Thuốc Ritalin trị bệnh tự kỷ?

Căn bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng học tập và gây khó khăn trong quan hệ với mọi người. Theo thống kê cứ 100 trẻ thì có từ 3 đến 5 trẻ mắc rối loạn này với một số triệu chứng bắt đầu trước tuổi lên 7. Còn ở Việt Nam theo một nghiên cứu tương đối quy mô trên 1.594 học sinh ở hai trường tiểu học tại Hà Nội cho thấy tỷ lệ mắc bệnh là 3,01%. Một số biểu hiện của ADHD: tay chân ngọ nguậy, hay vặn vẹo khi ngồi; thường rời bỏ chỗ ngồi trong các tình huống đòi hỏi phải ngồi yên; thường khó tham gia những trò chơi hoặc hoạt động giải trí chỉ cần các hoạt động nhẹ nhàng; thường nói quá nhiều; thường buột miệng trả lời khi người khác chưa hỏi xong…

Để xác định chẩn đoán phân biệt hai loại bệnh trên, thường phải có sự thăm khám của bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý của trẻ. Riêng thuốc Ritalin kể ở trên được dùng trị bệnh ADHD chứ không trị tự kỷ.

Ritalin là tên biệt dược của methylphenidate. Ở phương Tây, từ lâu Ritalin được coi như một thần dược để điều trị chứng ADHD. Ritalin thuộc nhóm kích thích hệ thần kinh trung ương, tức kích thích gây sự tỉnh táo, giúp hành vi con người linh hoạt hơn. Cơ chế của thuốc này trị ADHD là không rõ, bởi vì tác dụng kích thích của Ritalin lại không làm chứng “tăng động” của trẻ tăng thêm mà làm dịu đi thấy rõ.

Ngay khi Ritalin được sử dụng như một loại thuốc chỉ định theo toa bác sĩ, nó có thể gây những tác dụng phụ có hại như gây căng thẳng, mất ngủ, chán ăn, ăn không ngon, rối loạn nhịp tim... Ritalin gây nghiện nên nếu nó bị lạm dụng không dùng vào mục đích điều trị thì nó được xem như ma túy. Và theo phân loại của Cục Quản lý phòng chống ma túy nhiều nước, Ritalin nếu lạm dụng là thuốc gây nghiện loại II - phân loại tương tự như cocaine, morphine.

Cần lưu ý, các loại ma túy thông dụng hiện nay như thuốc lắc (MDMA: methylendioxymethamphetamine), ma túy đá (methamphetamine) là cùng nhóm gây nghiện kích thích với Ritalin. Thuốc bị lạm dụng bởi thanh thiếu niên bởi các hiệu ứng kích thích của nó. Nguy hại hơn là hiện nay, nhiều thanh thiếu niên phương Tây lạm dụng Ritalin dùng làm thuốc tăng cường trí não (có sự nhầm lẫn thuốc làm cho học tốt hơn, có sự thông minh hơn).

Đối với các bậc phụ huynh, xin có lời khuyên, nếu có sự nghi ngờ về rối loạn phát triển tâm thần ở trẻ (nhất là hai rối loạn kể ở trên) nên cho trẻ đi khám để được thầy thuốc chẩn đoán xác định bệnh và cho dùng thuốc đúng đắn.