Tầm soát ung thư, những điều cần biết

Tầm soát ung thư nghĩa là bạn chưa bị ung thư hoặc các tế bào mới đang ở giai đoạn tiền ung thư. Tầm soát ung thư có thể được chỉ định tùy theo độ tuổi.

Chỉ một số vị trí ung thư có thể kiểm tra và phát hiện ở giai đoạn tiền ung thư như vú, cổ tử cung, tuyến giáp, đại trực tràng. Ngược lại, ung thư phổi, gan là hai loại ung thư thường gặp nhưng có diễn tiến bệnh nhanh. Có trường hợp siêu âm chưa phát hiện gì nhưng 6 tháng sau bệnh đã vào giai đoạn cuối.

Tầm soát ung thư cần làm gì?

Nhiều người hỏi các gói tầm soát ung thư? Tầm soát ung thư hết bao nhiêu tiền? Tầm soát ung thư là phải làm gì? Ở đâu? Khi tầm soát ung thư nếu không có, chắc là mình không bị ung thư hay không? Tầm soát ung thư cơ bản nhất không tốn bao nhiêu tiền hết.

Phương pháp tầm soát ung thư chính xác nhất là sinh thiết bằng cách giải phẫu một mẫu mô nghi ung thư để tìm kiếm tế bào ác tính. Ngoài ra còn có phương pháp chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm máu. Bác sĩ dựa vào nhiều yếu tố cùng sự trợ giúp của tất cả phương tiện hỗ trợ chẩn đoán để xác định một người có bị ung thư hay không.

Để giải thích vấn đề này, chúng ta phải hiểu rõ con người chúng ta thường mắc các loại ung thư gì? Các ung thư hiếm gặp, để phát hiện phải dùng các kỹ thuật cao và không có các triệu chứng báo động, không nên tầm soát như Ung thư não, Ung thư máu, Ung thư xương...

Nên thực hiện các phương pháp tầm soát nào?

- Chụp XQ phổi: có thể phát hiện những tổn thương viêm lao hay hình ảnh gợi ý ung thư!

- Siêu âm tổng quát: siêu âm từ tuyến giáp (phát hiện nang giáp, phình giáp, ung thư giáp với kích thước nhỏ từ 0,5 - 1cm); Siêu âm bụng (phát hiện các tổn thương của các tạng ĐẶC như gan, lách, thận, tử cung, buồng trứng hay tiền liệt tuyến (của Nam) khi tổn thương có kích thước trên 1cm. Nếu có BHYT, chi phí tầm soát không quá đắt.

- Soi dạ dày và soi đại tràng: khoảng vài trăm ngàn, thường thực hiện ở những người có triệu chứng hay đau bụng, rối loạn đi tiêu hay những người lớn tuổi, ăn nhậu nhiều…

- Nếu phụ nữ trên 21 tuổi nên làm xét nghiệm PAP và HPV (khoảng 1 triệu đồng)

- Soi tai mũi họng: thường ít khi đưa vào tầm soát

- Các xét nghiệm máu: tất cả xét nghiệm máu không xác định mình bị ung thư hay không. Khi xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh gợi ý bị ung thư ở cơ quan nào, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm liên quan các dấu hiệu ung thư ở cơ quan đó.

Ví dụ: có hình ảnh bướu buồng trứng (xét nghiệm CA125), có bướu đại trực tràng (xét nghiệm CEA), có dấu hiệu nghi ngờ ung thư phổi (xét nghiệm CYFRA 21..), có dấu hiệu nghi ung thư tiền liệt tuyến (xét nghiệm PSA )..

- Chụp CTscan, MRI: có thể làm một lần đầu toàn thân cũng tốt, tuy nhiên nếu không có điều kiện, nên dựa vào siêu âm, khi bác sĩ cho chỉ định mới thực hiện.

- PEP CT/SCAN có nên thực hiện không? Không nên thực hiện gì quá đắt (> 26 triệu đồng). Mặc dù xét nghiệm này có thể phát hiện trên 80% ung thư giai đoạn rất sớm và theo dõi tái phát và di căn sau khi điều trị ung thư.

- Xét nghiệm gene tầm soát ung thư: Yếu tố gene di truyền chỉ chiếm 30% trong các nguyên nhân gây ung thư. Tầm soát gene ung thư có giá trị khi trong gia đình có người bị ung thư thế hệ 1: anh chị em, bố mẹ và chi phí cũng khá cao cho một lần tầm soát

Như vậy là xong! Chỉ bao nhiêu đó thôi là mình an tâm trên 90% mình không bị ung thư trong khoảng thời gian trên 1-2 năm. Sau đó chúng ta quay lại tầm soát như vậy lần nữa. Chỉ mất vài triệu đồng và mỗi đợt tầm soát 1 - 2 năm để phát hiện ra ung thư giai đoạn đầu để có thể trị hết bệnh, có đáng hay không?

Chúng tôi vẫn biết vấn đề không phải vì tiền, mà vấn đề là các bạn không có thời gian, không có nhận thức được tầm quan trọng cực kỳ nếu đi tầm soát thường xuyên và khi đột nhiên phát hiện bệnh thường ở giai đoạn cuối!

Ung thư thường diễn tiến âm thầm không có triệu chứng gì và khi có triệu chứng tức là các bướu ung thư đã tiến triển to lên, gây chèn ép xung quanh, tế bào ung thư có thể đã di căn xa gây đau đớn.. mới phát hiện. Mọi người nên nhớ rằng: Phát hiện sớm bệnh ung thư - Chữa lành. Phát hiện trễ bệnh ung thư - Bản án tử hình.