Nguyễn Thị Minh Đăng: Doanh nhân trẻ với triết lý kinh doanh vì con người

Bên cạnh việc quản lý, điều hành Koro và Việt Unicorn, chị Nguyễn Thị Minh Đăng (sinh năm 1989) còn đảm nhận nhiều vai trò khác nhau như Chủ tịch đầu tiên của Mạng lưới lãnh đạo doanh nghiệp trẻ Australia - Việt Nam, Quản lý Quỹ đầu tư khởi nghiệp ProSelf Angel - nhà đầu tư của một loạt những start-up đầy tiềm năng, Thành viên Ban Điều hành Go Group châu Á, Phó Chủ tịch Chi hội Nam Y tỉnh Đồng Nai…

Tất cả mọi công việc đều hướng tới cộng đồng, con người

Là một nữ doanh nhân đa nhiệm với nhiều vai trò khác nhau, đâu là vai trò chị yêu thích và tâm đắc nhất? Vì sao?

Chị Nguyễn Thị Minh Đăng: Mặc dù các vai trò của tôi có thể rất khác nhau nhưng điểm chung là tất cả công việc tôi làm đều hướng tới cộng đồng và con người. Tôi gọi đó là "kinh doanh vị nhân sinh" - kinh doanh vì con người. Đây là điều tôi tâm huyết nhất. Khi làm việc, tôi luôn chú trọng giải quyết vấn đề con người, từ sức khỏe đến tinh thần. Về phần quản lý, tôi tin rằng mỗi công việc đều có điểm xuất phát và những tiến trình khác nhau và tôi chỉ cần giải quyết những nút thắt khi nó xuất hiện.

Tôi lần đầu khởi nghiệp ở thời điểm năm 3 đại học, bằng việc mở công ty truyền thông. Lúc đó tôi cảm thấy làm truyền thông cũng giống như làm giáo dục. Tuy nhiên, làm giáo dục chỉ tác động một nhóm nhỏ, còn làm truyền thông thì tác động đến một nhóm lớn hơn, chẳng hạn khi cung cấp một bài viết chất lượng, chuyên sâu hay có sự nhân văn thì sẽ có nhiều độc giả được mở mang tầm nhìn, suy nghĩ, họ sẽ thay đổi và cải thiện cuộc sống. Những công việc sau đó của tôi cũng đều tập trung vào triết lý phục vụ, thay đổi con người.

Nhưng để nói một công việc nào thu hút và khiến tôi tập trung nhiều nhất thì có lẽ là công việc ở Công ty Cổ phần Koro, chuyên về nước từ trường hoàn nguyên. Khi làm Koro, tôi muốn xây dựng công ty như một hình mẫu, tác động trực tiếp đến sức khỏe con người thông qua sản phẩm bình dị là nước. Lý do tôi thành lập Koro là nhìn thấy điểm gãy trong ngành này.

Cụ thể hơn, điểm gãy đó là gì, thưa chị?

Trước đây, mọi người thường nghĩ máy lọc nước là hàng gia dụng, mua bán và lắp đặt một cách tùy tiện. Tuy nhiên, tôi nghĩ chúng ta phải nhìn vấn đề của ngành lọc nước như việc chữa bệnh. Không ai mua thuốc mà căn cứ vào chuyện viên thuốc ngắn hay dài, của Mỹ hay Nhật… để mua mà họ cần phải biết mình bị bệnh gì để mua đúng thuốc. Trong khi đó, hiện nay, một số người Việt có thói quen chọn máy lọc nước chỉ dựa vào xuất xứ, giá cả, mẫu mã, có nhiều lõi lọc hay không… mà không thực sự hiểu rõ về nguồn nước mình sử dụng cũng như không thực sự hiểu rõ về cách thức lọc nước như thế nào. Mặc dù là nước máy, nhưng nước phải đi qua bồn, đường ống... kèm theo nhiều rủi ro của việc tái ô nhiễm các chất trong nước, vì vậy cần sự kiểm tra chất lượng nguồn nước - gọi là chẩn bệnh - rồi mới kê toa - mua máy lọc phù hợp. Do đó, chúng tôi muốn định vị lại cái nhìn trong lĩnh vực này, khiến việc mua máy lọc nước phải như mua thuốc.

Do vậy, khi làm Koro, chúng tôi nghiên cứu sâu về nước, từ đó hiểu rõ nước nào tốt cho sức khỏe. Từ đó, chúng tôi sáng chế thêm thiết bị tạo nước từ trường hoàn nguyên - giúp nguồn nước máy ở thành phố quay về nguyên bản của nước, là sự trong lành, tinh khiết, tươi mát. Rất may mắn là đơn xin cấp bằng sáng chế này của chúng tôi đã được Cục sở hữu trí tuệ chấp nhận.

Kinh doanh với triết lý vì con người là chính sẽ khó mang lại những lợi ích trước mắt, thưa chị?

Với tôi, mỗi quyết định trong công việc phải đảm bảo mang lại giá trị thực cho xã hội. Tôi tin rằng mình cứ làm vì con người, làm đúng, không vì lợi nhuận trước mắt thì về ngắn hạn có thể mình sẽ chậm hơn, về lâu dài sẽ thành công hơn.

Tôi luôn tâm niệm rằng "Đỉnh cao của kinh doanh là thiền, đỉnh cao của thiền là kinh doanh", nghĩa là làm công việc không chỉ vì lợi nhuận mà còn mang lại những giá trị tốt đẹp cho cộng đồng.

Điều gì tác động chị chọn triết lý "kinh doanh vì con người"?

Từ nhỏ, tôi luôn là học sinh giỏi và rất năng nổ trong các hoạt động xã hội. Khi lên cấp 3, tôi đạt học sinh giỏi quốc gia, nhưng một thử thách lớn đã xuất hiện khi tôi vào lớp 12. Tôi không rõ mình thực sự muốn gì và cảm thấy rất hoang mang về tương lai.

Tôi chọn thi vào Đại học Ngoại thương, vì trường có yêu cầu điểm đầu vào cao, nhưng sau 1-2 năm học, tôi nhận ra công việc tôi dự định làm sau khi ra trường không phù hợp với bản thân. Tôi định chuyển hướng sang giáo dục, học thạc sĩ, tiến sĩ rồi lại muốn làm điều này điều kia, nhưng cuối cùng thực tế cuộc sống vẫn khiến tôi cảm thấy không thỏa mãn với mục đích đặt ra.

Sau khi tìm hiểu kỹ các ngành nghề, tôi nhận ra rằng kinh doanh là con đường giúp tôi giải quyết vấn đề của chính mình. Kinh doanh cho tôi tự do, quyền quyết định và cơ hội tạo ra ảnh hưởng thực sự lên những người khác, giúp họ thực sự hiểu mình muốn gì, có thể làm gì.

Tôi mở công ty truyền thông đầu tiên khi đang học năm 3 đại học. Nhờ hiểu biết về thuật toán và nội dung trên Facebook khi mạng xã hội mới bắt đầu phổ biến ở Việt Nam, công ty tôi phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực truyền thông và tiếp thị trực tuyến. Sau 10 năm, tôi quyết định chuyển hướng chiến lược, phục vụ khách hàng quốc tế thay vì chỉ tập trung vào thị trường trong nước.

Khi công ty đang phát triển mạnh và nhiều doanh nghiệp quốc tế muốn mua lại, tôi đã từ chối. Tôi tự hỏi nếu bán rồi thì liệu công ty này có còn tiếp tục thực hiện triết lý "kinh doanh vì con người" hay không.

Làm doanh nhân mà lý tưởng và trung thực quá thì liệu có thiệt thòi hay không?

Mỗi doanh nghiệp, mỗi doanh nhân đều có những mục tiêu và phương thức vận hành riêng, nhưng với tôi, trung thực và cam kết về chất lượng và hiệu quả luôn là nền tảng vững chắc. Mặc dù nhiều người cho rằng cách tiếp cận này sẽ làm chậm bước đường đến thành công, nhưng tôi lại không hướng đến việc tìm kiếm sự thành công chóng vánh, mà là hướng đến sự thành công bền vững. Tôi tin rằng để đạt được điều đó, sự trung thực là yếu tố không thể thiếu. Kinh doanh thiếu trung thực có thể đem lại lợi nhuận ngắn hạn, nhưng lâu dài, điều đó sẽ phá hủy niềm tin của khách hàng và dẫn đến thất bại. Chính trung thực sẽ là chìa khóa giúp tôi duy trì con đường đúng đắn và vững vàng hướng tới thành công lâu dài.

Với tôi, kinh doanh trung thực không phải là việc không kiếm được tiền, mà là kiếm được tiền một cách bền vững, ổn định và lâu dài. Nhiều người định nghĩa thành công là số tiền kiếm được, nhưng tôi lại nhìn nhận thành công theo một cách khác. Đó là khả năng mang lại giá trị thực sự cho cộng đồng, và số tiền thu về chỉ là một thước đo phản ánh cho giá trị ấy. Vì vậy, nếu công việc của tôi thực sự có ích cho xã hội và phát triển bền vững thì số tiền thu được sẽ không chỉ duy trì mà còn ngày càng gia tăng, một cách ổn định và lâu dài.

Khi bán sản phẩm mà không mang lại giá trị thực, tôi cảm thấy mình đang thiếu trách nhiệm với khách hàng, điều đó có thể trả giá bằng sự mất niềm tin từ họ. Tôi mong muốn xây dựng một thương hiệu mạnh mẽ, với những sản phẩm chất lượng, mang lại giá trị thực sự, dù chi phí có thể cao hơn một chút. Tôi hiểu rằng thành công không đến chỉ trong một đêm, mà là một hành trình dài, cần thời gian để khách hàng nhận diện và thấu hiểu giá trị của sản phẩm. Khi họ nhận ra giá trị đó, họ sẽ không còn tìm kiếm nơi nào khác. Và tôi cũng mong muốn xây dựng một nền tảng vững chắc để phát triển và mở rộng trong tương lai.

Xây dựng nền tảng và kinh doanh trong ánh sáng

Như vậy, để kiên trì theo đuổi mục tiêu đó, có bao giờ chị hay công ty của chị phải… trả giá?

Đôi khi, để giữ vững sự kiên định và mục tiêu dài hạn, chúng tôi đã phải trả giá không nhỏ. Các công ty đều khẳng định giá trị bền vững và chính trực nhưng vấn đề là, liệu có thể duy trì được những giá trị ấy trong suốt quá trình phát triển hay không. Chúng tôi luôn xác định rõ mục tiêu và kiên quyết bảo vệ những nguyên tắc ấy cho dù có phải đối mặt với thử thách.

Có những lúc, chúng tôi phải chấp nhận việc không có khách hàng hoặc từ chối những hợp đồng lớn vì yêu cầu của họ không phù hợp. Ví dụ, có một khách hàng mang lại doanh thu lớn cho công ty nhưng lại yêu cầu cam kết kết quả không thực tế. Khách hàng muốn chúng tôi cam kết nước đầu ra đạt chuẩn nước uống đóng chai, nhưng nguồn nước họ sử dụng là nguồn nước giếng, mà họ không đồng ý làm xét nghiệm kiểm tra chất lượng nước. Họ cho rằng chỉ cần máy tốt là sẽ lọc được hết các chất ô nhiễm có trong nước. Đây là một điều rất phi thực tế, vì trên thị trường không có bất cứ một máy lọc nước nào có thể lọc được tất cả các chất ô nhiễm có trong nước. Vì để bảo vệ sức khỏe của chính khách hàng và cộng đồng, đồng thời giữ gìn uy tín và thương hiệu công ty, chúng tôi đã khuyến cáo họ không nên lắp đặt và từ chối hợp tác, dù điều này có thể ảnh hưởng đến doanh thu của công ty.

Quy trình bán hàng của chúng tôi có thể phức tạp hơn so với nhiều công ty khác, nhưng đó chính là cách chúng tôi đảm bảo rằng sản phẩm cung cấp cho khách hàng không chỉ là một món hàng, mà là một giải pháp chất lượng, đúng nhu cầu. Chúng tôi luôn tư vấn khách hàng làm xét nghiệm nước trước, và căn cứ vào kết quả đó để đưa ra giải pháp phù hợp. Chúng tôi không chỉ bán sản phẩm mà còn cung cấp giải pháp về sức khỏe, luôn đặt lợi ích khách hàng và chất lượng lên hàng đầu, thay vì chỉ tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn.

Được biết, ProSelf Angel và cá nhân chị là "bà đỡ" mát tay cho rất nhiều start-up tiềm năng. Đâu là lời khuyên của chị dành cho các bạn trẻ muốn khởi nghiệp?

Lời khuyên đầu tiên của tôi là các bạn nên khởi nghiệp trong ánh sáng (trí tuệ), chứ đừng chỉ vì mong muốn làm chủ mà lập công ty. Trước khi bắt đầu, hãy đầu tư thời gian và công sức để học hỏi và nâng cao kiến thức về đầu tư, kinh doanh và khởi nghiệp. Bởi vì để thành công, bạn cần hiểu rõ công việc mình đang làm và giá trị thực sự mà bạn mang đến cho thị trường. Start-up không phải là con đường dành cho tất cả mọi người, vì nó đòi hỏi phải đầu tư cho sự nghiên cứu và phát triển, không thể mong đợi kiếm tiền nhanh như mô hình SME (doanh nghiệp vừa và nhỏ). Mặc dù tỷ lệ thất bại của SME thấp hơn, nhưng không thể so sánh với tiềm năng thành công lớn mà Start-up mang lại.

Điều thứ hai, tôi khuyên các bạn luôn tôn trọng pháp luật và nghiêm túc đầu tư vào hệ thống pháp lý và kế toán. Minh bạch là yếu tố quan trọng không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý mà còn thu hút đối tác, nhà đầu tư. Việc xây dựng nền tảng vững chắc ngay từ đầu sẽ giúp bạn tránh được những khó khăn về sau.

Chị nghĩ gì về vai trò và trách nhiệm của thế hệ doanh nhân trẻ trước kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc?

Trách nhiệm của doanh nhân trẻ là phải kinh doanh một cách chân thực và hiệu quả, từ đó chứng minh được giá trị thực sự của mình đối với xã hội. Doanh nhân không chỉ tạo ra giá trị kinh tế mà còn góp phần thay đổi nhận thức xã hội. Khi doanh nhân trẻ hoạt động hiệu quả, xã hội sẽ nhìn nhận đúng đắn về họ và về những đóng góp cho sự phát triển chung.

Tôi kỳ vọng các doanh nhân trẻ nên tập trung xây dựng nền tảng vững chắc trước khi bắt đầu khởi nghiệp. Khởi nghiệp là điều đáng khuyến khích, nhưng không phải vì thế mà khởi nghiệp thiếu hiểu biết. Sự đầu tư nghiêm túc vào việc trang bị những kiến thức nền tảng về làm chủ doanh nghiệp, xác định định hướng kinh doanh là kinh doanh cơ hội hay kinh doanh giá trị? Xác định chiến lược vận hành theo hướng tối đa hoá lợi nhuận hay tối đa hóa năng lực quản trị, và định hình mô hình kinh doanh là vô cùng quan trọng. Chỉ khi có nền tảng vững vàng, các bạn mới có thể xây dựng và phát triển doanh nghiệp một cách bền vững. Muốn vậy, các bạn phải có khát khao, có thái độ cầu học.

Quan trọng là sống vui

Là một người phụ nữ có nhiều vai trò xã hội, chị có bao giờ cảm thấy cô đơn? Làm sao để chị duy trì sự cân bằng giữa công việc và đời sống cá nhân?

Tôi không cảm thấy cô đơn dù đôi lúc tôi đi con đường riêng. Công việc giúp tôi gặp gỡ với rất nhiều người, và tôi luôn tin rằng có rất nhiều người cũng đang đi theo con đường tương tự. Công việc và cuộc sống không phải là hai thứ tách biệt mà hòa hợp với nhau. Quan trọng nhất là sống vui, chứ không phải cố gắng cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Gia đình và công việc đều là phần quan trọng của cuộc sống và tôi luôn tìm cách để hài hòa tất cả.

Một chút vui về năm Ất Tỵ, chị tự nhận thấy tính cách tuổi Rắn của mình thể hiện rõ nhất ở khía cạnh nào trong công việc và cuộc sống?

Tôi nghĩ số mệnh là một yếu tố quan trọng nhưng mỗi trường hợp là một câu chuyện khác nhau. Tôi cảm thấy mình rất may mắn, như mọi thứ đều được sắp đặt, thế nhưng, không thể phủ nhận rằng nỗ lực là yếu tố không thể thiếu.

Số mệnh có thể là một phần, nhưng chính nỗ lực sẽ giúp mình tìm kiếm cơ hội và tạo ra những thay đổi. Với tôi, năm tuổi là cột mốc quan trọng để nhìn nhận lại hành trình, đồng thời là bước đệm để tiến lên, phát triển mạnh mẽ hơn.

Là người tuổi Tỵ, tôi cảm thấy những phẩm chất như linh hoạt, nhạy bén, quyết đoán và cầu tiến rất phù hợp với bản thân. Những đặc điểm này đã giúp tôi vượt qua nhiều thử thách và đạt được thành công trong công việc.

Xin cảm ơn chị và chúc chị đạt được nhiều thành tựu có ý nghĩa trong năm mới!