Ca bệnh hiếm gặp: Viêm mõm cụt ruột thừa

Bệnh nhân B.T khai đã được mổ cắt ruột thừa bằng phương pháp nội soi 5 năm trước. 2 ngày trước nhập viện, bệnh nhân (BN) thấy đau âm ỉ vùng bụng dưới bên phải kèm sốt, ớn lạnh. Mặc dù triệu chứng rất giống với lần viêm ruột thừa trước đây nhưng cho là mình đã được cắt ruột thừa rồi nên chị T chỉ tự mua thuốc uống.

Khi thấy cơn đau ngày càng tăng, chị T. mới đến Bệnh viện Nguyễn Tri Phương khám. Sau khi thăm khám, làm các xét nghiệm và chụp cắt lớp vi tính ổ bụng (CTscan), các bác sĩ phát hiện chị T vẫn còn 1 đoạn ruột thừa dài 27mm, đường kính 10,65mm trong ổ bụng.

Chị T. được chẩn đoán viêm mõm cụt ruột thừa (stump appendicitis) và được mổ cấp cứu trong đêm. Ê kíp đã tiến hành cắt đoạn ruột thừa còn sót lại bằng phương pháp phẫu thuật nội soi ổ bụng. Sau mổ, bệnh ổn định và xuất viện sau 2 ngày.

BSCKI Hồ Văn Phước, Khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương cho biết, viêm ruột thừa được mổ rất nhiều ở tất cả các bệnh viện đa khoa. Tất cả mọi người, mọi lứa tuổi đều có thể bị viêm ruột thừa. Nhưng viêm mõm cắt ruột thừa rất hiếm gặp (tỷ lệ là 1/50.000). Tức là 50.000 ca mổ ruột thừa mới có 1 ca viêm mõm cụt ruột thừa.

Riêng tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, mỗi ngày, các bác sĩ khoa Ngoại Tiêu hóa ở đây mổ khoảng 3 - 5 ca viêm ruột thừa. Nhưng viêm mõm cụt ruột thừa rất hiếm, khoảng 10 năm mới gặp 1 ca.

Vấn đề chị T thắc mắc là tại sao mình đã cắt ruột thừa rồi mà vẫn còn ruột thừa, có phải ruột thừa đã cắt rồi vẫn mọc lại được hay không?

BS Phước cho biết, ruột thừa đã cắt rồi, không thể mọc lại được ( ở trẻ em, ruột thừa có thể dài ra thêm chút ít nếu cắt sót). Trường hợp này là do lần mổ trước các bác sĩ đã không cắt sát gốc ruột thừa, để sót lại 1 đoạn ruột thừa gọi là mõm cụt ruột thừa (stump appendix).

Đoạn ruột thừa còn sót lại về sau có thể bị viêm nhiễm, gây ra viêm mõm cụt ruột thừa. Các báo cáo trên thế giới ghi nhận viêm mõm cụt ruột thừa có thể xảy ra sớm nhất là 9 tuần và trễ nhất là 50 năm sau mổ cắt ruột thừa.

Thực tế, viêm mõm cụt ruột thừa là một biến chứng hiếm gặp sau mổ cắt ruột thừa và có thể bị chẩn đoán nhầm với nhiều bệnh khác như u nang buồng trứng, sỏi niệu quản, viêm manh tràng, …Tuy nhiên, nếu thăm khám kỹ lưỡng và được các phương tiện chẩn đoán như siêu âm hoặc CTscan bụng hỗ trợ, các bác sĩ có thể phát hiện sớm và chính xác bệnh.

Theo BS Phước, phương pháp tối ưu là phẫu thuật nội soi cắt bỏ mõm cụt ruột thừa bị viêm. Nếu được phát hiện và xử lý sớm, người bệnh có thể ổn định và xuất viện trong vòng 2 ngày. Tuy nhiên, viêm mõm cụt ruột thừa nếu để trễ có thể gây ra các biến chứng nặng như hoại tử mõm cụt, tạo áp xe trong ổ bụng, vỡ mủ vào trong ổ bụng gây nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng … ảnh hưởng đến tính mạng.

Viêm ruột thừa được cho là do tắc nghẽn lòng ruột thừa, điển hình là do tăng sản bạch huyết nhưng đôi khi do sỏi phân, dị vật, khối u hoặc thậm chí là do giun. Sai lầm của bệnh nhân thường là chủ quan, không đi khám sớm, để xảy ra các biến chứng của viêm ruột thừa

Vì vậy, bác sĩ Phước khuyến nghị rằng dù đã mổ cắt ruột thừa hay chưa, nếu có các dấu hiệu như đau âm ỉ vùng bụng dưới bên phải, sốt, ớn lạnh, buồn ói, ói, chán ăn…, bệnh nhân nên sớm đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những sự cố đáng tiếc.

Viêm ruột thừa hoặc viêm mõm cụt ruột thừa nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như: Áp xe - tình trạng túi mủ hình thành trong bụng; hoặc vỡ ruột thừa, lây lan nhiễm trùng khắp bụng, dẫn đến hiện tượng viêm phúc mạc, gây đe dọa đến tính mạng.