Kiến tạo tương lai 'xanh và số' cho vùng Đông Nam Bộ

Hội nghị do Khu Công nghệ cao TP.HCM phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, Trung tâm Cách mạng công nghiệp 4.0, Trường Đại học Công nghệ TP.HCM và Tập đoàn CMC tổ chức, chính thức khai mạc ngày 28/10.

Nhân dịp này, Phóng viên Tạp chí Khoa học phổ thông vừa có cuộc trò chuyện với PGS.TS Lê Quốc Cường - Phó Trưởng ban, Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM - xoay quanh Hội nghị Quốc tế thường niên Khu Công nghệ cao Thành phố lần thứ 7 năm 2025.

Cùng kiến tạo một không gian phát triển

Phóng viên: Thưa ông, Ngày Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo vùng Đông Nam Bộ 2025 lần đầu tiên được tổ chức tại Khu Công nghệ cao kết hợp với Hội nghị Quốc tế Thường niên Khu Công nghệ cao lần thứ 7 năm 2025 được xem là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt trong việc thúc đẩy liên kết vùng về khoa học và công nghệ. Ông đánh giá thế nào về vai trò của sự kiện này đối với tiến trình phát triển chung của vùng và cả nước?

PGS.TS Lê Quốc Cường: "Ngày Nghiên cứu và Đổi mới sáng tạo vùng Đông Nam Bộ 2025" đánh dấu bước ngoặt chiến lược của Khu Công nghệ cao TP.HCM trên hành trình phát triển trở thành Công viên Khoa học và Công nghệ đầu tiên của Việt Nam.

Đây không chỉ là sự kiện, mà là tuyên ngôn hành động của tinh thần hội nhập, đổi mới và liên kết vùng, được triển khai dưới sự điều phối của UBND TP.HCM do Khu Công nghệ cao TP.HCM cùng với Sở Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Cách mạng công nghiệp 4.0, Trường Đại học Công nghệ TP.HCM và Tập đoàn CMC tổ chức.

Các bên đã cùng kiến tạo một không gian phát triển thống nhất, nơi tri thức, công nghệ và nguồn lực được kết nối liên hoàn, hướng tới một vùng kinh tế xanh, thông minh và năng động.

Thưa ông, chuỗi hoạt động năm nay có gì đặc biệt?

Chuỗi hoạt động năm nay được tổ chức như một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở, gắn kết từ ý tưởng, khởi nghiệp, thương mại hóa đến chuyển giao công nghệ, tiêu biểu là: Cuộc thi Ý tưởng đổi mới sáng tạo sinh viên vùng Đông Nam Bộ, ươm mầm thế hệ tri thức mới; Start-up PitchFest 2025, diễn đàn kết nối vốn và công nghệ, đưa các startup Việt tiếp cận thị trường quốc tế.

Bên cạnh đó, sự kiện còn ghi dấu ấn với Triển lãm Công nghệ 2025. Triển lãm quy tụ gần 60 gian hàng với các sản phẩm "Made-in-Vietnam", dựa trên ba trụ cột: Công nghệ tương lai, công nghệ xanh và Chuyển đổi số; đồng thời là diễn đàn hợp tác B2B và B2G kết nối vùng.

Sự kiện này góp phần hiện thực hóa Nghị quyết 30-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển vùng Đông Nam Bộ, khẳng định vai trò của SHTP là trung tâm điều phối, nút giao chiến lược giữa chính quyền - doanh nghiệp - viện trường - cộng đồng khoa học. Đây là sự kiện của hành động và kết nối, đánh dấu sự hình thành mạng lưới hợp tác đa chiều giữa bốn nhà, mở ra các dự án phối hợp thực chất.

Hội nghị của hành động và kết nối

Với Hội nghị quốc tế thường niên lần thứ 7 của Khu Công nghệ cao TP.HCM vừa diễn ra với chủ đề "Các công nghệ chiến lược thúc đẩy phát triển công nghiệp bền vững". Xin ông chia sẻ những kết quả nổi bật và ý nghĩa tổng thể của sự kiện này?

Hội nghị Quốc tế Thường niên lần thứ 7 năm 2025 khẳng định vị thế của Khu Công nghệ cao TP.HCM như một trung tâm hành động vì phát triển bền vững, nơi khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chủ đạo cho tương lai xanh và số của đất nước, thể hiện trên bốn phương diện then chốt.

Hội nghị lần này không chỉ là một sự kiện học thuật mà còn là Hội nghị của hành động và kết nối, là nơi "Hội tụ tri thức - Lan tỏa đổi mới - Kiến tạo tương lai".

Thứ nhất là khẳng định vai trò “Đầu tàu chuyển đổi kép của cả nước”, cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW về phát triển khoa học và công nghệ, Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế, Nghị quyết 31-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển vùng Đông Nam Bộ, đưa SHTP trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học và công nghệ đa chuyên ngành, hạt nhân khoa học công nghệ thúc đẩy vùng Đông Nam Bộ phát triển nhanh, bền vững theo xu thế của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Thứ hai là đóng góp thực chất cho cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam. Các tham luận tập trung vào chuẩn quốc tế, giải pháp công nghệ xanh, năng lượng tái tạo và quản trị ESG. Tất cả nhằm hướng tới một Khu công nghệ cao không phát thải đầu tiên của cả nước.

Thứ ba là thúc đẩy hội nhập tri thức quốc tế sâu rộng. Sự hiện diện của hơn 500 đại biểu, gồm lãnh đạo bộ ngành, chuyên gia từ Thụy Sỹ, Nhật Bản,... đã chứng minh sức hút học thuật và thực tiễn của Khu Công nghệ cao trong dòng chảy công nghệ toàn cầu.

Thứ tư, hội nghị thể hiện tinh thần “Science to Action” kết nối giữa khoa học, chính sách và hành động, đưa SHTP thành trung tâm hành động vì phát triển bền vững của Thành phố và quốc gia.

"Không có phát triển bền vững nếu thiếu hội nhập"

Theo đánh giá, hội nghị năm nay được tổ chức rất thành công. Ban Quản lý rút ra bài học gì và định hướng cho các kỳ hội nghị tiếp theo?

“

Bài học lớn nhất của chúng tôi là: "Không có phát triển bền vững nếu thiếu hội nhập. Phát triển bền vững không chỉ là đích đến, mà là một hành trình đổi mới không ngừng".

PGS.TS Lê Quốc Cường - Phó Trưởng ban, Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP.HCM.

Thành công của Hội nghị năm nay cho thấy khi khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được đặt trong mối liên kết vùng, chúng ta không chỉ tạo ra giá trị tri thức, mà còn kích hoạt dòng chảy mới của phát triển bền vững. Đây là nơi các địa phương cùng chia sẻ nguồn lực, hợp tác trong nghiên cứu, chuyển giao và thương mại hóa công nghệ.

Đặc biệt, "Ngày hội Đổi mới sáng tạo Liên kết vùng Đông Nam Bộ" được tổ chức song hành với Hội nghị đã trở thành biểu tượng của tinh thần hợp tác mở, quy tụ chính quyền, doanh nghiệp, viện trường và cộng đồng khởi nghiệp trong cùng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Đây chính là mô hình kiểu mẫu về kết nối vùng trong kỷ nguyên khoa học, công nghệ và trí tuệ nhân tạo.

Với Hội nghị Quốc tế Thường niên lần thứ 8 sẽ được tổ chức vào năm 2027, các chủ đề nào sẽ được quan tâm, thưa ông?

Trong giai đoạn tới, Ban Quản lý đặt mục tiêu xây dựng Công viên Khoa học và Công nghệ thế hệ mới, phát triển theo mô hình Science Park 4.0, tích hợp nghiên cứu, đổi mới, dữ liệu mở, AI, năng lượng sạch và kinh tế tuần hoàn trên một hạ tầng số toàn diện, hướng tới chuẩn mực quốc tế.

Đối với Hội nghị Quốc tế Thường niên lần thứ 8, sẽ được tổ chức vào năm 2027, chúng tôi sẽ tập trung vào các chủ đề có tầm ảnh hưởng toàn cầu: AI cho phát triển bền vững (AI for Sustainability); Công nghệ lượng tử và năng lượng tái tạo thế hệ mới; Chính sách quản trị dữ liệu và hạ tầng số cho đô thị thông minh.

Chúng tôi tin rằng SHTP sẽ không chỉ là trung tâm công nghệ cao của Việt Nam, mà còn là biểu tượng của trí tuệ, của sự hội tụ toàn cầu – nơi Việt Nam khẳng định vị thế là điểm đến của khoa học, đổi mới và phát triển bền vững trong kỷ nguyên công nghệ 5.0.

Xin cảm ơn PGS.TS Lê Quốc Cường!