Uống cà phê nghe chuyển đổi số

Không còn tình trạng “trên nói, dưới chưa nghe”, “Bình dân học vụ số” đang trực tiếp đi vào đời sống của người dân TP.HCM, qua những lớp học đặc biệt. Quán cà phê, nhà sinh hoạt chung của khu phố… biến thành lớp học.

Giữa tiếng trò chuyện rôm rả, những thao tác tưởng chừng phức tạp như đăng nhập VNeID, tra cứu thông tin cá nhân, hay sử dụng dịch vụ công trực tuyến… đang dần trở nên quen tay, quen mắt với các “học viên U60, U70”.

Người cao tuổi ra cà phê học chuyển đổi số

Ngày 2/8, quán cà phê Luka (phường Bình Thạnh, TP.HCM) đã tiếp đón những vị khách đặc biệt. Hàng chục cô chú cao tuổi và thanh niên tình nguyện cùng ngồi uống cà phê, trò chuyện về cách tải và sử dụng VNeiD để theo dõi thông tin cá nhân, đặt lịch khám, quét mã QR… biến không gian quán thành một lớp học “bình dân học vụ số” đặc biệt.

Đây là một trong 53 đội hình xung kích 1 - 2 - 3 được ra mắt tại lễ phát động phong trào "bình dân học vụ số" và đợt thi đua cao điểm "100 ngày hoạt động tinh - gọn - mạnh - hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả", do Đảng ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Bình Thạnh (TP.HCM) tổ chức.

Tại lớp học, bà Phan Thị Ngọc (người dân khu phố 43, phường Bình Thạnh) ngồi chăm chú vừa lắng nghe vừa thực hành cách dùng ứng dụng VNeiD trên điện thoại. Là một giáo viên đã về hưu hơn 10 năm, bà Ngọc cho rằng bà vẫn còn nhiều khó khăn khi tiếp cận với công nghệ.

“Trước giờ tôi vẫn dùng điện thoại nhưng luôn lo lắng về vấn đề rủi ro bảo mật. Nay được các bạn tình nguyện viên hướng dẫn cách cài đặt để bảo mật thông tin và thao tác quét mã QR đúng cách mới an tâm hơn”, bà Ngọc chia sẻ.

Bà Ngọc cũng cho biết, các bạn tình nguyện viên hướng dẫn rất nhiệt tình, cụ thể từng bước từ cách tải, mở ứng dụng đến cách quét mã QR. “Với người cao tuổi như tôi, ban đầu cũng rất khó để nhớ các thao tác nhưng nhờ sự hỗ trợ của các em mà tôi đã tự mình thực hiện được”, bà Ngọc nói.

Với bà Ngọc, đây là một trải nghiệm quan trọng giúp những người cao tuổi như bà tiếp cận và cập nhật kỹ năng số trong thời đại 4.0. Đây như một bước ngoặt, giúp người cao tuổi tự tin hơn khi hòa nhập với công nghệ mới.

Ra cà phê nghe chuyên gia bàn về chuyển đổi số

Không riêng gì cà phê Luka, nhiều quán cà phê khác trên địa bàn Thành phố cũng đã trở thành điểm đến lý tưởng cho những người cao tuổi muốn nhâm nhi tách trà, cà phê và tìm hiểu về chuyển đổi số. Với không gian kiến trúc mộc mạc, đơn sơ, đậm hồn quê, Cafe Ní (phường Phú Nhuận, TP.HCM) đã trở thành nơi diễn ra chương trình “Cà phê chuyển đổi số” kỳ 2 do Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM tổ chức.

Tại chương trình, các chuyên gia đã bàn luận về cách để “kết nối số từ làng đến phố”, nhằm lan tỏa phong trào “Bình dân học vụ số”, khi mà vẫn còn rất nhiều người dân, đặc biệt là người cao tuổi, còn xa lạ với công nghệ. Từ đó, giúp ông ngoại, bà ngoại trở thành “ông ngoại số”, “bà ngoại số”.

Bà Đặng Ngọc Dung (người dân phường Cầu Kiệu, TP.HCM) cho biết sau đại dịch Covid-19, những người dân như bà đã dần làm quen với các nền tảng số như Zalo hay các dịch vụ trực tuyến. Đặc biệt, trong hai năm gần đây, với việc triển khai Đề án 06, cấp căn cước công dân mới và sử dụng ứng dụng VNeID, nhiều thủ tục hành chính đã trở nên thuận tiện hơn.

“Gần đây, tôi cũng đã học cách truy cập VNeID để kiểm tra và cập nhật thông tin địa chỉ. Ví dụ, thay vì trước đây ghi là phường Đa Kao, quận 1thì nay được điều chỉnh đúng thành phường Tân Định, TP.HCM”, bà Dung chia sẻ.

Theo bà Dung, sự thay đổi này không chỉ thể hiện ở các thủ tục hành chính mà còn hiện hữu ngay trong đời sống hàng ngày. Chẳng hạn, trước đây mỗi tháng nhân viên điện, nước phải đến tận nhà thu tiền nhưng nay chỉ cần trao đổi thông tin qua Zalo và thanh toán tự động qua ngân hàng.

Tuy nhiên, bà cho rằng nhiều người dân vẫn còn lo ngại trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến. “Việc tăng cường tuyên truyền qua các lớp học, buổi tọa đàm như thế này sẽ giúp người dân hiểu rõ hơn về cách sử dụng các dịch vụ số, nền tảng số một cách an toàn”, bà Dung nhấn mạnh.

Đi vào quần chúng nhân dân

TS Nguyễn Thanh Hòa - Phó Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM, cho rằng việc các xã, phường, đơn vị chọn quán cà phê để triển khai phong trào “Bình dân học vụ số” đáp ứng được tiêu chí “bình dân”, tức là đi vào quần chúng nhân dân.

Theo ông Hòa, trong kỷ nguyên khai sáng, quán cà phê là nơi giới quý tộc và những người có địa vị xã hội tụ tập, chia sẻ thông tin, thậm chí được gọi là một dạng "trường đại học bình dân" để chia sẻ kiến thức, câu chuyện đời sống, công việc và các phong trào xã hội.

Ngày nay, những quán cà phê vẫn giữ vai trò là điểm hội tụ, nơi mọi người có thể nhâm nhi đồ uống và học về công nghệ số. “Ban đầu, lựa chọn quán cà phê sẽ giúp phong trào “Bình dân học vụ số” lan tỏa rộng khắp. Sau đó, chúng ta tiến tới hệ thống hóa, hướng dẫn chuyên sâu hơn, như xử lý hồ sơ thuế, thủ tục cấp phép phức tạp”, TS Hòa chia sẻ.

Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM cũng đã triển khai chương trình “Cà phê chuyển đổi số”. Đây là một bước phụ trợ để bình dân hóa các tri thức số, giúp người dân và các địa bàn dân cư ở TP.HCM tiếp cận những tri thức, kỹ năng số.

Bên cạnh đó, Trung tâm đã phối hợp với các đơn vị triển khai nhiều lớp học, ứng dụng công nghệ vào giải quyết thủ tục hành chính, quản lý văn bản, kết nối qua hệ thống truyền hình trực tuyến và thúc đẩy tri thức số thông qua ứng dụng “Công dân số TP.HCM”.

Hoạt động này nhằm tăng cường kết nối, bảo đảm chính quyền địa phương hai cấp vận hành thông suốt, hiệu quả. Đồng thời giúp cộng đồng dân cư tiếp cận công nghệ mới, đáp ứng yêu cầu của thời đại số.

Trung tâm cũng sẽ chọn ra 5 phường tiêu biểu trong số 168 phường, xã để ký kết bản ghi nhớ, cam kết cử cán bộ hỗ trợ lắp đặt kiosk AI phục vụ người dân làm thủ tục hành chính nhanh chóng, triển khai các lớp tập huấn trang bị kiến thức và kỹ năng số, tổng hợp các mô hình hiệu quả để nhân rộng toàn thành phố.

“Thay vì chỉ chờ người học đến, Trung tâm chủ động “mang lớp học đến tận nơi” với các chương trình tọa đàm và tập huấn trực tiếp tại cơ sở, đưa tinh thần “bình dân học vụ số” lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng”, TS Hòa nhấn mạnh.