Bổ sung sắt dự phòng theo liều sinh lý cho trẻ từ 4 - 6 tháng tuổi

Phải nói luôn rằng trẻ em cần sắt, đơn giản tại vì sắt cần cho sự tăng trưởng, cho hệ thần kinh. Sắt là thứ không thể thiếu để cấu tạo nên hồng cầu. Quan trọng hơn nữa, sắt còn tham gia vô quá trình sản sinh ra các tế bào miễn dịch trong đó có Lympho T. Loại tế bào giúp chống lại sự tấn công của virus, vi khuẩn. Cho nên trẻ bị thiếu sắt thì hệ miễn dịch sẽ kém. Hàng rào bảo vệ cơ thể trở nên lỏng lẻo và tạo cơ hội cho virus, vi khuẩn hoành hành, gây bệnh.
Ở Việt Nam, nhiều bà mẹ nuôi con, thậm chí con sinh thiếu tháng nhưng chỉ lo chú ý cho con bú, cho ăn dặm mà quên chú ý đến việc bổ sung vi chất trong đó có sắt, tới khi con èo uột xanh xao thì mới hoảng loạn.
Viện Dinh dưỡng Quốc gia từng công bố, tỷ lệ trẻ em thiếu sắt, kẽm ở Việt Nam ở mức cao. Cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt. Đặc biệt, trẻ thiếu sắt thường đi đôi thiếu kẽm. Trong khi đó, sắt và kẽm có vai trò rất quan trọng đối với hệ miễn dịch. Miễn dịch mà yếu thì khỏi nói cũng biết rồi. Dễ bệnh như chơi.
Thực tế thăm khám cũng thấy, rất nhiều trường hợp trẻ thiếu sắt nhưng người lớn không nghĩ đến. Đơn giản chỉ vì thiếu sắt ở giai đoạn đầu dấu hiệu không rõ rệt, khi có biểu hiện rõ rệt thì đã ở giai đoạn nặng. Lúc này, trẻ có thể bị khô tóc, móng tay giòn, sức đề kháng giảm nên trẻ dễ bị nhiễm trùng, như nhiễm trùng đường hô hấp... 
Nhóm trẻ cần đặc biệt lưu tâm đến việc bổ sung sắt là trẻ sinh non, trẻ sơ sinh có mẹ bị thiếu sắt trong giai đoạn mang thai, trẻ bú sữa mẹ hơn 6 tháng nhưng không được bổ sung phong phú các loại thực phẩm, trẻ kén ăn, ăn chay...  
Nhiều mẹ nghĩ ăn dặm thì đã đủ sắt, nhưng thực tế, trẻ mới tập ăn dặm khó có thể cung cấp đủ lượng sắt cần thiết. Chưa kể trẻ chỉ hấp thu từ 5 - 15% lượng sắt từ thức ăn. Số khác nghĩ cho con bú là ổn, nhưng không ngờ lượng sắt trong sữa mẹ khá thấp. Một lít sữa mẹ chỉ chứa 0,35 mg sắt.
Theo khuyến cáo của Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ, trẻ em bú mẹ hoàn toàn hay trẻ bú mẹ dặm thêm sữa công thức cần bổ sung liều sinh lý: 1 mg sắt/kg cân nặng từ tháng thứ 4 - 6. Đặc biệt nhóm trẻ sinh non cần được bổ sung thêm sắt 2 mg/kg mỗi ngày, tối đa 15 mg/ngày, bắt đầu từ 1 tháng tuổi, tiếp tục đến 12 tháng tuổi. Có thể bổ sung cho trẻ uống thuốc sắt dạng lỏng, siro cho đến khi trẻ có thể ăn dặm.

Vậy chọn loại sắt nào cho phù hợp?
Hiển nhiên với trẻ từ dưới 6 tháng tuổi, cho bú sữa mẹ vẫn là tốt nhất và đảm bảo tương đối dinh dưỡng cơ bản. Còn ở tuổi ăn dặm, việc lựa chọn thức ăn có đủ thành phần dinh dưỡng và vi chất, trong đó có sắt là điều bắt buộc phải làm. 
Riêng muốn bổ sung sắt, chắc chắn cần phải có lời khuyên và chỉ định từ bác sĩ có kinh nghiệm. Hiện có rất nhiều dạng thuốc sắt khác nhau, từ viên nén, viên nén phóng thích kéo dài, viên nang, viên bao tan trong ruột... ở dạng sắt đơn chất hoặc phối hợp với vitamin, acid amin. Với trẻ nhỏ, dạng sắt bổ sung thường thấy là thuốc lỏng, siro. 
Quay lại câu hỏi “sắt amin - sắt bisglycinate phù hợp với con nít phải không”, xin trả lời luôn, sắt amin - sắt bisglycinate là loại sắt dạng phối hợp. Đại loại như 2 phân tử acid amin bao quanh phân tử sắt, giúp che giấu vị kim loại khó chịu của sắt, ngoài ra có thể giúp hấp thu nhanh gấp 4 lần sắt truyền thống. Gốc amin ở đây nó tương tự với các acid amin trong cơ thể nên an toàn và dễ hấp thu. Một số sản phẩm còn pha chế ở dạng nước điều vị nên con nít dễ uống. 
Một vài lưu ý khi cho em bé bổ sung sắt. Ngoài tuân thủ liều chỉ định. Tuân thủ tư vấn của bác sĩ. Phụ huynh chỉ nên cho bé uống sắt vào lúc đói (trước khi ăn 30 phút - 1 tiếng hoặc sau khi ăn 1 - 2 tiếng). Nếu đang sử dụng kẽm, calci: uống cách nhau ít nhất 2 tiếng. Nếu đang uống kháng sinh, tạm ngưng bổ sung sắt cho trẻ em hoặc bổ sung cách ít nhất 2 tiếng...