EuroCham: Niềm tin kinh doanh của Việt Nam tăng cao trong Quý 4 năm 2023 giữa những thách thức

Ngày 8/1, niềm tin của các doanh nghiệp Châu Âu hoạt động tại Việt Nam đang có dấu hiệu phục hồi khi Chỉ số Niềm tin Kinh doanh (BCI) mới nhất của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), do Decision Lab thực hiện, đạt 46,3 trong quý 4 năm 2023.

“Chắc chắn xu hướng tích cực đang diễn ra. Mặc dù chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để phục hồi hoàn toàn, nhưng các doanh nghiệp đang cảm thấy lạc quan hơn. Cộng đồng doanh nghiệp Châu Âu tin rằng chúng ta đã vượt qua thời kỳ kinh tế được cho là đầy thách thức và khó khăn nhất"- Chủ tịch EuroCham Gabor Fluit nhận định.

BCI được thực hiện hàng quý cung cấp cái nhìn tổng quan về tâm lý nhà đầu tư châu Âu tại Việt Nam. Được tiến hành từ năm 2011, BCI khảo sát hơn 1.400 thành viên của EuroCham trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đưa ra những quan sát theo thời gian về động lực không ngừng phát triển của thị trường Đông Nam Á sôi động này.

Niềm tin của doanh nghiệp châu Âu tăng cao.

Khi bối cảnh kinh doanh của Việt Nam chuyển từ Quý III sang Quý IV năm 2023, những thay đổi nhỏ nhưng cũng cần được lưu ý trong tâm lý đã xuất hiện. Mặc dù mức độ lạc quan chung về sự ổn định và tăng trưởng kinh tế giảm nhẹ 2 điểm phần trăm, nhưng điều này được bù đắp nhiều hơn bằng mức giảm 14 điểm phần trăm về dự đoán suy thoái kinh tế.

Triển vọng FDI của Việt Nam: Điểm sáng và điểm cần cải thiện.

BCI được thực hiện hàng quý cung cấp cái nhìn tổng quan về tâm lý nhà đầu tư châu Âu tại Việt Nam. Được tiến hành từ năm 2011, BCI khảo sát hơn 1.400 thành viên của EuroCham trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đưa ra những quan sát theo thời gian về động lực không ngừng phát triển của thị trường Đông Nam Á sôi động này.

Quý cuối cùng của năm 2023 chứng kiến ​​mức độ hài lòng của các doanh nghiệp tăng lên rõ rệt: các doanh nghiệp tự tin vào tình hình hiện tại của mình đã tăng từ 24% trong Quý 3 lên 32% trong Quý 4. Triển vọng cho Quý 1 năm 2024 cũng rất tích cực, với 29% doanh nghiệp đánh giá triển vọng của họ là 'xuất sắc' hoặc 'tốt'. Một dấu hiệu nữa cho thấy mối lo ngại đang giảm dần là mức độ lo lắng cực độ của các doanh nghiệp đã giảm từ 9% xuống 5%

Khu vực doanh nghiệp Việt Nam đã sẵn sàng cho sự tăng trưởng. 31% công ty có kế hoạch mở rộng lực lượng lao động trong Quý 1 năm 2024 và 34% có ý định tăng mức đầu tư, một sự tăng trưởng rõ ràng kể từ năm 2023. Những số liệu thống kê này báo hiệu động lực tăng trưởng mạnh mẽ và cơ hội cho Việt Nam trong năm 2024.

Trong Quý 4 năm 2023, vị thế điểm nóng đầu tư của Việt Nam tăng lên đáng kể. Con số ấn tượng là 62% số người được khảo sát đã xếp hạng Việt Nam trong số 10 điểm đến đầu tư toàn cầu hàng đầu, trong đó 17% ​​xếp Việt Nam ở vị trí cao nhất. Điều này được chứng minh bằng con số 53% số người được hỏi dự đoán đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam sẽ tăng vào cuối quý 4.

Trong khi chỉ một phần nhỏ (2%) coi Việt Nam là 'lãnh đạo ngành công nghiệp', thì con số đáng chú ý là 29% xếp Việt Nam vào danh sách 'các quốc gia cạnh tranh hàng đầu' trong ASEAN. Đa số (45%) coi Việt Nam là đối thủ cạnh tranh mạnh, mặc dù vẫn còn một số thách thức nhất định. Quan điểm này nhấn mạnh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng và tiềm năng phát triển hơn nữa của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế ASEAN.

Những thách thức và cơ hội pháp lý của Việt Nam.

Cuộc khảo sát cũng nêu bật vị trí chiến lược của Việt Nam trong khu vực ASEAN. Trong khi chỉ một phần nhỏ (2%) coi Việt Nam là “lãnh đạo ngành công nghiệp”, thì con số đáng chú ý là 29% xếp Việt Nam vào danh sách “các quốc gia cạnh tranh hàng đầu” trong ASEAN. Đa số (45%) coi Việt Nam là đối thủ cạnh tranh mạnh, mặc dù vẫn còn một số thách thức nhất định. Quan điểm này nhấn mạnh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng và tiềm năng phát triển hơn nữa của Việt Nam trong bối cảnh kinh tế ASEAN.

Về lực lượng lao động, số liệu thống kê cho thấy một bức tranh nhiều chiều: Có 32% số người được hỏi cho rằng lực lượng lao động đã có trình độ khá tốt, nhưng vẫn cần cải thiện kỹ năng và chuyên môn. Tương tự, 24% số người trả lời hài lòng về khả năng sẵn có của lực lượng lao động, tuy nhiên, đôi lúc sự sẵn có này cũng không hoàn toàn phù hợp với các yêu cầu hoặc quy mô cụ thể mà các doanh nghiệp quốc tế mong muốn.

Đảm bảo giấy phép và các phê duyệt cần thiết là mối quan tâm của 22% số người được hỏi, chỉ ra những rào cản về thủ tục trong hoạt động kinh doanh. Thêm vào đó, 19% công ty nhận thấy “các quy định về thị thực, giấy phép lao động và quy định lao động đối với người nước ngoài” cũng là thách thức…

Về mặt giải pháp, cuộc khảo sát nêu lên những lĩnh vực chính cần cải thiện để tăng sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài. 54% số người được hỏi kêu gọi “tinh giản bộ máy hành chính”, cho thấy rằng việc giảm bớt các quy trình có thể cải thiện đáng kể môi trường kinh doanh. Ngoài ra, 45% nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “tăng cường hệ thống pháp luật và môi trường pháp lý”, trong khi 30% coi “phát triển cơ sở hạ tầng, bao gồm đường, cảng và cầu” là điều cần thiết để thu hút FDI.

Những thành tựu và thách thức trong năm 2023

Năm 2023, tiềm năng của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) ngày càng được doanh nghiệp chú ý hơn. Đến quý 4/2023, có 27% công ty báo cáo đã nhận được lợi ích từ mức “vừa đủ” đến “đáng kể” từ thỏa thuận, tăng rõ rệt so với mức 18% trong quý 2. Ưu điểm quan trọng nhất của EVFTA là “giảm hoặc xóa bỏ thuế quan” (42%), “tăng khả năng tiếp cận thị trường vào Việt Nam” (27%) và “cải thiện khả năng cạnh tranh ở Việt Nam” (25%), cho thấy tác động kinh tế đáng kể.

Theo ông Gabor Fluit, trước sự cạnh tranh kinh tế ngày càng tăng trong khu vực, Việt Nam vẫn nên cảnh giác. Điều quan trọng là Việt Nam phải tiếp tục hoàn thiện các chính sách và chiến lược của mình để thu hút và duy trì đầu tư trực tiếp nước ngoài của châu Âu. Một lĩnh vực quan trọng cần tập trung là đơn giản hóa thủ tục hành chính, một trở ngại lớn đối với các doanh nghiệp. Đồng thời, đầu tư vào cơ sở hạ tầng để giảm chi phí hậu cần và nâng cao trình độ của lực lượng lao động cũng rất quan trọng. Điều này sẽ giúp đất nước duy trì tính cạnh tranh và quỹ đạo tăng trưởng.

“Trong tương lai, tầm quan trọng của việc Việt Nam tận dụng EVFTA sẽ ngày càng tăng lên. Hiệp định này, cùng với các hiệp định thương mại song phương và khu vực khác nhau của Việt Nam, được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi quá trình phục hồi kinh tế hiện tại thành tăng trưởng cân bằng và dài hạn. Trong suốt quá trình này, EuroCham Việt Nam cam kết sẽ hết lòng hỗ trợ.”- Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.