Siêu cảng quốc tế Cần Giờ: Hướng đến lợi ích cao nhất, tác động tiêu cực ít nhất

Phát biểu tại hội nghị, ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP.HCM đã cân nhắc nghiên cứu rất kỹ lưỡng và trình bày chi tiết trong dự thảo đề án về Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ trình Chính phủ, Thủ tướng hồi tháng 8 vừa qua.

Lãnh đạo TP khẳng định địa phương luôn lựa chọn sự phát triển bền vững, sẽ không đánh đổi mọi giá để phát triển các dự án mà có sự cân nhắc hài hòa giữa lợi ích kinh tế - xã hội và các vấn đề về tài nguyên, môi trường. Những tác động của hệ thống đường bộ kết nối cảng đối với khu dự trữ sinh quyển hiện hữu sẽ được đặc biệt quan tâm.

Ông Phan Văn Mãi nêu ra một số vấn đề cần phải làm rõ hơn trong việc xây dựng siêu cảng Cần Giờ. Đầu tiên là tác động xung đột giữa cảng Cần Giờ và các cảng khác. Thứ hai, hạ tầng phục vụ bến cảng, trong đó có chuyện kết nối hạ tầng. Vấn đề thứ ba, cũng là mối quan tâm của mọi người là sự tác động thế nào đến khu dự trữ sinh quyển.

Chủ tịch UBND TP.HCM cũng nhấn mạnh, các nghiên cứu cần tránh hai xu hướng là muốn làm cảng bằng mọi giá mà bỏ qua các tác động. Và ngược lại vì lo ảnh hưởng khu sinh quyển mà không dám làm gì.

Ông Mãi cho biết, việc thực hiện dự án chắc chắn sẽ có tác động ít nhiều đến thiên nhiên, chính vì thế, hội nghị trên tinh thần lấy ý kiến thẳng thắn, cân nhắc hết mọi lẽ để trả lời hết tất cả mọi vấn đề. Từ đó, sẽ nghiên cứu kỹ lưỡng, chi tiết xem việc đánh đổi, tác động đó có xứng đáng hay không nhằm mang lại lợi ích cao nhất và thiệt hại ít nhất.

Bên cạnh đó, tại hội nghị lần này nhiều chuyên gia cũng ủng hộ chủ trương xây dựng cảng quốc tế Cần Giờ nhằm nâng tầm TP HCM và cùng với cảng Cái Mép – Thị Vải. Khu vực này sẽ là cụm cảng ngang tầm với các cảng lớn của quốc tế.

Liên quan đến việc xây dựng cảng Cần Giờ, TS Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng tư vấn tài chính quốc gia khẳng định, hai vấn đề quan trọng nhất của dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ là xung đột trong hệ thống cảng (đặc biệt là cảng Cái Mép - Thị Vải) và tác động tới môi trường.

Tuy nhiên qua thị sát trực tiếp bằng đường thủy, đường không, tiếp cận sâu hơn để có cái nhìn tổng thể, khách quan thì ông Lịch nhận thấy rằng cả hai yếu tố quan ngại nhất đều không bị phạm vào và ủng hộ viêc xây dựng cảng Cần Giờ.

TS Trần Du Lịch, việc xây dựng cảng Cần Giờ sẽ góp phần bổ sung cho cảng Cái Mép và nâng tầm thành trung tâm cảng biển quốc gia, phát triển bổ trợ nhau chứ không cạnh tranh nhau, vì lợi ích quốc gia chứ không riêng vì lợi ích TP.HCM.

Hiện tại, cảng Cần Giờ mới đang ở giai đoạn xin chủ trương, bổ sung quy hoạch. Có thể nói, chặng đường tiếp theo để hình thành dự án còn rất dài. Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ cần tiếp cận theo hướng nâng tầm các cụm cảng lớn trong khu vực. Được biết, thời gian gần đây cảng đã có hãng tàu lớn trên thế giới quan tâm, TP.HCM không nên đánh mất cơ hội này vì nếu mất sẽ không tìm lại được.

Ngoài ra, GS.TS Nguyễn Trọng Hoài - nguyên phó hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế TP.HCM (cũ) cũng đưa đề xuất TP.HM cần đưa ra phân tích, đánh giá lợi ích về chi phí theo thông lệ quốc tế. Tại nhiều quốc gia, họ dùng cách này để ước lượng, đưa ra con số thuyết minh với xã hội rằng lợi ích lớn hơn chi phí bao gồm cả tác động môi trường.

Vì vậy, chúng ta phải tìm ra 1-2 tư vấn độc lập đánh giá cho vấn đề này. Để từ đó TP.HCM và trung ương đồng thuận ra quyết định về triển khai dự án.