Đằng sau con số lợi nhuận 9.166 tỷ đồng của VPBank

Ba trụ cột thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận

Theo báo cáo của VPBank, đà tăng trưởng lợi nhuận ngoạn mục trong quý III/2025 không đến từ một nguồn duy nhất mà là sự cộng hưởng mạnh mẽ từ nhiều mảng kinh doanh cốt lõi.

Động lực lớn nhất đến từ thu nhập lãi thuần, mang về thêm 2.750,98 tỷ đồng so với cùng kỳ, tương đương mức tăng 22,35%. VPBank lý giải sự tăng trưởng này đến từ việc mở rộng quy mô tín dụng của ngân hàng mẹ và sự đóng góp tích cực từ hoạt động cho vay ký quỹ (margin) của công ty con là Chứng khoán VPBank (VPBankS).

Điểm sáng ấn tượng nhất phải kể đến hoạt động dịch vụ. Mảng này ghi nhận mức tăng trưởng bùng nổ khi thu nhập thuần tăng 1.398,92 tỷ đồng, tương ứng với mức tăng 140,86% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự đột phá này là kết quả của chiến lược đẩy mạnh bán chéo sản phẩm tại ngân hàng mẹ và sự gia tăng mạnh mẽ của hoạt động tư vấn tài chính từ VPBankS. Điều này cho thấy hệ sinh thái của VPBank đang phát huy hiệu quả rõ rệt, đặc biệt là vai trò của công ty chứng khoán.

Mảnh ghép thứ ba tạo nên bức tranh lợi nhuận rực rỡ là hoạt động mua bán chứng khoán kinh doanh. Tận dụng những diễn biến tích cực của thị trường chứng khoán Việt Nam trong quý III/2025, mảng này đã đóng góp thêm 1.170,06 tỷ đồng vào thu nhập thuần của ngân hàng.

Dù các hoạt động kinh doanh ngoại hối, mua bán chứng khoán đầu tư có sự sụt giảm nhẹ, sự cộng hưởng từ ba trụ cột chính đã giúp tổng thu nhập hoạt động hợp nhất của VPBank đạt 20.137,56 tỷ đồng trong quý.

Chất lượng tài sản: Kiểm soát rủi ro giữa áp lực nợ xấu

Song song với việc gia tăng lợi nhuận, báo cáo tài chính của VPBank cũng cho thấy một bức tranh chân thực về chất lượng tài sản và những nỗ lực không ngừng trong việc xử lý nợ. Một tín hiệu tích cực là tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay khách hàng đã giảm từ mức 4,22% cuối năm 2024 xuống còn khoảng 3,62% tại ngày 30/09/2025 (tính trên dư nợ cho vay thông thường, không bao gồm cho vay ký quỹ).

Tuy nhiên, nếu xét về giá trị tuyệt đối, con số nợ xấu lại cho thấy những thách thức còn hiện hữu. Tổng nợ xấu (nhóm 3, 4, 5) đã tăng từ 29.070,17 tỷ đồng lên 31.495,12 tỷ đồng. Đáng chú ý nhất là nợ có khả năng mất vốn (Nợ Nhóm 5) đã tăng mạnh từ 6.119,22 tỷ đồng cuối năm 2024 lên 8.562,88 tỷ đồng, tăng 40% vào cuối quý 3/2025. Điều này cho thấy rủi ro tiềm ẩn trong danh mục tín dụng vẫn ở mức cao và đòi hỏi ngân hàng phải tiếp tục dành nguồn lực để xử lý.

Để đối phó với thách thức này, VPBank đã thể hiện sự quyết liệt trong công tác trích lập và xử lý nợ. Trong quý III, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng hợp nhất đã tăng thêm 418,39 tỷ đồng so với cùng kỳ. Tính chung 9 tháng đầu năm, ngân hàng đã sử dụng 18.163,57 tỷ đồng từ quỹ dự phòng để xử lý các khoản nợ xấu và bán nợ.

Bên cạnh đó, công tác thu hồi nợ cũng mang lại những kết quả đáng ghi nhận. Báo cáo cho thấy, trong 9 tháng, VPBank đã thu hồi được 2.881,95 tỷ đồng từ các khoản nợ đã được xử lý bằng dự phòng trước đó. Con số này không chỉ bù đắp một phần chi phí mà còn khẳng định hiệu quả của bộ máy thu hồi nợ. Quy mô các khoản nợ khó đòi đã xử lý đang được theo dõi ngoại bảng đã lên tới 108.409,48 tỷ đồng, cho thấy khối lượng công việc thu hồi trong tương lai vẫn còn rất lớn.

Như vậy, đằng sau con số lợi nhuận ấn tượng 9.166 tỷ đồng là một chiến lược đa mũi nhọn của VPBank, vừa tận dụng tối đa các cơ hội thị trường để bứt phá về doanh thu từ các hoạt động dịch vụ và đầu tư, vừa chấp nhận hy sinh một phần lợi nhuận để tăng cường dự phòng và quyết liệt xử lý các vấn đề tồn đọng về chất lượng tài sản. Sự cân bằng giữa hai mục tiêu này sẽ là chìa khóa quyết định sự phát triển bền vững của ngân hàng trong những quý tới.