TS.BS Bùi Đặng Minh Trí: Ngọn lửa nghề trong tôi lớn lên tự nhiên, bền bỉ từ chính câu chuyện gia đình

Truyền thống gia đình như một dòng chảy tự nhiên

TS.BS Bùi Đặng Minh Trí lớn lên trong không gian mà “sự học” luôn hiện diện, từ câu chuyện bữa cơm, góc học tập của ông bà đến những đêm cha anh miệt mài với hồ sơ bệnh án và giáo trình giảng dạy. Ông bà nội đều là giáo viên THPT; cha anh - GS.TS.DS Bùi Tùng Hiệp - là người đặt nền móng cho Khoa Dược của Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, đồng thời vừa làm lâm sàng, vừa giảng dạy tại nhiều cơ sở đào tạo y khoa lớn.

Từ nhỏ, dù công việc bận rộn nhưng cha anh vẫn dành thời gian dò bài, hỏi han việc học của con. Ngay cả khi đi nghiên cứu sinh ở Pháp suốt 5 năm, mỗi cuộc gọi về đều có câu hỏi quen thuộc: "Con học hành thế nào rồi?". Mẹ anh - người phụ nữ đứng sau nếp nhà - trở thành người thầy thứ hai, kiên nhẫn kèm cặp và xây dựng nề nếp tự học cho con.

Dấu ấn sâu sắc nhất trong trí nhớ của anh là những năm theo bố đi trực đêm, nghe bố và đồng nghiệp trao đổi chuyên môn, lồng ghép vào đó những "bài giảng nhỏ" về bệnh học và cách xử lý tình huống. Anh vẫn nhớ một câu của bố: "Mỗi lần lên lớp là một lần bố được học lại chính kiến thức của mình". Đó là triết lý nghề dạy - nghề học mà anh mang theo đến tận hôm nay.

Ngay cả khi lớn tuổi, GS Hiệp vẫn không ngừng học hỏi những công nghệ mới. Tết năm ngoái, khi thấy mọi người làm thiệp chúc mừng bằng AI, ông tò mò hỏi và tìm hiểu đến nơi đến chốn để tự thử nghiệm. Tinh thần ấy, khiêm nhường, bền bỉ và luôn sẵn sàng đổi mới chính là "ngọn đèn" soi đường cho các thế hệ trong gia đình.

Áp lực hay động lực?

Là con trong một gia đình có truyền thống hiếu học và nhiều người nổi tiếng trong ngành, anh Trí thừa nhận có những lúc cảm thấy mình "nhỏ bé". Anh kể: "Nhiều người biết tôi là con của bố mẹ nên kỳ vọng khá cao. Tôi cũng từng tự hỏi, liệu mình có đủ khả năng đạt được như vậy không?".

Nhưng anh sớm nhận ra rằng mỗi người có hành trình riêng và áp lực - nếu nhìn đúng - có thể trở thành động lực tích cực: "Quan trọng nhất vẫn là làm nghề bằng lương tâm. Thành công đến lúc nào còn tùy vào nhiều yếu tố, nhưng nếu xem áp lực là động lực, ta sẽ trưởng thành hơn mỗi ngày".

Năm 2013, TS.BS Bùi Đặng Minh Trí bắt đầu giảng dạy bộ môn Tai - Mũi - Họng ở Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch. Thời điểm ấy, anh còn nhiều bỡ ngỡ. Có những câu hỏi của học viên buộc anh phải lật lại sách, tìm lại nghiên cứu, thậm chí tự mình trải nghiệm thêm trong lâm sàng để có câu trả lời tròn trịa nhất.

Anh chia sẻ điều hạnh phúc nhất là được truyền lại những bài học thực tế từ bệnh viện. Đó là vốn liếng mà sách vở đôi khi không đủ để chạm tới.

Với anh, một người thầy ngành y phải mang ba tâm huyết: Tâm huyết với nghề y; Tâm huyết với người bệnh; Và tâm huyết với thế hệ kế cận. Bởi giảng dạy trong y khoa không chỉ là truyền kiến thức mà còn là truyền lửa, truyền đạo đức nghề nghiệp, giúp học viên hiểu nghề bằng cả trái tim.

Đổi mới trong đào tạo y khoa là hành trình tất yếu

TS.BS Bùi Đặng Minh Trí cho rằng, sự thay đổi trong giáo dục y khoa hiện nay là vô cùng mạnh mẽ. Toàn bộ chương trình đào tạo đều đã kiểm định, dẫn đến việc chuẩn hóa từ nội dung, phương pháp dạy học đến phương thức đánh giá.

“

“Mỗi lần lên lớp là một lần được học lại chính mình” - câu nói của GS.TS.DS Bùi Tùng Hiệp - cha của TS.BS Bùi Đặng Minh Trí - trở thành triết lý sống của cả gia đình. Nhiều thập kỷ qua, ông luôn tự học, tự nghiên cứu, đổi mới không ngừng, truyền cảm hứng học suốt đời cho con cháu và học trò".

TS.BS Bùi Đặng Minh Trí - Phó Trưởng Trung tâm Đào tạo Nhân lực Y tế, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch chia sẻ.

Nếu trước đây, lớp học chủ yếu theo mô hình thầy giảng - trò nghe, thì nay người học phải chủ động tìm tài liệu, làm việc nhóm, đóng vai trò tích cực trong mỗi giờ học. Các kỹ năng mềm trước kia vốn bị xem là phụ thì giờ được đưa vào chương trình chính khóa, tạo nền tảng toàn diện cho bác sĩ tương lai.

Tuy nhiên, đổi mới cũng kéo theo áp lực không nhỏ cho giảng viên, phải liên tục cập nhật hướng dẫn điều trị mới, tham gia hội thảo, làm lâm sàng và đổi mới phương pháp giảng dạy. "Không ai có thể giữ cách dạy cũ được nữa" - TS.BS Trí nhận định.

Theo TS.BS Bùi Đặng Minh Trí, người thầy ngành y phải sống trong môi trường bệnh viện thì mới thực sự “dạy được nghề”. Mỗi ca bệnh, mỗi cuộc hội chẩn, mỗi đêm trực đều là bài học vô giá. Anh nhấn mạnh: “Nếu không làm lâm sàng, giảng viên sẽ khó hướng dẫn đúng, vì kiến thức y khoa thay đổi từng ngày. Việc tham gia chuyên môn không chỉ giúp giảng viên duy trì kỹ năng mà còn tạo sự kết nối giữa các chuyên khoa - điều đặc biệt quan trọng trong đào tạo y khoa hiện đại”.

Xuất thân trong một gia đình truyền thống làm nghề giáo nên với TS Trí đây là một hành trình tự nhiên, được nuôi dưỡng bằng tình yêu nghề và tinh thần học tập suốt đời.

Ngọn lửa ấy vẫn cháy trong TS.BS Bùi Đặng Minh Trí ở mỗi tiết học được anh chuẩn bị kỹ lưỡng, ở từng câu chuyện lâm sàng mà anh chia sẻ với học viên và ở trong nỗ lực mỗi ngày để vừa là người thầy, vừa là người bác sĩ tận tâm. Bởi với anh, làm thầy không phải là một danh xưng, mà là trách nhiệm truyền nghề bằng tri thức, bằng nhân cách và bằng cả trái tim.