Những thầy thuốc trên mặt trận truyền thông

Nhân kỷ niệm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện, phỏng vấn Thiếu tướng, PGS.TS, Thầy thuốc Nhân dân Nguyễn Hồng Sơn – Nguyên Giám đốc Bệnh viện, Phó Chủ tịch Hội đồng chuyên môn Miền Nam Ban Bảo vệ Chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương; Nguyên Tổng Biên tập, chủ tịch Hội đồng Biên tập Tạp chí Y Dược học thực hành BVQY 175.

Kính thưa Thiếu Tướng PGS.TS, TTND Nguyễn Hồng Sơn, nhân ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, ông có điều gì muốn chia sẽ gì với công tác truyền thông và Nhà Báo?

Trước hết, cho tôi thay mặt các độc giả xin được gửi những lời chúc tốt đẹp nhất tới tất cả những người làm báo nhân dịp kỷ niệm 99 năm ngày Báo Chí cách mạng Việt Nam. Thứ hai là chuyển lời cảm ơn trân trọng tới họ, và cũng bày tỏ niềm tự hào về các thế hệ những người làm Báo đã chiến đấu và hy sinh, dâng hiến hết mình cho sự nghiệp giải phóng và xây dựng tổ quốc ta tròn một thế kỷ qua.

Cùng với sự lớn mạnh và phát triển của đất nước, công tác truyền thông của chúng ta cũng phát triển mạnh mẽ như vũ bão, đa phương tiện, ngày càng khẳng định vai trò, vị thế, tầm vóc của Việt Nam với bạn bè quốc tế. Thậm chí những sản phẩm thông tin, truyền thông của Việt Nam đã có sức cạnh tranh trong thị phần thế giới. Sự bùng nổ của truyền thông đa phương tiện thực sự là cuộc cách mạng công nghiệp truyền thông. Nhìn lại chặng đường 99 năm qua chúng ta thực sự vinh dự và tự hào về vai trò, giá trị và sức mạnh của báo chí cách mạng Việt Nam. Tự hào và biết ơn Bác Hồ, người đã sáng lập, đào tạo rèn luyện đội ngũ Báo chí Cách mạng Việt Nam. Trong một Thế kỷ qua Báo chí cách mạng Việt nam thực sự là một vũ khí sắc bén, thể hiện sức mạnh lãnh đạo tổng hợp của Đảng, ý chí, niềm tin của người dân trong suốt tiến trình cách mạng Việt Nam.

Thưa Thiếu tướng, ông đánh giá như thế nào về công tác truyền thông của BVQY 175 trong thời gian qua?

Cùng với sự trưởng thành, lớn mạnh của BVQY 175, cùng với sứ mệnh, nhiệm vụ chính trị của công tác Đảng, công tác chính trị. Gần 50 năm qua công tác truyền thông của BVQY 175 luôn được sự chỉ đạo sâu sát của Thường vụ Đảng uỷ Ban giám đốc BVQY 175. Trong suốt những năm tháng thực hiện nhiệm vụ chính trị và bổ xung nhiệm vụ chính trị, công tác Đảng - công tác chính trị, công tác truyền thông đã góp phần quan trọng để cán bộ nhân viên hiểu được đường lối, chủ trương lãnh đạo, bệnh nhân hiểu về chính sách y tế của Đảng, nhà nước về nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân của Quân Y và BVQY. Khi thực hiện thêm nhiệm vụ Dịch vụ y tế và Bào hiểm Y tế thì vai trò của công tác truyền thông đã nhận được sự quan tâm rất lớn của lãnh đạo BVQY 175. Truyền thông BVQY 175 đã phối hợp rất hiệu quả với các cơ quan truyền thông trong và ngoài quân đội để xây dựng “ Thương hiệu” của một bệnh viện quân đội, hình ảnh của ngành Quân y, bệnh viện quân y, người chiến sỹ quân y cách mạng. Thực hiện đúng những chức năng nhiệm vụ của công tác truyền thông.

Đầu tiên là “Chức năng giao tiếp - kết nối”: Đây là một chức năng rất quan trọng của truyền thông mà chúng tôi đã làm tốt trong thời gian qua. Với mô thức truyền thông đa phương tiện, nội dung phong phú chúng tôi đã làm cho người dân, thị trường, đối tác hiểu nhiều hơn, sâu hơn, rộng hơn về năng lực của một bệnh viện đa khoa với nhiều chuyên khoa sâu. Chất lượng chuyên môn, chất lượng dịch vụ, tâm lý tiếp xúc và thái độ ứng xử… để từ đó trong vòng 15 năm qua những con số về số bệnh nhân ngoại trú, nội trú, cấp cứu, phẫu thuật và số lượng thẻ Bảo hiểm Y tế đã khẳng định rõ nét điều đó. Số thể BHYT là sự lựa chọn của người bệnh, là quyết định của người bệnh gửi gắm niềm tin của họ vào cơ sở y tế. Chính vì điều này BVQY 175 đã thoát cơ chế bao cấp thành đơn vị tự chủ tài chính một phần. Đặc biệt trong những năm tháng dịch Covid-19 xảy ra, công tác truyền thông của BVQY 175 với Tổng đài 19001175 đã là người bạn thân thiết, chỗ dựa niềm tin đã giải quyết rất nhiều vấn đề góp phần cứu sống rất nhiều người bệnh.

Thứ hai là “Chức năng giáo dục”: Đây cũng là một điểm mạnh rất đáng tự hào của BVQY 175, công tác giáo dục sức khỏe, phòng ngừa dịch bệnh đã được bệnh viện thực hiện trên rất nhiều phương tiện truyền thông. Bên cạnh đó BVQY 175 còn có Tạp chí Y Dược học thực hành nằm trong hệ thống xuất bản ISSN hơn 10 năm qua, đây là tờ báo khoa học chuyên ngành không phải bệnh viện nào cũng có được, thực sự là niềm tự hào của BVQY 175.

Thứ ba là “Chức năng tiếp thị - quảng cáo”: Không chỉ làm tốt công tác bảo hiểm Y tế, số lượng bệnh nhân khám theo yêu cầu ngày càng tăng. Điều này thể hiện chức năng tiếp thị - quảng cáo của công tác truyền thông BVQY 175 hiện nay rất hiệu quả. Vấn đề là tiếp thị-quảng cáo trong công tác truyền thông của chúng ta không giống cách quảng cáo tiếp thị các sản phẩm thông thường trên thị trường mà nó là kết quả của chức năng giao tiếp - kết nối và chức năng giáo dục. Chất nhân văn trong những câu chuyện, hình ảnh, nhân vật người thực, việc thực. Chính những hình ảnh chân thực của những mảnh đời, số phận, hoàn cảnh hàng ngày xảy ra trong bệnh viện, những khoảnh khắc sinh tử, những tấm lòng bao dung nhân hậu, đã chạm vào cảm xúc của độc giả, khán thính giả đã tạo ra niềm tin và tình yêu của người dân. Đây là một điểm rất đặc biệt.

Thưa thiếu tướng, được biết ông là người khởi xướng của tờ báo Tạp Chí Y-Dược học thực hành BVQY 175, đặc biệt ông cũng là tác giả của hàng loạt các bài viết khoa học liên quan đến lĩnh vực y tế, văn hoá, xã hội đã được gửi đến độc giả suốt nhiều năm qua và là người rất quan tâm tới công tác truyền thông, xin ông chia sẻ đôi điều với các Thầy thuốc trẻ?

Với tôi thì từ người bảo vệ, người bán căn tin, điều dưỡng cho tới bác sỹ đều phải ý thức được chức năng làm truyền thông. Để người bệnh hiểu rồi yêu quý, yên tâm để tất cả các bệnh nhân đến với bệnh viện chúng ta đều có một cảm giác là “được điều trị” chứ không phải “bị điều trị”.

Y đức -Tâm lý tiếp xúc- công tác tư vấn người bệnh- chia sẻ thông tin là một hệ thống liên kết chặt chẽ và hết sức quan trọng (khai thác bệnh sử). Đây được coi là mắt xích giúp bệnh nhân có thể chủ động tháo gỡ những hoàn cảnh khó khăn, vấn đề khó nói, khó diễn tả mà trước đó không thể chia sẻ với người thân xung quanh nhưng lại dễ dàng mở lòng trước bác sĩ. Lắng nghe người bệnh, chia sẻ thông tin với người bệnh chính là gieo vào lòng người bệnh niềm tin đối với thầy thuốc.

Chia sẻ thông tin với đồng nghiệp: Cổ nhân đã dạy: “Bán tự vi sư, Nhất tự vi sư (nửa chữ là thầy, một chữ (cũng) là thầy)”. Trong ngành y, không chỉ là lý thuyết mà còn là giảng dạy thực hành “cầm tay chỉ việc”, truyền nghề thực tế mới mau trưởng thành. Các cụ thường nói “lý thuyết muôn đời xám xịt, chỉ có cây đời vẫn luôn mãi mãi xanh tươi”… vì vậy nhiều người trưởng thành rất nhiều bằng kinh nghiệm trong thực hành lâm sàng. Và cứ lớp sau học hỏi lớp trước. Tôi cũng thường có các nghiên cứu, đánh giá tổng kết bằng các bài báo, chia sẻ kinh nghiệm các ca thành công, hoặc thất bại. Kiến thức, sư phạm và mô phạm là những điều quý giá giúp cho thế hệ sau học hỏi làm người, làm nghề cứu chũa người bệnh trong tương lai. Chính vì vậy “Nếu bạn là một thầy thuốc giỏi, tâm huyết, trách nhiệm… vô hình đã trở thành những nhà báo trên mặt trận của mình”.

Tôi luôn mong muốn và động viên thế hệ trẻ mạnh dạn viết, tìm tòi những đề tài viết, yêu thích viết… Viết không chỉ để chia sẻ thông tin khoa học mà viết nhiều để tìm ra một cách viết, cách nhìn, định hình - định tính để cho ra phong cách riêng của mỗi người. Trong khoa học, việc thành văn tốt sẽ tạo ra một nét thú vị đối với bạn đọc, Y văn không còn mang tính chất khô cằn đặc thù ngôn ngữ khoa học mà sẽ được chuyển thể mềm mại hơn, dễ hiểu hơn, cuốn hút hơn. Từ đó, là người bình thường không trong ngành cũng có thể hình dung được kho tàng kiến thức trên những trang giấy đó. Tôi cũng thường khuyên nhủ thế hệ trẻ “ Muốn giảng dạy tốt thì phải có kiến thức tốt, khả năng sư phạm tốt và khả năng mô phạm tốt, phải liên tục học hỏi để cập nhật và hoàn thiện kiến thức. Từng đối tượng học phải có những phương pháp giảng dạy, giáo án, bài giảng khác nhau. Chính vì vậy người thầy thuốc-thầy giáo-nhà báo cũng phải phấn đấu, nỗ lực không mệt mỏi để hoàn thiện chính bản thân mình.

Với tôi, viết là một điều thú vị, thời trẻ viết chỉ là thú vui, thỏa mãn, giải trí với sức hấp dẫn kỳ lạ của những con chữ… nhưng càng ngày lại càng nhận thấy đó là trách nhiệm của người Thầy thuốc, của một Nhà giáo và đã trở thành Nhà Báo lúc nào không hay. Xin mượn mấy câu Bút Tre - Con Cóc để góp vui nhân kỷ niệm 99 năm ngày Nhà báo Việt Nam: “ …Bút sắc, tâm sáng, lòng son…Còn da lông mọc, Chồi còn nảy cây…” Đêm đêm cảm xúc vơi đầy. Con tằm vẫn nhả sợi dây tơ lòng. Chúc nhau Nghiệp báo thành công. Mọi điều may mắn, những vòng…Swing hay…!”.