Năm 2005 cá hồi vân Oncorhynchus mykiss được nhập vào nước ta từ Phần Lan dưới dạng trứng đã thụ tinh (phôi đang phát triển) theo một dự án của Bộ thủy sản.
Sở dĩ gọi cá hồi vân là từ tên tiếng Anh (rainbow trout). Rainbow nghĩa là cầu vồng. Tuy nhiên, loài cá này còn có một tên khác bằng tiếng Anh là Steelhead trout (đầu thép).
Đây là loài cá nước ngọt có nguồn gốc ở phía tây bắc Mỹ ven bờ Thái Bình Dương, được nhập vào châu Âu từ cuối thế kỷ 19. Tính đến năm 2002 cá hồi được nuôi ở 64 quốc gia thuộc tất cả các đại lục trừ châu Phi, điển hình như Chi Lê, Hoa Kỳ, Na Uy, Anh, Úc, Trung Quốc, Hàn Quốc, Israel, Ấn Độ, Nepal. Cá hồi vân là loài cá ưa nước lạnh (nhiệt độ không quá 220C), giàu oxy hòa tan (trên 7 mg/l), trung tính (pH 6,7 - 7,5). Vì thế, cá hồi vân thích hợp để nuôi ở những vùng núi có nhiều suối và khí hậu mát mẻ. Trên thực tế loài cá này đã được nuôi và cho kết quả khả quan ở các tỉnh Lào Cai, Sơn La, Yên Bái, Hà Giang, Cao Bằng, Lâm Đồng. Trong tự nhiên, cá ăn các động vật không xương sống như côn trùng, giáp xác và cá nhỏ. Cá sử dụng tốt thức ăn viên nhân tạo. Trong điều kiện được chăm sóc tốt và thức ăn có hàm lượng protein cao (35 - 40%), hệ số thức ăn thấp (1,5 - 1,8) cá có thể đạt thể trọng 2 kg sau 18 tháng. Cá hồi vân nuôi ở Việt <_st13a_country-region><_st13a_place>Nam có tốc độ sinh trưởng rất khả quan.
Nếu cá tra thịt gần như không thể đạt giá 20.000 đ/kg thì giá cá hồi vân cao gấp nhiều lần.
Buồng trứng cá hồi vân
Điều đáng khích lệ nhất đối với người nuôi cá ở các cao nguyên là cá hồi vân nuôi ở Việt <_st13a_country-region><_st13a_place>Nam có buồng trứng và tinh sào phát triển rất tốt. Được nuôi ở Thác Bạc, Sapa, Lào Cai, cá hồi vân có thể đạt hệ số thành thục (tỷ lệ buồng trứng trên trọng lượng thân không nội tạng) là 15,4%. Cuối năm vừa qua, các cán bộ Viện nghiên cứu thủy sản 1 đã cho sinh sản nhân tạo loài này thành công. Có thể sẽ không phải nhập giống loài cá này từ nước ngoài nữa!
Một chi tiết đáng mừng khác là hạt trứng cá hồi vân nuôi ở nước ta có đường kính khá lớn, hơn nửa centimet. Trứng cá hồi là một món ăn đặc sản hiếm và đắt ở các nhà hàng cao cấp. Hiện đã có chương trình sản xuất cá hồi vân toàn cái để phục vụ việc sản xuất trứng cá hồi thực phẩm.
Mai Chi
