Doanh nghiệp gợi mở cho sinh viên giải bài toán sau thu hoạch nông sản

Ngày 17/9, Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao, Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA), Chương trình Chuẩn hội nhập (BSAS) phối hợp với Trường Đại học Quốc tế Miền Đông (EIU) tổ chức Uni Tour đầu tiên năm 2025.

Đây là một hoạt động thuộc chương trình "Công trình Xanh - Tiêu dùng Xanh 2025", nhằm kết nối trực tiếp cộng đồng doanh nghiệp và môi trường học thuật, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển (R&D) trong lĩnh vực kinh tế xanh.

Uni Tour được thiết kế như một chuỗi hoạt động khảo sát, thu thập thông tin về hoạt động nghiên cứu, thế mạnh và định hướng phát triển của từng trường. Đồng thời, chương trình xác định nhu cầu kết nối của các trường với doanh nghiệp trong các lĩnh vực đào tạo, R&D và chuyển giao công nghệ.

Phát triển bền vững là câu chuyện dài hạn

Tại chương trình, bà Vũ Kim Hạnh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao - đánh giá Trường Đại học Quốc tế Miền Đông là một đại học đa ngành, gắn chặt với thực hành, kết nối hệ sinh thái doanh nghiệp và tạo tác động tích cực đến tiến trình chuyển đổi xanh.

Theo bà Hạnh, khảo sát về người tiêu dùng xanh trên toàn quốc cho thấy đa số người dân đều nhận thức sản phẩm xanh là ưu việt, ủng hộ về mặt ý tưởng, nhưng vẫn "ngại móc túi" vì giá cao. "Trong nhận thức, người dân chưa thấy sản phẩm xanh đáng đồng tiền. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải kiên trì thuyết phục mỗi ngày", bà Hạnh nói thêm.

Ở góc độ nhà trường, TS Nguyễn Thanh Trọng - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Quốc tế Miền Đông, TP.HCM - khẳng định việc đưa phát triển bền vững vào chương trình đào tạo là nhiệm vụ quan trọng của trường đại học.

"Chuyển đổi xanh không còn là sự lựa chọn mà đã trở thành tất yếu. Sinh viên cần được học về phát triển bền vững, cách sử dụng tài nguyên hiệu quả từ rất sớm và điều này phải được chuyển tải trực tiếp vào chương trình học thuật", TS Trọng nhấn mạnh.

TS Trọng cho biết, nhà trường không chỉ dừng lại ở giảng dạy, mà còn tham gia nghiên cứu, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, trong đó có các dự án quốc tế tài trợ về chuyển đổi năng lượng. Song song đó, trường chú trọng xây dựng cơ sở vật chất theo hướng xanh, hình thành môi trường học tập bền vững, qua đó giúp sinh viên thấm nhuần kiến thức về tiêu dùng và sản xuất bền vững cho hiện tại lẫn tương lai.

"Những câu chuyện về phát triển bền vững không thể làm trong ngắn hạn mà phải theo đuổi lâu dài. Việc đào tạo sinh viên có tinh thần phát triển bền vững chính là cách cung cấp nguồn lực bền vững cho doanh nghiệp và xã hội trong tương lai", TS Trọng chia sẻ.

Bài toán sau thu hoạch vẫn còn nhiều thách thức

Ở góc độ doanh nghiệp, ThS Lê Thị Thúy Anh - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm OPC - cho rằng điều khiến doanh nghiệp yên tâm hiện nay là sinh viên tốt nghiệp đã có tinh thần phát triển bền vững, nên khi bắt đầu vào làm việc không mất nhiều thời gian đào tạo lại.

ThS Lê Thị Thúy An nhấn mạnh, trong quá trình chuyển đổi xanh, R&D chính là yếu tố then chốt quyết định tầm nhìn chiến lược của doanh nghiệp.

“

"Nếu không lấy R&D làm cốt lõi, doanh nghiệp sẽ mất đi lợi thế cạnh tranh dài hạn".

ThS Lê Thị Thúy Anh - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dược phẩm OPC chia sẻ.

Theo bà Anh, trong bối cảnh phát triển bền vững trở thành xu thế tất yếu, OPC đã đổi mới ngay từ hoạt động nghiên cứu, mạnh dạn đầu tư công nghệ, số hóa và ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Trên cơ sở dữ liệu nghiên cứu được phân tích, doanh nghiệp có thể dự đoán khả năng thành công, rút ngắn thời gian và làm cho công tác R&D trở nên hiệu quả hơn.

Đồng tình, ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Vina T&T Group - cũng cho rằng phát triển bền vững là xu thế tất yếu toàn cầu. Ông Tùng cho biết khi khởi nghiệp, ông đã chọn thị trường Mỹ để chinh phục. "Quan điểm của chúng tôi là nếu vượt qua được thị trường khó tính nhất thì các thị trường khác sẽ trở nên đơn giản hơn. Do đó, nông sản Việt đã có mặt ở nhiều quốc gia trên thế giới", ông Tùng chia sẻ.

Vina T&T đã chủ động chuẩn bị từ sớm bằng việc đạt các chứng chỉ chuyển đổi xanh, xây dựng nhà máy mới với 2/3 khuôn viên là mảng xanh, đồng thời tổ chức tập huấn nông dân hạn chế phân hóa học, tăng cường phân hữu cơ và bao bì thân thiện môi trường. "Khi tham gia vào thị trường khó tính, chính các nhà cung cấp cũng buộc phải thay đổi để cùng đi theo", ông Tùng nói.

Ông Tùng nhấn mạnh Việt Nam là quốc gia nông nghiệp, trong đó cây ăn quả mang lại giá trị rất lớn, tuy nhiên, bài toán sau thu hoạch vẫn còn nhiều thách thức. Do đó, các bạn trẻ hoàn toàn có thể tham gia nông nghiệp bằng cách nghiên cứu, sáng tạo máy móc thu hoạch và bảo quản, để trái cây không bị hao hụt trong quá trình hái, vận chuyển. Đây chính là hướng đi bền vững để nâng cao giá trị nông sản Việt.

ThS Lê Thị Thúy Anh nhấn mạnh, để phát triển bền vững, ngành dược không chỉ cần đội ngũ dược sĩ mà còn phải có sự tham gia của nhiều lĩnh vực khác. "Mỗi doanh nghiệp dược đều có hệ thống thiết bị sản xuất hiện đại, vì thế không thể thiếu kỹ sư điện, cơ khí, tự động hóa để vận hành và tối ưu", bà Anh nói.

Theo bà Thuý Anh, ngay cả trong nông nghiệp, yếu tố công nghệ ngày càng đóng vai trò quyết định. Những vùng trồng dược liệu không còn tưới tiêu thủ công mà đã chuyển sang hệ thống tự động, đòi hỏi kỹ sư thiết kế từ điện, điện tử đến cơ khí. Quá trình nuôi trồng, từ chọn giống, nhân giống đến chăm sóc đều có thể tích hợp cảm biến trong hệ thống tưới tiêu, giúp ghi nhận và phân tích dữ liệu để nâng cao năng suất.

Gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp

TS Ngô Minh Đức - Hiệu trưởng Trường Đại học Quốc tế Miền Đông - cho biết để giải quyết các vấn đề phát triển bền vững cần sự phối hợp liên ngành. Vì vậy, sinh viên đều được tham gia các môn học tìm giải pháp cho cộng đồng.

Với lợi thế được thành lập bởi Tập đoàn Becamex, EIU có điều kiện gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp. Sinh viên của trường đã có nhiều dự án thực tế, cùng doanh nghiệp triển khai ý tưởng phát triển bền vững.