộc sống của người bệnh vì tình trạng tiểu rặn, tiểu khó, thậm chí phải cấp cứu khi bí tiểu. Bệnh lý hẹp niệu đạo để lại những hậu quả nặng nề về tâm lý vì gây rối loạn đường tiết niệu dưới, cùng những biến chứng nhiễm trùng tiết niệu.

Điều này không những làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, mà còn tăng gánh nặng dành cho xã hội khi nhóm bệnh nhân chủ yếu ở độ tuổi lao động.

Điều trị hẹp niệu đạo nếu không được thực hiện đúng kỹ thuật có thể gây hẹp tái phát, người bệnh phải phẫu thuật nhiều lần hoặc chịu cảnh mang ống thông dẫn lưu nước tiểu suốt đời. Tại các nước không có bác sĩ được đào tạo tốt, trang thiết bị chuyên dụng về tạo hình niệu đạo, tỷ lệ thành công thường chỉ dưới 16%.

Một điểm cần lưu ý với người bệnh là kết quả của tạo hình niệu đạo cần được theo dõi sát. Một trường hợp phẫu thuật hẹp niệu đạo thành công phải được đánh giá lại sau 3 - 4 tháng. Mỗi năm người bệnh cũng cần tái khám theo hẹn của bác sĩ để đảm bảo máu nuôi ở nơi tạo hình vẫn tốt, tránh nguy cơ tái hẹp.

Từ 2014 đến nay, Giáo sư Gelman Joel, chuyên gia phẫu thuật tạo hình niệu đạo (Đại học UC Irvine, California, Hoa Kỳ) đã định kỳ tiến hành chuyển giao kỹ thuật tạo hình niệu đạo cho các bác sĩ tại Bệnh viện Bình Dân. Riêng tại Bệnh viện Bình Dân, Giáo sư Gelman đã hướng dẫn phẫu thuật trực tiếp tổng cộng hơn 100 trường hợp phẫu thuật tạo hình niệu đạo.

PGS.TS.BS. Nguyễn Phúc Cẩm Hoàng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bình Dân, cho biết: “Qua hoạt động hợp tác liên tục, Bệnh viện Bình Dân cũng mở rộng các mối quan hệ hợp tác quốc tế, tạo điều kiện cho bác sĩ tạo hình niệu đạo và nhiều chuyên ngành khác tại Bệnh viện Bình Dân đi tu nghiệp tại Hoa Kỳ. Bệnh viện Bình Dân cũng đã hoàn thiện các quy trình và các trang thiết bị đáp ứng các yêu cầu gần như tương đương với phẫu thuật tạo hình niệu đạo tại Hoa Kỳ”.

Theo TS.BS Đỗ Lệnh Hùng, Trưởng Đơn vị Tạo hình Niệu đạo, Phó khoa Niệu C, Bệnh viện Bình Dân, qua hơn 8 năm kể từ khi thành lập Đơn vị Niệu Đạo, số lượng ca phẫu thuật do các bác sĩ của đơn vị thực hiện mỗi năm đều tăng. Nhiều bệnh nhân hẹp niệu đạo phức tạp đã được các tuyến dưới chuyển đến Bệnh viện Bình Dân để điều trị.

“Ban đầu, mỗi năm chúng tôi phẫu thuật tạo hình cho khoảng 250 trường hợp hẹp niệu đạo, sau đó tăng dần lên hơn 500 trường hợp. Hiện nay, khoảng 800 trường hợp mỗi năm được điều trị hẹp niệu đạo bằng phương pháp tạo hình tại Bệnh viện Bình Dân.

Trong số này, rất nhiều trường hợp khó, do chấn thương phức tạp và do những can thiệp y tế không phù hợp từ trước, đòi hỏi các bác sĩ phải phối hợp nhiều phương pháp tạo hình. Nhiều trường hợp phẫu thuật kéo dài hàng chục giờ đồng hồ,” TS.BS Đỗ Lệnh Hùng cho biết.

Hiện Bệnh viện Bình Dân vẫn là cơ sở y tế duy nhất trên cả nước có đơn vị Tạo hình Niệu đạo. Trong năm nay, Bệnh viện Bình Dân hướng đến thành lập Khoa Phẫu thuật Tạo hình Niệu đạo. Tiếp đến, bệnh viện cũng từng bước xây dựng trung tâm huấn luyện về phẫu thuật tạo hình niệu đạo tại khu vực.