Shisha - Tác hại khôn lường

Shisha là tên của một kiểu hút thuốc qua dụng cụ chứa nước giống như hút thuốc lào ở ta, có xuất xứ từ các nước Ả Rập, vì vậy còn được gọi là thuốc lào Ả Rập. Nguyên liệu dùng trong hút shisha có thể là thuốc lá được ướp nhiều loại thảo mộc tạo mùi thơm, đặc biệt có mùi trái cây, hoặc chứa thứ gì khác nhằm quyến rũ người hút.

Tác hại của shisha

Dưới cái nhìn của nhiều người, đặc biệt giới trẻ, shisha không gây nghiện và khá “an toàn” vì được hút qua nước. Nước được dùng trong bình hút được hiểu lầm là bộ lọc giữ lại những chất độc hại không bị hút vào phổi của người hút. Tuy nhiên, sự thật thì hoàn toàn ngược lại, nó có thể gây ra những mối nguy hiểm rất khó lường. Khói thuốc do người hút shisha cũng giống như hút thuốc lá khi hít vào có chứa hơn 4.000 chất khác nhau, trong đó có nhiều chất gây ung thư. Hoạt chất chủ yếu của thuốc lá, thuốc lào và cả shisha là nicotin. Nicotin được sử dụng ở liều thật thấp vẫn có thể tạo ra sự sảng khoái nhẹ nhàng, trạng thái lâng lâng, làm dịu cơn đói và bớt mệt mỏi. Tuy nhiên, nếu hút khói chứa nicotin lâu dài sẽ gây lệ thuộc và độc hại cho cơ thể. Thực chất việc hút qua nước không loại bỏ hoàn toàn các chất gây hại cho sức khỏe, như người ta đã chứng minh, hút thuốc lào qua nước đã được chứng minh vẫn đưa độc chất nicotin vào phổi người hút gấp nhiều lần so với hút thuốc lá thường.

Do sử dụng đường hút các chất bằng phản ứng đốt cháy, cho nên hút shisha, cũng giống như hút thuốc lá, thuốc lào, cần sa (bồ đà), làm cho máu người hút có hàm lượng rất cao khí độc carbon monoxid (CO). Carbon monoxid được gọi là độc chất vì chất này ngăn cản sự vận chuyển và tiêu thụ oxy trong máu, như vậy ở một người vốn đã bị suy hô hấp vì khói thuốc sẽ làm cho tình trạng bệnh lý trầm trọng thêm. Nguy hiểm nhất là khói shisha, cũng như khói thuốc lá, có chứa các chất gây ung thư ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể như benzopyrens, dibenzoanthracene, benzofluenthene, dibenzopyrene, các phức hợp nitrit đa vòng…

Ngoài ra, khói shisha có chứa các chất gây kích thích thuộc nhóm aldehyd, acid, phenol… có tính kích ứng đường hô hấp, hút lâu ngày gây viêm phế quản, gây rối loạn thông khí. Hút shisha cũng như hút thuốc lá,  lâu ngày sẽ làm người hút bị hẹp đường thở gây bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Và đây là rối loạn hô hấp không hồi phục, tức người bị COPD khó thở thường xuyên và chứng khó thở cứ càng ngày càng tệ và không chữa dứt được.

Shisha có thể gây nghiện?

Nếu hút shisha mà người hút có sự sảng khoái nhẹ nhàng, trạng thái lâng lâng, làm dịu cơn đói và bớt mệt mỏi thì chắc chắn shisha có chứa độc chất nicotin. Ai đã nghiện do nicotin của thuốc lá thì đã rõ sự nghiện này, muốn bỏ thuốc lá nhưng khổ sở vì không thể bỏ được. Mặc dù không gây nghiện trầm trọng như ma túy nhưng hút shisha nhiều lần sẽ bị lệ thuộc về mặt tâm lý, tạo thành thói quen rất khó bỏ và lượng hút phải càng ngày càng tăng. Ở đây cần kể thêm, để hấp dẫn việc hút shisha người ta trộn vào nguyên liệu hút shisha các chất gây nghiện nguy hiểm mà người hút không biết. Hiện nay, shisha được dùng ở ta đều là nhập lậu, tránh sao trong nguyên liệu này không chứa các chất thuộc loại cấm như cần sa (tiếng lóng gọi là bồ đà). Cần sa nếu được trộn vào shisha sẽ hấp dẫn người hút hơn vì có tác dụng gây ảo giác (giới trẻ có “mốt” chơi thuốc lắc hay ma túy đá cũng vì tác dụng gây ảo giác của chúng). Nếu trộn thêm cần sa, thậm chí một thứ ma túy nào khác, thì shisha càng dễ gây nghiện hơn, và nguy hại của nó càng ghê gớm hơn.

Vì an toàn cho giới trẻ và cho cả xã hội, không thể tình trạng mua bán, sử dụng shisha một cách quá tùy tiện như hiện nay. Cơ quan quản lý nhà nước nên có biện pháp khả thi kiểm soát việc mua bán, sử dụng chất chỉ gây hại chứ không có lợi này. Nếu cần, nên cấm việc mua bán, sử dụng shisha như cấm mua bán, sử dụng cần sa.

Đối với giới trẻ, xin các bạn đừng đua đòi, bắt chước thói xấu là hút shisha. Các bạn đã quen hút shisha thì rất dễ chơi thử “bồ đà”, “thuốc lắc”, “hàng đá”. Rồi sẽ chơi thử heroin, từ hút đến tiêm chích, và chuyện nghiện tiêm chích ma túy cộng với nhiễm HIV/AIDS sẽ là hồi chuông báo tử cho các bạn.