Du lịch y tế - Hướng đi chiến lược giữ người bệnh trong nước và hút khách quốc tế
Bộ Y tế đang xây dựng Đề án phát triển dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao và du lịch y tế giai đoạn 2025-2030. Đây là lần đầu tiên ngành y ban hành một đề án quy mô nhằm giữ chân người bệnh trong nước, đồng thời thu hút khách quốc tế đến điều trị, nghỉ dưỡng tại Việt Nam.
Nhiều lợi thế nhưng vẫn còn bất cập
Theo dự thảo đề án, đến năm 2030, ít nhất 5 địa phương trọng điểm gồm Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh và Khánh Hòa sẽ trở thành trung tâm du lịch y tế. Cả nước sẽ có khoảng 15 bệnh viện công lập và tư nhân đạt chuẩn quốc tế (JCI hoặc tương đương), trong đó tối thiểu 5 bệnh viện công.
Giai đoạn 2025-2027, Bộ Y tế sẽ chọn một số bệnh viện và địa phương đủ điều kiện để thí điểm, xây dựng từ 10-15 gói dịch vụ du lịch y tế. Từ năm 2027-2030, mô hình sẽ được mở rộng, hướng tới hệ thống tiếp nhận, chăm sóc, quản lý và thanh toán quốc tế đồng bộ.
Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, chi phí khám chữa bệnh tại Việt Nam chỉ bằng 30-50% so với Thái Lan hay Singapore, trong khi nhiều kỹ thuật cao như ghép tạng, phẫu thuật robot, điều trị ung thư đã tiệm cận chuẩn quốc tế.

Việt Nam cũng sở hữu lợi thế về y học cổ truyền, cảnh quan thiên nhiên, hệ thống du lịch nghỉ dưỡng đa dạng. Đây là nền tảng để hình thành các gói dịch vụ kết hợp chăm sóc sức khỏe - du lịch - nghỉ dưỡng, gia tăng sức cạnh tranh trên bản đồ du lịch y tế quốc tế.
Dù tiềm năng lớn, du lịch y tế tại Việt Nam vẫn đối diện nhiều rào cản như: Cơ sở đạt chuẩn quốc tế còn ít, chủ yếu tập trung ở bệnh viện tư nhân; Dịch vụ hỗ trợ chưa đồng bộ, thiếu phiên dịch, khách sạn y tế, dịch vụ chăm sóc hậu điều trị; Cơ chế tài chính chưa linh hoạt, việc thanh toán bảo hiểm quốc tế và thương mại còn hạn chế; Quảng bá ra thị trường quốc tế chưa mạnh, khiến thương hiệu “du lịch y tế Việt Nam” chưa tạo dấu ấn.
Thực trạng này khiến mỗi năm có khoảng 40.000 người Việt có thu nhập cao ra nước ngoài điều trị. Thực trạng này không chỉ gây thất thoát ngoại tệ mà còn ảnh hưởng đến uy tín của hệ thống bệnh viện trong nước.
Giải pháp trọng tâm
Bộ Y tế đặt mục tiêu phát triển các gói dịch vụ đa dạng: khám chữa bệnh kỹ thuật cao, tầm soát sức khỏe, phục hồi chức năng, chăm sóc hậu điều trị, kết hợp nghỉ dưỡng và y học cổ truyền.
Ngoài ra, ngành sẽ tăng cường quảng bá hình ảnh, xây dựng hệ thống tiếp nhận đa ngôn ngữ, hỗ trợ thanh toán quốc tế, cải cách thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng nhân lực y tế, hướng tới tiêu chuẩn quốc tế.

Đề án sẽ được triển khai trên toàn quốc, ưu tiên các địa phương có thế mạnh về du lịch và hệ thống y tế chất lượng cao. Đến năm 2030, tối thiểu 5 tỉnh, thành trọng điểm như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh và Khánh Hòa sẽ hình thành mô hình du lịch y tế tích hợp giữa bệnh viện, khách sạn, khu nghỉ dưỡng và lữ hành.
Đề án được chia thành 2 giai đoạn:
- Giai đoạn 1 (năm 2025-2027): Tổ chức thí điểm tại một số bệnh viện và địa phương có điều kiện thuận lợi; phát triển 10-15 gói dịch vụ đầu tiên kết hợp y tế - du lịch - nghỉ dưỡng; triển khai truyền thông, xúc tiến, đào tạo nhân lực.
- Giai đoạn 2 (năm 2027-2030): Mở rộng mô hình trên phạm vi toàn quốc; thống nhất quy trình tiếp nhận, chăm sóc, thanh toán, quảng bá dịch vụ cho người nước ngoài; tăng cường liên kết bảo hiểm quốc tế…
“Du lịch y tế là một lĩnh vực đầy tiềm năng, mang lại lợi ích lớn cho nền kinh tế và hệ thống y tế quốc gia. Năm 2024, Việt Nam có tên trong danh sách 110 quốc gia có hệ thống chăm sóc sức khỏe tốt nhất thế giới, với vị trí xếp hạng 89/110 về chỉ số tổng thể. Việt Nam có điểm số cao về chỉ số cơ sở hạ tầng y tế và năng lực của đội ngũ chuyên gia y tế. Đây không chỉ là bằng chứng cho sự công nhận năng lực y tế của Việt Nam, mà còn thể hiện năng lực cạnh tranh trong phát triển du lịch y tế”, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh.