Một ca mổ đặc biệt ấn tượng cho các bác sĩ gây mê hồi sức

Chị T mang thai 39 tuần 6 ngày khám nhập viện tại bệnh viện Sản Nhi Trà Vinh và có chỉ định mổ lấy thai vì thai chậm tăng trưởng trong tử cung và khung chậu hẹp. Tại phòng mổ bệnh viện tỉnh, trước khi tiến hành phẫu thuật, chị T được các bác sĩ tiến hành gây tê tủy sống nhưng không thể tìm được một khe hở ở đốt sống để đưa kim và bơm thuốc tê vào được. Và các bác sĩ cũng không thể tiến hành gây mê nội khí quản được vì miệng bệnh nhân bị cứng không mở lớn như bình thường được. Chị T được Bệnh viện Sản Nhi Trà Vinh chuyển cấp cứu lên Bệnh viện Từ Dũ.

Được biết chị P.T.X.T 43 tuổi, quê ở Trà Ôn, Vĩnh Long. Sáng ngày 4/10, mặc dù mới mổ chưa được 48 tiếng nhưng chị T cảm thấy sức khỏe rất tốt, không đau đớn hay mệt mỏi gì cả, chị đi lại, ăn uống bình thường như chưa từng trải qua cuộc phẫu thuật đặc biệt này. Chị vui mừng kể lại là chị lập gia đình được 3 năm, có thai tự nhiên khá bất ngờ. Chị Thảo có hoàn cảnh khá đặc biệt, công việc hằng ngày của chị là bán vé số dạo, chồng chị cũng làm nghề bán vé số nhưng vì anh bị có tật 2 chân nên không thể di chuyển được nên anh bán vé số tại chỗ. Cách đây 4 năm, anh chị quen nhau trong hội người khuyết tật và sau 1 năm thì quyết định đám cưới và về sống cùng nhau.

Trước đây, chị T hoàn toàn bình thường, nhưng từ năm chị 20 tuổi, chị bị đau cột sống cổ, chị có khám và điều trị ở một chỗ tư nhân bác sĩ tiêm thuốc không rõ loại trực tiếp vào cột sống trong 3 tháng, mỗi tháng 3 mũi lúc đầu chị thấy có bớt đau nhưng sau đó thấy cổ trở nên cứng dần, hạn chế vận động. Lúc đầu cứng ở cổ sau đó lan dần xuống cứng cả đốt sống ngực và đốt sống thắt lưng.

Hơn 20 năm nay, chị không thể cuối xuống hoặc khom lưng, tối ngủ không thể kê cao đầu trên gối được, người không xoay trở được cứng như thân cây gỗ. Mấy năm gần đây chị có đến khám và điều trị tại bệnh viện Chợ Rẫy với chẩn đoán viêm dính thoái hóa cột sống cổ thuốc uống không rõ loại và bác sĩ bảo phải uống thuốc cả đời.

Sau khi lập gia đình 3 năm, chị T bị trễ kinh và chị phát hiện mình có thai 5-6 tuần thì chị tự ý ngưng thuốc điều trị cột sống vì chị sợ thuốc ảnh hưởng không tốt đến thai nhi. Chị có đi khám thai đều ở địa phương theo lịch và có làm xét nghiệm sàng lọc đầy đủ. Trước khi mang thai chị T có thân hình khá bé nhỏ với chiều cao 1m45, nặng 30 kg, BMI là 14,26 được chẩn đoán là suy dinh dưỡng mức độ 3. Suốt quá trình mang thai chị tăng được 7 kg nên em bé cũng phát triển giới hạn theo cơ thể của chị T.

Chị T được chuyển tuyến lên bệnh viện Từ Dũ vào chiều ngày 30/9/2024 với tình trạng bụng có cơn gò, cổ tử cung mở 1-2 cm, thai nhỏ, thiểu ối, giảm trở kháng (PI) động mạch não giữa, giảm CPR – chỉ số não nhau giảm thể hiện có tình trạng thiếu oxy máu trong bệnh cảnh thai chậm tăng trưởng trong tử cung.

Ngày 1/10 Bác sĩ CK II Tào Tuấn Kiệt, trưởng khoa gây mê hồi sức báo động khẩn cấp trước giao ban bệnh viện về tình trạng của chị T. Với bệnh viêm dính cột sống lâu năm, cứng và giới hạn khớp hàm làm không há miệng to như bình thường và cũng không thể ngửa cổ được nên không thể gây tê và gây mê như bình thường được. Đây là một thách thức lớn cho bác sĩ gây mê trong việc lựa chọn phương pháp vô cảm và quản lý đường thở trong phẫu thuật.

Sau khi thảo luận, Bs Kiệt nêu ra các vấn đề của chị T như sau: Không thể gây tê tủy sống được vì bệnh viện tuyến trước đã thử gây tê nhiều lần nhưng không được; Không thể gây mê được vì cổ luôn cứng, không thể ngửa để thông khí nếu thất bại đặt nội khí quản và Không thể đặt được nội khí quản theo cách thông thường để kiểm soát đường thở vì miệng mở ra rất hạn chế, không thể đưa được lưỡi đèn nội khí quản; Và cũng không thể đặt được mask thanh quản vì cổ không ngửa được. Cuối cùng, chỉ còn nhờ ống soi mềm để đặt được ống nội khí quản đường mũi để kiểm soát hô hấp khi gây mê toàn thân.

Nhưng hiện tại thiết bị ống soi mềm để đặt nội khí quản đường mũi thì rất ít bệnh viện có trang bị để sử dụng. Bệnh viện Từ Dũ đã liên hệ nhiều nơi nhờ hỗ trợ nhưng thất bại. Cuối cùng sáng ngày 2/10 Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung Ương đã sẵn sàng cử 1 ekip chuyên nghiệp và mang theo dụng cụ sang bệnh viện Từ Dũ để hỗ trợ.

Các bác sĩ gây mê của Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung Ương TP.HCM phối hợp bác sĩ gây mê hồi sức bệnh viện Từ Dũ chuẩn bị sẵn sàng tư thế người bệnh, dụng cụ chuyên biệt ống soi mềm và sau đó tiến hành đặt nội khí quản đường mũi thành công, kiểm soát tốt đường thở và gây mê an toàn cho cuộc mổ. Lúc 9 giờ 20 phút ngày 2/10, một em bé gái chào đời, khóc to, hồng hào, cân nặng 2.450g. Cả ekip gây mê và bác sĩ phẫu thuật vỡ òa sung sướng cùng với tiếng khóc của em bé. Một niềm vui, niềm hạnh phúc thấm sâu trong từng tế bào mà những nhân viên y tế chúng tôi có thể cảm nhận được.

Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ, Bs CK II Trần Ngọc Hải tỏ lòng cảm kích và tri ân sâu sắc đến bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung Ương TP.HCM đã luôn sẵn sàng hỗ trợ vì sự an toàn của người bệnh. Một sự phối hợp tuyệt vời của 2 bệnh viện mang lại kết quả mẹ tròn con vuông đã xóa đi bao nhiêu sự lo lắng, căng thẳng của chị T và gia đình cũng như ở các nhân viên y tế chúng tôi.