Đời sống

Những người "giữ lửa" tri thức

Võ Liên - Ngọc Duy (Thực hiện) • 17/08/2025 - 14:10

Giữa nhịp sống năng động của TP.HCM, Tạp chí Khoa học phổ thông vẫn bền bỉ giữ trọn sứ mệnh truyền bá tri thức khoa học đến đông đảo công chúng.

Tập thể Ban Biên tập, phóng viên, biên tập viên và người lao động đã cùng nhau viết nên một hành trình đầy tâm huyết. Mỗi câu chuyện nơi đây là một lát cắt chân thật, phản chiếu đam mê và tinh thần "sống hết mình" với nghề, để đưa khoa học đến gần hơn với bạn đọc.

Ông Phạm Thành Kiên - Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP.HCM cùng đoàn công tác thăm, chúc mừng Tạp chí Khoa học phổ thông nhân Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6/2025.

Ngày 17/8/2022, Tạp chí Khoa học phổ thông chính thức trở thành cơ quan báo chí trực thuộc UBND TP.HCM được thành lập trên cơ sở tổ chức lại Báo Khoa học phổ thông thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP.HCM sáp nhập với Tạp chí Thời sự Y học thuộc Hội Y học TP.HCM. Đây là bước ngoặt quan trọng, đánh dấu sự chuyển mình của một ấn phẩm giàu truyền thống sang một giai đoạn phát triển mới đầy triển vọng.

Tên gọi "Khoa học phổ thông" đã xuất hiện từ số báo đầu tiên ngày 1/9/1934, với lời khẳng định mạnh mẽ: không chỉ khuyến khích thực nghiệp mà còn "đem hết tài liệu về khoa học để nâng cao trình độ của các bạn thanh niên đồng chí".

Tiếp đó, sau khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được thực hiện, ngày 1/7/2025, Tạp chí Khoa học phổ thông chính thức trở thành đơn vị trực thuộc UBND TP.HCM. Đây là dấu mốc quan trọng, khẳng định sự tin tưởng và kỳ vọng mà lãnh đạo thành phố dành cho một cơ quan báo chí chuyên về khoa học.

Ba năm hoạt động dưới sự quản lý của UBND TP.HCM, Tạp chí đã đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận, khẳng định vị thế là cầu nối vững chắc giữa khoa học và công chúng. Trong suốt chặng đường ấy, tập thể Ban Biên tập, phóng viên và người lao động luôn tận tâm, nỗ lực không ngừng để thực hiện trọn vẹn sứ mệnh cao quý: lan tỏa tri thức, đồng hành cùng sự phát triển của thành phố và đất nước.

Nhân dịp kỷ niệm này, tập thể Tạp chí Khoa học phổ thông cùng nhau nhìn lại hành trình 3 năm đầy tâm huyết - một hành trình "góp từng viên gạch" để dựng xây mái nhà chung. Đây không chỉ là nơi lưu giữ tình yêu nghề báo, mà còn là nhịp cầu đưa khoa học, y tế, giáo dục đến với bạn đọc; mang theo khát vọng lan tỏa những giá trị nhân văn, bền lâu.

Niềm đam mê với khoa học đến sứ mệnh phục vụ cộng đồng

Khi Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh thành lập Tạp chí Khoa học phổ thông trên cơ sở tổ chức lại Báo Khoa học phổ thông thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP.HCM sáp nhập với Tạp chí Thời sự Y học thuộc Hội Y học TP.HCM, các thầy đã mời tôi về công tác tại Tạp chí và tôi nhận lời ngay.

ThS.Nhà báo Bùi Hương - Phó Tổng Biên tập phụ trách, điều hành Tạp chí Khoa học phổ thông

Trước đó, tôi đã có nhiều năm làm báo khoa học, Nguyên Trưởng Cơ quan thường trú Báo Khoa học và Đời sống tại TP.HCM. Khi báo sáp nhập cùng một số tờ khác thành Báo Tri thức và Cuộc sống, từ "khoa học" không còn xuất hiện, khiến tôi lưu luyến. Vì vậy, khi TP.HCM sắp xếp lại các cơ quan báo chí giai đoạn 2020 - 2025, thành lập Tạp chí Khoa học phổ thông, vừa phục vụ khoa học vừa phục vụ y học, tôi nhận thấy đây là lĩnh vực đúng với chuyên môn và đam mê của mình nên chuyển công tác về đây.

Với Tạp chí Khoa học phổ thông, tôi tiếp tục phát huy thế mạnh truyền tải kiến thức khoa học thường thức tới các giới.

Bên cạnh ấn phẩm điện tử (khoahocphothong.vn), Tạp chí có 3 ấn phẩm in: Tạp chí Khoa học phổ thông - Tuần báo phát hành thứ Sáu hằng tuần, Khoa học phổ thông - Sống xanh xuất bản 2 kỳ/tháng (thứ Bảy tuần 1 và thứ Bảy tuần 3) và Khoa học phổ thông - Thời sự y học xuất bản 1 kỳ/tháng (thứ Hai tuần cuối tháng).

Với ấn phẩm Tạp chí Khoa học phổ thông phát hành hằng tuần, nội dung không chỉ phản ánh các vấn đề thời sự mà còn đăng tải những bài viết chuyên sâu về khoa học thuộc các lĩnh vực, giới thiệu các gương mặt nhà khoa học và những công trình nghiên cứu tiêu biểu đến bạn đọc. Tạp chí còn có ấn phẩm Sống Xanh, mang tính trải nghiệm, chia sẻ lối sống lành mạnh, kinh nghiệm kinh doanh, cùng những câu chuyện truyền cảm hứng. Thời sự Y học không chỉ dành cho giới chuyên môn mà còn được phóng viên truyền tải một cách dễ hiểu, giúp công chúng tiếp cận kiến thức y khoa chính xác và dễ hiểu.

Đồng thời, Tạp chí cũng tổ chức nhiều chương trình sau mặt báo, nổi bật là các chương trình “Vui khoẻ mỗi ngày” nhằm truyền thông giáo dục sức khoẻ, nâng cao kiến thức y khoa cho nhiều đối tượng: phụ nữ, người cao tuổi, thanh niên và sinh viên... Chương trình được nhiều địa phương, các trường đại học đón nhận tích cực. Ban giám hiệu, công đoàn các trường mong muốn Tạp chí tiếp tục tổ chức chương trình thường xuyên, đặc biệt vào đầu năm học, nhằm hỗ trợ sinh viên xa nhà thích nghi với môi trường sống và học tập mới. Thời điểm này, nhiều bạn phải đối mặt với áp lực tâm lý, thay đổi thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống, nên các hoạt động hỗ trợ của Tạp chí càng trở nên ý nghĩa.

Tạp chí Khoa học phổ thông là 1 trong 5 tờ tạp chí thuộc Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi rất vinh hạnh khi được Thành phố giao cho nhiệm vụ phụ trách cho những mảng phụ trách về khoa học công nghệ về môi trường, về sức khỏe. Tạp chí luôn bám sát các chỉ đạo của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cũng như tôn chỉ mục đích đã được cấp phép để chúng tôi hoạt động.

Trong thời gian qua, Tạp chí đồng hành tuyên truyền nhiều nghị quyết quan trọng như Nghị quyết 98 thí điểm cơ chế đặc thù phát triển TP.HCM; Nghị quyết 57 về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân,... Thành phố luôn quan tâm, động viên, tặng bằng khen cho tập thể và cá nhân phóng viên, biên tập viên có đóng góp tích cực.

Sự phát triển của Tạp chí Khoa học phổ thông hôm nay là nhờ vào sự đồng hành của lãnh đạo thành phố, sở, ban, ngành, các nhà khoa học, các đơn vị, doanh nghiệp... và toàn thể phóng viên, biên tập viên, người lao động. Đây là nguồn động viên lớn để tập thể phóng viên tiếp tục đam mê và cống hiến.

Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và mong tiếp tục nhận được sự đồng hành của Quý lãnh đạo trong những chặng đường sắp tới của Tạp chí Khoa học phổ thông.

Nhà báo BÙI HƯƠNG - Phó Tổng Biên tập phụ trách, điều hành Tạp chí Khoa học phổ thông

Những đêm muộn với tuần báo

Gần ba năm gắn bó với Tạp chí Khoa học phổ thông, tôi được giao phụ trách ấn phẩm tuần báo phát hành vào thứ Sáu hằng tuần. Càng làm, tôi càng thấm thía nhiều cung bậc cảm xúc của nghề. Trong điều kiện nguồn nhân lực, tài lực còn khiêm tốn, mỗi số báo ra đời đều là kết quả của việc tỉ mỉ kiên nhẫn ghép từng "mảnh ghép" nội dung từ các bài viết, xử lý từng chi tiết biên tập, kỹ thuật dàn trang, ảnh bìa... và đôi khi xoay xở cả những thay đổi sát giờ chót.

Một trong những "đặc sản" của việc làm công tác tòa soạn là về muộn. Phần lớn các tối thứ Năm nhóm làm tuần báo đều về muộn, sau 22 giờ để kịp "chốt" số báo cho sáng thứ Sáu. Đó là một guồng quay đều đặn, không ồn ào, nhưng luôn đòi hỏi sự tập trung và bền bỉ. Đó cũng là những đêm muộn nhưng không cô đơn, bởi báo chí vốn là một sản phẩm tập thể. Mỗi số báo được kết tinh từ công sức của phóng viên, biên tập viên, thiết kế, công tác tòa soạn... Thật sự, không có các bạn, chúng tôi không thể hoàn thành trọn vẹn hành trình đưa báo đến tay bạn đọc. Vì vậy, cá nhân tôi luôn trân trọng và biết ơn từng đóng góp, dù nhỏ nhất.

Bên cạnh công việc làm tuần báo, hai năm đầu tôi còn kiêm luôn phụ trách chương trình "Vui khỏe mỗi ngày". Mỗi tháng, tôi lên kế hoạch liên hệ địa điểm, thống nhất chủ đề với đơn vị phối hợp, xây dựng kịch bản, bố trí nhân sự đầu mối... Từng khâu đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và sát sao, đôi lúc "việc này đá việc kia" đến mức tưởng như quá tải. Thế nhưng, mọi mệt mỏi dường như tan biến khi thấy người dân, sinh viên, giảng viên hào hứng đặt câu hỏi, lắng nghe chăm chú, rồi chia sẻ niềm vui và cảm nhận về sự hữu ích mỗi khi tham gia chương trình. Thỉnh thoảng có đơn vị liên lạc: “Tháng sau cho đăng ký làm Vui khỏe mỗi ngày ở trường với anh nhé”... Những phản hồi ấy chính là động lực để tôi tiếp tục cố gắng, dù lịch làm báo vẫn luôn tuần hoàn hằng ngày, hằng tuần.

Trước khi nhận lời mời về Tạp chí Khoa học phổ thông, tôi có một thời gian dài công tác tại Báo Giáo dục & Thời đại. Tôi luôn tự hào là mình đã tham gia đóng góp cho Tạp chí từ những số đầu tiên. Ba năm chưa phải là dài, nhưng đủ để tôi xem tờ báo như một phần máu thịt, và mỗi ngày thứ Sáu - ngày báo phát hành lại là một cột mốc nhỏ khiến tôi tự nhủ: "Mình vẫn còn đủ yêu nghề để bước tiếp...".

Nhà báo HOÀNG CÔNG CHƯƠNG - Phó Trưởng ban Thư ký tòa soạn - Phụ trách KHPT - Tuần báo

"Dẫu khó khăn, chúng tôi vẫn bước tiếp"

Tôi vẫn nhớ một buổi chiều tháng 7/2022, khi tôi, chị Bùi Hương (Phó Tổng Biên tập phụ trách Tạp chí) và chị An Quý ngồi bên quán cà phê, ngoài trời mưa tầm tã. Khi đó, chúng tôi bàn đủ mọi thứ: dự kiến nhân sự, tính toán kinh phí, xây dựng khung lương... và đặc biệt là tìm cách để ra mắt số báo đầu tiên - dù trong tay chưa có khoản kinh phí nào.

Ngày ấy, tòa soạn còn rất ít người. Tôi phụ trách Thời sự Y học, chị An Quý lo Sống Xanh, anh Công Chương đảm nhận tuần báo, mảng online do chị Quỳnh Anh đảm nhiệm. Không dư dả nhân lực hay thời gian, chị Bùi Hương trong vai trò "thuyền trưởng" đã linh hoạt tận dụng mọi mối quan hệ để tìm quảng cáo, vận động tài trợ, kết nối các đối tác mua báo, đặt bài.

Những tưởng khó khăn chỉ ở giai đoạn khởi đầu, nhưng thực tế thử thách vẫn kéo dài. Dù không được hỗ trợ kinh phí, chúng tôi đã tự tìm cách duy trì hoạt động nhờ vào sự đồng lòng và những kết nối quý giá. Mỗi người đều chủ động tìm kiếm nhà tài trợ, giữ liên lạc với khách hàng thân thiết.

Thấm thoắt mà đã 3 năm, chúng tôi vẫn đều đặn xuất bản 3 ấn phẩm. Nhiều khi nhìn lại, chính chúng tôi cũng ngạc nhiên vì không rõ bằng cách nào mọi việc vẫn chạy trơn tru đến vậy. Và khi có ai hỏi về tương lai, câu trả lời luôn là: "Vẫn còn nhiều thách thức, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục đi tới, bởi đã quen với tinh thần không ngừng cố gắng".

Nhà báo NGÔ THIÊN CHƯƠNG - Biên tập viên Phụ trách Tạp chí KHPT - Thời sự Y học

"Sống hết lòng"

Tháng 9/2022, tôi nhận lời mời về Tạp chí Khoa học phổ thông, phụ trách biên tập ấn phẩm Sống xanh. Đây là ấn phẩm đa dạng nội dung, vừa có y tế, vừa gắn với các lĩnh vực phát triển bền vững và phát triển xanh, những chủ đề tôi vốn rất quan tâm. Bên cạnh đó, những hoạt động cộng đồng của Tạp chí giúp tôi có cơ hội đồng hành cùng chương trình "Vui khỏe mỗi ngày", được gặp gỡ nhiều độc giả là cựu chiến binh, người cao tuổi, sinh viên, bác sĩ... Tất cả họ đều mang trong mình tinh thần sống lành mạnh, giàu năng lượng tích cực.

Có những đóng góp tuy nhỏ bé, nhưng chúng tôi biết rằng đã thay đổi số phận của một ai đó như việc hỗ trợ xây nhà, giúp phụ nữ trẻ vượt qua biến cố tai nạn giao thông... Đó là những khoảnh khắc khiến tôi cảm nhận rõ hơn giá trị của nghề báo, không chỉ truyền tải thông tin mà còn góp phần làm thay đổi cuộc sống.

Nếu được chọn một cụm từ để nói về hành trình đồng hành cùng Tạp chí, tôi sẽ chọn "sống hết lòng". Tạp chí Khoa học phổ thông ra đời từ sự sáp nhập giữa báo Khoa học phổ thông và Thời sự Y học. Những ngày đầu, nhân lực ít ỏi, nhưng bằng sự tận tâm, tập thể nhỏ ấy đã vận hành và phát triển song song 3 ấn phẩm báo giấy (Tuần báo Khoa học phổ thông, Thời sự Y học, Sống xanh) cùng phiên bản online.

"Sống hết lòng" không chỉ là cách làm việc, mà còn là tinh thần cống hiến để kịp thời tuyên truyền chủ trương, chính sách, cũng như phản ánh những đổi mới của TP.HCM.

Nhà báo NGUYỄN VŨ AN QUÝ - Phó Trưởng phòng Bạn đọc và Công tác xã hội, Biên tập viên Phụ trách Tạp chí KHPT - Sống xanh

Tôi từng bước trưởng thành hơn

Hai năm là khoảng thời gian không quá dài nhưng đủ để lại trong tôi thật nhiều cảm xúc, bài học và kỷ niệm. Từ khi tôi chuyển về Tạp chí Khoa học phổ thông trực thuộc UBND TP.HCM với nhiều bỡ ngỡ, lo lắng, nhưng cũng đầy kỳ vọng. Từng ngày trôi qua là từng bước tôi trưởng thành hơn, từ những kiến thức chuyên môn, kỹ năng làm việc nhóm, đến cách giải quyết vấn đề và cả những bài học trong cuộc sống.

Có những lúc áp lực tưởng chừng muốn bỏ cuộc, nhưng nhờ sự hỗ trợ, động viên của lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp, sự chỉ đạo sát sao công việc từ cấp trên tôi đã kiên trì và vượt qua và đều quan trọng nhất tôi thấy ở môi trường làm việc hiện tại chính là vị lãnh đạo, Phó Tổng Biên tập phụ trách, điều hành Tạp chí. Tuy cô là nữ nhưng rất kiên cường và quyết tâm dù từ khi nhận nhiệm vụ với điều kiện không được thuận lợi về cơ sở vật chất, kinh tế... Cô vẫn chèo lái con thuyền Tạp chí ổn định và phát triển cho đến hôm nay. Không những vậy, cô còn rất chu đáo trong vấn đề chăm lo cuộc sống cho toàn thể anh em cơ quan chu đáo mọi mặt...

Tôi được giao quản lý và điều phối hoạt động của Phòng Bạn đọc và Công tác xã hội, bảo đảm các chương trình được triển khai hiệu quả, đúng định hướng, đúng đối tượng. Những năm qua, Tạp chí đã đồng hành, chăm lo cho nhiều gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, gia đình thương binh, liệt sĩ, người già neo đơn, những người yếu thế trong xã hội, trẻ mồ côi, cũng như các gia đình bị thiệt hại do thiên tai,.... Qua đó, chúng tôi khẳng định vai trò của tòa soạn không chỉ là nơi truyền tải thông tin mà còn là nhịp cầu sẻ chia yêu thương, lan tỏa tinh thần tương thân tương ái đến cộng đồng.

Nhà báo LÊ QUỐC VIỆT - Trưởng phòng Bạn đọc và Công tác xã hội

"Yêu Khoa học phổ thông như cái cách chúng ta đã từng..."

Trong giai đoạn nền báo chí hiện nay cùng những thuận lợi và khó khăn chung, tôi được giao phụ trách phòng Đối ngoại và Hợp tác quốc tế, một mảng công việc tương đối lớn, quan trọng và "chiến lược" cho mô hình báo chí kiểu mới.

Ngoài những hoạt động chuyên môn, chúng tôi được làm rất nhiều hoạt động sau mặt báo ý nghĩa, thiết thực và đậm chất nhân văn tình người giúp cho rất nhiều mảnh đời bất hạnh trong cuộc sống. Được làm việc trong một tòa soạn như vậy, nhiều sự kiện nhân văn như vậy, kỷ niệm có lẽ là hành trang lớn theo tôi trong thời gian công tác về sau.

Những khó khăn, thách thức đều bắt nguồn từ "thời cuộc" cũng như "dòng chảy khoa học", nhưng may mắn là tôi được làm việc trong tập thể đoàn kết, định hướng rõ ràng, luôn giúp đỡ nhau nên bản thân luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ và biết ơn đối với những gì đã và đang có.

Mong rằng thời gian tới, tôi cũng như bạn hãy cứ luôn yêu Khoa học phổ thông như cái cách chúng ta đã từng...

Nhà báo HOÀNG ĐỨC BÌNH - Trưởng phòng Đối ngoại và Hợp tác quốc tế

Nạp lại "năng lượng", tiếp tục say mê nghề

Sau khi thực hiện quy hoạch báo chí, Báo Khoa học phổ thông trở thành Tạp chí Khoa học phổ thông trực thuộc UBND TP.HCM, tờ báo tiếp tục bước sang một trang sử mới.

Đã 3 năm qua, Tạp chí Khoa học phổ thông đã "vươn mình" mạnh mẽ để viết tiếp những điều mới mẻ, khẳng định vị thế của cơ quan truyền thông duy nhất về khoa học và công nghệ của UBND TP.HCM. Tờ báo được nâng tầm lên một bước cũng khiến những phóng viên như chúng tôi cảm thấy vinh dự và tự hào khi được đứng vào đội ngũ của một cơ quan truyền thông trực thuộc UBND TP.HCM. Những bài viết của chúng tôi cũng phải nâng lên cả về chất và lượng.

Cơn lốc của sự đổi mới không bao giờ ngừng nghỉ, đã hơn 30 năm làm việc quen với cách làm của báo giấy, những chỉ đạo mới của Ban Biên tập Tạp chí Khoa học phổ thông, những thay đổi nhanh chóng của công nghệ, của trí tuệ nhân tạo khiến cho tôi có lúc cảm thấy "hụt hơi". Nhưng với sự động viên của lãnh đạo báo, của đồng nghiệp, họ đều là những người trẻ và có bản lĩnh, tôi đã nạp lại "năng lượng" để tiếp tục công việc mình đã say mê từ bao năm nay.

Tôi nhận thấy những điều mình học được từ nghề chưa bao giờ là đủ, những buồn, vui với nghề không bao giờ quên. Công việc nhiều khi có những khó khăn, vất vả nhưng lại giúp tôi trưởng thành hơn.

Nhà báo LÝ THỊ ANH THƯ

Nơi cho tôi viết tiếp về nghề y

Tôi may mắn khi hiện tại được làm việc tại Tạp chí Khoa học phổ thông, nơi mà chất khoa học được đặt lên hàng đầu giữa thời đại thông tin hỗn loạn, nhiều thông tin bịa đặt, tin giả, tin thiếu kiểm chứng trong lĩnh vực y tế sức khỏe đã đưa không ít người vào sự mù quáng, phải trả giá bằng cả tiền bạc, tính mạng của chính mình.

Khoa học phổ thông có sự hợp tác với các bệnh viện lớn, đội ngũ chuyên gia - nhà khoa học giỏi, giàu kinh nghiệm, luôn cung cấp thông tin hữu ích, thiết thực và khoa học đến bạn đọc.

Tôi cảm ơn Khoa học phổ thông đã cho tôi cơ hội tiếp tục được viết về nghề y, ngành y, về những điều tốt cho sức khỏe và con người. Tôi trân trọng cơ hội này và hy vọng, dù sau này có đi đâu, về đâu, lịch sử báo chí Việt Nam vẫn sẽ còn nhắc đến Tạp chí Khoa học phổ thông với lịch sử gần 100 năm thật đặc biệt, đầy khoa học nhưng rất gần gũi, thân thương với cộng đồng.

Nhà báo TRẦN THỊ NGỌC HƯƠNG - Biên tập viên Phụ trách Tạp chí KHPT - Thời sự Y học

"Quãng thời gian thú vị trong đời phóng viên của tôi"

Trong suốt ba năm làm việc ở Tạp chí Khoa học phổ thông với vị trí phóng viên, tôi được lãnh đạo tòa soạn và các anh chị em đồng nghiệp tạo điều kiện, hỗ trợ tác nghiệp và thực hiện nhiều bài viết, phỏng vấn chuyên sâu ở nhiều lĩnh vực như: giáo dục, khoa học, kinh tế, sức khỏe... Ở đây, tôi được rèn luyện viết chuyên sâu các đề tài theo yêu cầu của tạp chí, thay vì chỉ đưa tin nhanh như báo điện tử. Bên cạnh đó, từ một đề tài tôi có thể triển khai và sử dụng lối viết khác nhau để phù hợp với 3 ấn phẩm của Tạp chí.

Đặc biệt, ngoài chuyên môn thì tôi cùng các anh chị em trong tòa soạn còn được tham gia vào các chương trình cộng đồng do Tạp chí Khoa học phổ thông tổ chức. Trong đó có chuỗi chương trình "Vui khỏe mỗi ngày" được tổ chức định kỳ hằng tháng. Đây là chương trình rất hữu ích, kết nối các bác sĩ chuyên môn và cộng đồng để trang bị kiến thức phòng chống bệnh lý cho người dân.

Đặc biệt, dù là phóng viên nhưng cũng có lần tôi có cơ hội trở thành MC chương trình "Vui khỏe mỗi ngày" do Tạp chí Khoa học phổ thông phối hợp với Phòng Y tế cùng Hội Cựu chiến binh, Hội Liên hiệp Phụ nữ và Hội Người cao tuổi Quận 11 tổ chức.

Lần đầu tiên làm MC trước đông đảo các cô chú lớn tuổi tôi cũng cảm thấy áp lực nhưng may mắn không bị chê trách, dù tôi biết mình dẫn chưa tốt. Khi dẫn chương trình, tôi cũng được bác sĩ chuyên môn chỉnh lỗi sai nội dung khi nhầm lẫn giữa bệnh tim mạch và đột quỵ. Đây cũng là dịp để tôi hiểu nghề MC cũng cần đầu tư về nhiều mặt, từ hình thức đến nội dung phải chuẩn chỉnh và chuẩn bị kỹ càng.

Dù Tạp chí mới thành lập còn nhiều khó khăn nhưng lãnh đạo tòa soạn cùng các anh chị em đồng nghiệp đã cùng nhau nỗ lực làm việc và cống hiến, xem nhau như người nhà. Ba năm không ngắn nhưng cũng chưa phải dài, nhưng đó quãng thời gian thú vị trong đời phóng viên của tôi.

Phóng viên HOÀNG NGUYỄN

Khi niềm tin tiếp sức cho những chuyến đi

Gần hai năm gắn bó với Tạp chí Khoa học phổ thông là quãng thời gian tôi được sống trọn vẹn với nghề, với những chuyến đi đã để lại dấu ấn sâu đậm trong ký ức. Nhờ tạp chí, tôi được tận mắt chứng kiến sự kiên cường của những chiến sĩ hải quân nơi "đầu sóng ngọn gió", cảm nhận nỗi đau của người dân Lào Cai sau cơn bão Yagi, và hòa chung niềm tự hào trong dòng người chứng kiến Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 30/4.

Tôi vẫn nhớ như in cảm giác lo lắng trong lần đầu nhận nhiệm vụ công tác dài ngày - chuyến chúc Tết các chiến sĩ Nhà giàn DK1. Với một phóng viên trẻ, ít kinh nghiệm và dễ say xe như tôi, nhiệm vụ ấy chất chứa không ít nỗi sợ. Thế nhưng, nhờ sự động viên của Ban Biên tập, tôi vẫn xách hành lý lên đường.

Biết trước sẽ say tàu, nhưng không ngờ lại khủng khiếp đến thế. Đêm đầu tiên đón sóng lớn, cả tàu - từ phóng viên đến thủy thủ - đều say nằm la liệt. Sang ngày thứ hai, nhiều người đã "hoàn hồn", còn tôi thì vẫn... gắn bó với giường thêm gần một tuần nữa.

Nhờ vậy, tôi càng thấm thía sự bền bỉ của những chiến sĩ hải quân. Khi tôi còn vật lộn với cơn say, họ vẫn miệt mài làm việc, đưa tàu băng băng vượt sóng, mang quà Tết tới các nhà giàn.

Mười sáu ngày lênh đênh trên biển - không dài, cũng chẳng ngắn - đủ để khắc sâu vào trí nhớ tôi hình ảnh rộn rã, ấm áp khi đặt chân lên Nhà giàn DK1-15. Các chiến sĩ đón chúng tôi như đón những người đồng đội lâu ngày gặp lại. Không khí Tết lan tỏa khắp “pháo đài thép” giữa biển khơi: chúng tôi cùng nhau gói bánh chưng, bày mâm ngũ quả, ca hát và trò chuyện suốt đêm.

Chuyến đi còn đưa tôi đến Côn Đảo - nơi ghi dấu bao hy sinh của cha ông để giành độc lập. Được đặt chân lên mảnh đất thiêng liêng này, tôi thấy lòng mình lắng lại, biết ơn những người đi trước, và trân trọng hơn những gì mình đang có.

Rời biển khơi, tôi tiếp tục một hành trình khác - về với đồng bào vùng cao Lào Cai sau cơn bão Yagi. Đáp lời kêu gọi của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tạp chí đã vận động xây dựng nhà sàn cho các hộ dân khó khăn ở xã Việt Tiến. Tôi được giao nhiệm vụ tiền trạm, trao trước một phần tiền hỗ trợ xây dựng hai căn nhà và hàng trăm túi thuốc gia đình.

Đường lên Việt Tiến khiến tôi choáng ngợp: lối đi hẹp, ngoằn ngoèo ôm sườn núi, những vết sạt lở vẫn còn in hằn, đất đá phủ kín mặt đường. Một bên là vách núi bị bào mòn, có thể đổ xuống bất cứ lúc nào. Trong xã, nhà cửa thưa thớt, cách nhau hàng trăm mét; không chợ, không cửa hàng, không cây xăng. Trường học chỉ có một mầm non và một trường tiểu học chung với THCS. Trạm y tế vừa bị ngập sâu hơn đầu người, chưa có bác sĩ, thiếu nhiều loại thuốc, đặc biệt là thuốc điều trị bệnh mạn tính.

Khi đến thăm hai hộ được hỗ trợ xây nhà, tôi mới cảm nhận rõ sự tàn phá của bão số 3: nhà cửa sụp đổ hoàn toàn, đường xá bị vùi lấp, nhiều gia đình phải ở nhờ, tài sản mất sạch. Trong ánh mắt họ, nỗi lo về ngày mai vẫn hiện hữu, nhưng xen lẫn đó là ý chí kiên cường.

Khoảnh khắc thấy họ mỉm cười khi nhận tin sẽ được xây nhà mới, tôi hiểu rằng công việc của phóng viên không chỉ dừng lại ở việc mang về tin, bài mà còn là mang đến niềm tin và hy vọng.

Đêm ở lại gần Việt Tiến, tôi lại đối diện với nỗi sợ: con đường quanh co tối mịt, sụt lún, bao quanh là những dãy núi cao đã mất “lớp áo” chắn, tiềm ẩn nguy cơ đổ xuống bất cứ lúc nào. Ngay phía sau khách sạn là một quả núi. Tôi không dám nghĩ đến điều xấu nhất, chỉ biết thở phào khi sáng hôm sau an toàn trở lại Hà Nội.

Và rồi, có những ngày tôi hòa mình vào dòng người kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Vì phải xuất phát sớm, tôi ngủ lại một mình ở tòa soạn - thử thách lớn với một người sợ ma như tôi. Ba giờ sáng, tôi ra công viên Tao Đàn, đi bộ đến khu vực tác nghiệp. Mồ hôi thấm đẫm lưng áo, chân tay mỏi nhừ sau nhiều giờ đeo máy ảnh, nhưng lòng tôi vẫn tràn đầy niềm tự hào. Đó là khi bắt gặp ánh mắt tự hào của cựu chiến binh, nụ cười của em bé vẫy cờ trên vai cha, hay nhóm bạn trẻ khoác áo cờ đỏ sao vàng ngồi chờ gần mười tiếng để chứng kiến đoàn diễu binh đi qua.

Nhìn lại những chuyến đi, tôi nhận ra rằng nghề báo không chỉ là kể lại sự kiện, mà còn là hành trình lắng nghe, thấu hiểu và kết nối. Mỗi chuyến tác nghiệp rèn cho tôi bản lĩnh trước khó khăn, kỹ năng nắm bắt câu chuyện và quan trọng nhất là trái tim biết đồng cảm. Tôi học cách tìm cái đẹp trong gian khó, kiên nhẫn chờ đợi những khoảnh khắc đắt nhất.

Phía sau mỗi bài báo, mỗi bức ảnh là sự tin tưởng, chỉ dẫn của lãnh đạo và sự hỗ trợ của đồng nghiệp - những người đã đồng hành cùng tôi trên mọi nẻo đường. Chính tinh thần đoàn kết, trách nhiệm ấy khiến tôi chưa bao giờ thấy mình đơn độc, dù ở giữa biển khơi, miền núi heo hút hay dòng người tấp nập.

Gần hai năm không dài, nhưng đủ để tôi hiểu rằng mình đã chọn đúng con đường. Tạp chí Khoa học phổ thông không chỉ là nơi tôi làm việc, mà là mái nhà chung, nơi tôi được sống trọn với đam mê, được góp phần lan tỏa tri thức, giá trị nhân văn và niềm tin vào những điều tốt đẹp.

Phóng viên BÙI NGỌC DUY

Biết ơn những ân tình, sự dìu dắt của Ban Biên tập

Trong hành trình gắn bó với nghề, tôi luôn biết ơn những ân tình, sự dìu dắt chỉ bảo của Ban biên tập và các đồng nghiệp đi trước để giúp tôi trưởng thành và có những bài viết chất lượng hơn. Mỗi lần đi hiện trường, mỗi lần chỉnh sửa bài viết cùng các anh chị biên tập là một lần tôi học được thêm điều gì đó về cách khai thác, tiếp cận, cách viết để có những bài viết chất lượng hơn.

Là người trẻ, tôi luôn cố gắng tiếp cận đề tài khoa học bằng một góc nhìn gần gũi và thực tế. Thay vì bắt đầu bài viết bằng những khái niệm hàn lâm, tôi chọn cách đặt mình vào vị trí độc giả và trước mỗi bài viết, tôi thường tự hỏi: "Người đọc của mình là ai? Họ đang quan tâm điều gì? Thông tin này liệu có giúp ích gì cho cuộc sống của họ không?".

Hai năm nhìn lại, tôi biết ơn quãng thời gian từ một thực tập sinh chập chững đến khi được tin tưởng giao nhiều bài viết lớn hơn. Nghề báo đã cho tôi thỏa sức đam mê, rong ruổi trong những năm tháng tuổi trẻ. Đi để tìm tòi, khám phá, đi để sẻ chia, để tích lũy kiến thức và vốn sống của mình.

Phóng viên PHẠM THỊ TRÚC NHÃ

Hậu phương vững chắc

Những ngày đầu bước chân vào Tạp chí Khoa học phổ thông, tôi từng nghĩ nghề báo chỉ xoay quanh nội dung và viết lách. Nhưng khi làm việc tại Ban Trị sự, tôi mới thấy bức tranh toàn cảnh rộng hơn: giấy tờ, công văn, kế hoạch, quyết định... đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và chủ động cao. Ban đầu khá bỡ ngỡ trước nhịp độ nhanh, áp lực, nhưng nhờ sự hỗ trợ và phối hợp nhịp nhàng của đồng nghiệp, tôi đã thích nghi và trưởng thành.

Dù công việc thầm lặng phía sau, Ban Trị sự vẫn là "hậu phương" vững chắc giúp tòa soạn vận hành trôi chảy.

Niềm tự hào của tôi là được góp phần vào mỗi ấn phẩm đến tay bạn đọc, biết rằng đằng sau đó là sự phối hợp của nhiều bộ phận, từ nội dung, kỹ thuật, phát hành, kế toán đến hành chính.

Nhân kỷ niệm 3 năm thành lập Tạp chí, tôi chúc tập thể cán bộ, viên chức, người lao động và cộng tác viên luôn giữ vững đam mê, đoàn kết, sáng tạo, để Tạp chí phát triển vững mạnh. Tôi tin Ban Trị sự sẽ tiếp tục là điểm tựa vững chắc, góp phần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả, cùng Tạp chí chinh phục những dấu mốc mới.

Bà ĐÀO NGỌC LIỄU - Phó Trưởng Ban Trị sự Tạp chí Khoa học phổ thông

Hành trình mở rộng tri thức

Khi bắt đầu về Tạp chí Khoa học phổ thông, tôi nghĩ đơn giản rằng mình chỉ giúp chỉnh sửa câu chữ, như bao công việc biên tập vẫn làm. Thế nhưng, một năm rưỡi qua đã cho tôi thấy đây không chỉ là công việc, mà là một hành trình mở rộng tri thức, rèn luyện tư duy và hơn hết là được đồng hành cùng một đội ngũ phóng viên tận tâm với tri thức khoa học.

Mỗi số báo xuất bản là kết quả của hàng tuần tìm tòi, đọc tài liệu, trao đổi với tác giả và đồng nghiệp. Có khi tôi phải lục tìm tư liệu đến tận các công trình nghiên cứu quốc tế, có khi lại mải mê đọc những ghi chép của các nhà khoa học Việt Nam để đảm bảo từng con số, từng khái niệm đều chính xác. Cảm giác thú vị nhất là khi từ một bản thảo còn thô, chúng tôi cùng nhau “mài giũa” để bài viết vừa chặt chẽ về nội dung, vừa gần gũi, dễ hiểu với độc giả phổ thông.

Khoảng thời gian này cũng giúp tôi nhận ra, khoa học không hề khô khan. Mỗi bài viết là một câu chuyện về hành trình khám phá của con người, về những ứng dụng thay đổi cuộc sống, hay đơn giản là về những bí ẩn của thế giới tự nhiên vẫn đang chờ được giải mã.

Hơn một năm rưỡi làm Biên tập viên, tôi cũng học được cách kiên nhẫn và tỉ mỉ hơn. Ở đây, mọi chi tiết đều quan trọng, từ dấu chấm, dấu phẩy cho đến cấu trúc của một câu, vì chúng đều góp phần tạo nên trải nghiệm đọc mạch lạc, cuốn hút. Mỗi số báo ra mắt, tôi không chỉ thấy tự hào vì công sức mình bỏ ra, mà còn thấy hạnh phúc vì góp phần nhỏ bé vào việc đưa tri thức khoa học đến gần hơn với cộng đồng.

BTV NHẬT HÒA