Đa số những người hút thuốc lá đều biết thuốc lá có hại cho sức khỏe, họ đã vài lần muốn bỏ hoặc thử bỏ nhưng không được. Tại sao cai thuốc lá lại khó khăn như vậy? Về mặt y học, nghiện thuốc lá không chỉ là một thói quen mà là một bệnh gây ra do nicotin có trong thuốc lá. Nó gây cảm giác thôi thúc mạnh mẽ buộc người nghiện phải hút thuốc vì khi hút thuốc người nghiện có cảm giác sảng khoái, thư giãn, tăng khả năng hoạt động trí óc... và tránh được những cảm giác khó chịu vì thiếu thuốc. Việc bỏ thuốc cũng có thể cải thiện bằng việc chuyển sang sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử (ít hoặc không có nicotin), pod 1 lần hay các loại kẹo, thuốc hỗ trợ cai nghiện thuốc lá hiệu quả.
Theo APA (Hiệp hội tâm thần Mỹ), người hút thuốc có ít nhất 3 trong 7 tiêu chuẩn dưới đây kéo dài trong ít nhất 12 tháng là người nghiện thuốc lá:
- Số điếu thuốc hút mỗi ngày càng ngày càng tăng.
- Khi thiếu thuốc hoặc cai thuốc cảm thấy bứt rứt, khó chịu, buồn bực, cáu gắt, khó tập trung... và các khó chịu này mất đi khi hút thuốc trở lại.
- Hút lâu và nhiều hơn so với dự kiến: ví dụ chỉ định hút trong thời gian công việc hoặc đời sống đang có nhiều căng thẳng, định khi giải quyết xong căng thẳng sẽ không hút nữa nhưng giải quyết xong rồi vẫn tiếp tục hút, hay chỉ định hút ngoài đường thôi không hút ở nhà trước mặt con cái nhưng về nhà có lúc thèm quá vẫn hút...
- Muốn và từng cai thuốc lá nhiều lần nhưng chưa thành công.
- Lúc nào cũng mang theo thuốc lá bên mình.
- Hút thuốc cả ở những nơi bị cấm hút thuốc như bệnh viện, công sở, sân bay...
- Vẫn tiếp tục hút dù biết thuốc lá có hại hoặc đã bị những tác hại do thuốc lá gây ra như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đau thắt ngực, đàn ông yếu sinh lý, phụ nữ bị sẩythai hay sinh non, hay trong nhà có người thân bị hen, khò khè khi ngửi thấy mùi thuốc lá.
