Tôi phải tham vấn phụ huynh dùng thuốc bù sắt, tác dụng phụ có thể gặp khi uống, cách theo dõi tiến triển bệnh, tư vấn chế độ ăn cho phụ huynh lẫn con trẻ và hẹn ngày tái khám.
Thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ em
Sắt là vi chất rất quan trọng trong việc duy trì nhiều chức năng của cơ thể, nhất là trong quá trình cơ thể sản xuất hemoglobin (phân tử vận chuyển oxy của hồng cầu trong máu). Tình trạng thiếu sắt gây thiếu máu rất phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa tuổi và ở cả hai giới.
Khi bị thiếu máu trẻ sẽ có một số biểu hiện như:
|
Nguyên nhân thiếu máu thiếu sắt (TMTS)
Giảm cung cấp sắt
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Nguyên nhân là do chế độ ăn thiếu thực phẩm chứa sắt: chế độ ăn chay; uống nhiều sữa bò mỗi ngày làm giảm hấp thu chất sắt trong thực phẩm.
Hoặc có thể do trẻ mắc một số bệnh lý gây giảm hấp thu sắt: Phẫu thuật cắt bỏ tá tràng, dạ dày; bệnh viêm ruột (viêm hồi tràng - hỗng tràng, viêm ruột tự miễn...); viêm dạ dày do Helicobacter pylori…
Tăng nhu cầu sắt
Trẻ em, trẻ sinh non; một số bệnh lý mạn tính, hóa trị liệu…
Mất máu
Thường do có các nguyên nhân gây chảy máu từ đường tiêu hóa, tiết niệu…
Nguyên nhân khác
Phẫu thuật, chấn thương; Sử dụng thuốc chống viêm không steroid kéo dài;
Ngoài ra, thiếu máu thiếu sắt cũng thường gặp nhất ở trẻ em là nhiễm ký sinh trùng (giun sán).
Điều trị thiếu máu thiếu sắt
Thiếu máu thiếu sắt thể được chẩn đoán tình cờ khi làm xét nghiệm hoặc kiểm tra sức khỏe tổng quát.
Phần điều trị chủ yếu giải quyết nguyên nhân, đồng thời điều chỉnh chế độ ăn bổ sung sắt.
- Chế độ ăn giàu chất sắt (lòng đỏ trứng, thịt đỏ, rau lá có màu xanh,…)
- Uống sắt nguyên tố 3-5 mg/ kg cân nặng/ ngày. Thường dùng dạng kết hợp với acid folic;
- Uống khi bụng đói, có thể uống trong bữa ăn trong trường hợp gây khó chịu cho dạ dày;
- Thời gian sử dụng sắt nguyên tố thường 3-6 tháng;
- Bổ sung vitamin C hoặc uống nước cam để tăng hấp thu sắt;
- Tác dụng phụ có thể xảy ra do sắt uống như khó chịu ở bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón và phân sẫm màu.
Bên cạnh đó, với các nguyên nhân khác, các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đi khám để chẩn đoán chính xác và điều trị nguyên nhân gây thiếu sắt thiếu máu tránh gây thiếu sắt tái phát.
Phòng bệnh thiếu máu thiếu sắt - Nuôi trẻ bằng sữa mẹ hoặc sữa bổ sung sắt dành cho trẻ trong năm đầu đời - Thực hiện chế độ ăn cân đối giàu sắt, vitamin - Không uống trà, cà phê ngay sau ăn làm giảm hấp thu sắt - Xổ giun định kỳ hàng năm cho trẻ em trên 12 tháng tuổi. |
