Hãy cứu lấy các sân chim Nam bộ

PHƯƠNG NGHI| 17/07/2009 19:09

Các vườn chim, sân chim ở miền Tây nam bộ từ Cần Thơ đến Cà Mau đang ở trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng và không còn là nơi đất lành chim đậu. Bên cạnh yếu tố thiên nhiên gây đổ, ngã cây (bão và áp thấp nhiệt đới), sự tác động của con người là nguyên nhân chính đe dọa vườn chim: săn bắt trái phép (bẫy chim, thuốc chim...), phá rừng lấn đất (để nuôi tôm sú, làm nhà, canh tác...).

Tháp quan sát ở vườn cò Tân Long nhưng không bảo vệ được đàn cò

Các loài chim quý hiếm như cò trắng, quắm đen, quắm trắng, bạc má, còng cọc, le le, cò trắng, cò lửa, cò ngàn lớn, cò ruồi, cò lửa… chuyên sống ở rừng ngập mặn ven biển nhiệt đới, bao gồm cả những loài quý hiếm như giang sen, diệc mốc và gà đẩy chỉ có ở miền Tây. Ngoài ra, còn có hơn 150 loài thực vật thuộc 50 họ, cùng với 15 loài bò sát và 100 loài động vật khác đang đứng trước nguy cơ bị xóa sổ. Đầm Dơi, Chà Là và Cái Nước (Cà Mau) là những sân chim lớn được hình thành cách đây trên 50 năm, từ hơn 25 loài nay chỉ còn vài loài với số lượng giảm đi rất nhiều. Với diện tích 105 ha, sân chim Bạc Liêu được xếp vào loại lớn nhất Nam bộ, từ năm 2000 được Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn xếp vào hệ thống rừng đặc dụng Việt Nam nhưng trong vài năm qua đã bị nhiều hộ lấn đất đào ao nuôi tôm sú và cất nhà trái phép, cùng với điện thắp và máy quạt chạy suốt đêm liền kề sân chim. Các vườn cò Tân Long (Sóc Trăng) và Bằng Lăng Thốt Nốt (Cần Thơ) từng được xếp là điểm du lịch sinh thái đang có nguy cơ bị xóa sổ. Đi dọc dốc cầu Phụng Hiệp bạn có thể nhìn thấy rất nhiều điểm bán chim chóc cột thành từng xâu treo lủng lẳng. Từ Tân Long đến Quốc lộ 1A, gần một chục quán nhậu treo bảng “Cò bằm nhuyễn nấu cháo đậu xanh, cò rô ti, cò khìa nước dừa…”.

Ông Nguyễn Ngọc Thuyền, chủ khu du lịch sinh thái vườn cò Bằng Lăng, cho biết: “Tôi đã nhiều lần khuyên bà con xung quanh không nên bẫy cò nhưng họ không nghe, vẫn thản nhiên bắt cò đem bán. Một số người còn dùng cả thuốc độc tẩm vào thức ăn rồi rải khắp bờ ruộng, khiến nhiều con chết tại chỗ, hoặc bị đuối sức rồi nằm chết vất vưởng trên cây”. Ông Quách Thanh Hồng, chủ vườn cò Phước Chung (Kiên Giang), nói: “Hiện có nhiều cách săn bắt chim cò: ban ngày họ giăng những cái lưới chụp dài hàng chục mét, buộc cò mồi ở giữa, chờ từng đàn bay vào tầm ngắm là giựt dây; ban đêm họ dùng máy cassette phát tiếng kêu các loài chim...”. Ông Thuyền bức xúc nói: “Chính quyền địa phương có xuống ngăn chặn một vài lần. Nhưng sau đó thì mọi chuyện vẫn như cũ”...

PHƯƠNG NGHI