Cắt thận qua nội soi ổ bụng một vết mổ

Cắt một phần thận qua nội soi là kỹ thuật mổ ít xâm lấn, dành cho bướu thận có kích thước dưới 4cm, dựa trên nguyên lý phẫu thuật bảo tồn thận (Nephron-sparing surgery-NSS). Đến nay kỹ thuật này đã được hoàn thiện tại nhiều trung tâm niệu lớn ở các nước phát triển và kết quả ung thư học sau 5 năm được Lane và Gill báo cáo lần đầu tiên, cho thấy tương đương với mổ hở.

Phẫu thuật nội soi một vết mổ là kỹ thuật nội soi rất mới còn đang được phát triển và hoàn thiện dần tại một số trung tâm lớn ở các nước phát triển. Đây là bước tiếp theo của phẫu thuật nội soi ổ bụng tiêu chuẩn nhằm mang lại kết quả điều trị tương đương nhưng có kết quả thẩm mỹ cao hơn. Bước đầu, trong y văn hiện đại mới chỉ có 1-2 báo cáo đầu tiên với số liệu đến 100 trường hợp của bệnh viện Cleveland, Hoa Kỳ. Đường vào ở rốn thường phải dùng loại port chuyên biệt. Nếu không có loại port chuyên dụng này thì có thể dùng port tự chế có tính năng tương tự, hoặc dùng kỹ thuật đặt các trocar cổ điển ngay rốn và quanh rốn.

Nội soi một vết mổ cắt một phần thận là kỹ thuật cắt một phần thận nội soi hiện đại nhất, mới chỉ được phát triển tại một số ít trung tâm lớn trên thế giới trong thời gian rất gần đây. Tại bệnh viện Cleveland Hoa Kỳ, Aron M., 2008 đã thực hiện thành công 4 trường hợp đầu tiên không dùng robot. Ông dùng R-port đặt ở rốn, sử dụng dụng cụ nội soi tiêu chuẩn và dụng cụ bẻ cong được. Một grasper 2-mm được đặt qua một kim Veres đặt ở hạ sườn phải dùng để vén mô và giúp khâu phục hồi chủ mô thận. Cắt phần thận có bướu có cặp cuống thận bằng kẹp bulldog hoặc Satinsky nội soi. Có một trường hợp phải dùng thêm port phụ 5-mm.

Cũng tại trung tâm này, Kaouk J.H., 2009mới chỉ thực hiện 7 trường hợp: 5 trường hợp không dùng robot và 2 trường hợp dùng robot Da Vinci. Ông dùng Uni-X multichannel port hay Triport, cùng các dụng cụ phẫu thuật bẻ cong chuyên biệt. Đặc biệt là đã áp dụng cả hai đường vào trong phúc mạc và sau phúc mạc. Quá trình cắt bướu dùng dao siêu âm mà không cặp cuống thận. Một trường hợp phải chuyển thành nội soi ổ bụng tiêu chuẩn.

Trường hợp đầu tiên của Bệnh viện Bình Dân không phức tạp: bướu nhỏ, nông, lồi ra ngoài ở mặt trước thận. Trước mổ, các bác sĩ xác định không cần cặp cuống thận vì bướu nằm nông. Không dùng loại port và dụng cụ bẻ cong chuyên dụng vì còn rất mắc tiền trên thị trường VN. Theo Branco, trong phẫu thuật nội soi một vết mổ không nhất thiết phải dùng các dụng cụ chuyên biệt như R-port hay kềm cong vẫn có thể thực hiện được nhiều lọai phẫu thuật khá phức tạp như cắt thận, cắt tuyến thượng thận.... Nhận xét này rất quan trọng vì phù hợp với điều kiện còn khó khăn của các nước đang phát triển. Tuy nhiên, loạt của Branco chỉ có 6 trường hợp và không có trường hợp cắt một phần thận nào. Khi không dùng port chuyên dụng, cũng như Branco, các bác sĩ đặt 3 port cổ điển vào rốn và quanh rốn. Kỹ thuật đặt có hai cách: rạch ra vòng quanh rốn (trường hợp này) hay rạch da xuyên qua rốn . Trong những trường hợp sau bác sĩ muốn rạch da xuyên rốn vì có kết quả thẩm mỹ cao hơn. Tong cắt một phần thận, họ áp dụng kỹ thuật cắt và khâu cầm máu chủ mô như trong loạt cắt một phần thận qua nội soi tiêu chuẩn. Trường hợp này bướu nông nên không cần kẹp cuống thận. Nếu bướu nằm vị trí trung gian hoặc chìm sâu hơn 5mm so với bề mặt thận thì Johnston khuyên kẹp cuống thận.

Cắt một phần thận qua nội soi một vết mổ là một kỹ thuật còn rất mới, khá phức tạp và còn đang phát triển trên thế giới. Qua một trường hợp đầu tiên của Bệnh viện Bình Dân, cắt một phần thận qua nội soi ổ bụng một vết mổ có vẻ khả thi và an toàn ngay cả khi dùng các dụng cụ nội soi ổ bụng tiêu chuẩn và có thể trở thành một lựa chọn thay thế cho cắt một phần thận nội soi kinh điển.