Điều trị đa mô thức: Bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn muộn thêm thời gian sống còn
Nghiên cứu của các bác sĩ khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho thấy, những tiến bộ trong phẫu thuật nội soi và điều trị đa mô thức giúp người bệnh ung thư dạ dày giai đoạn muộn có thể sống còn trên 3 năm với tỷ lệ lên đến 36 - 50%.
Hy vọng sống còn cho bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn muộn
“Triệu chứng đau bụng của tôi hóa ra là ung thư dạ dày. Trước đó, nhiều tháng rồi, tôi hay bị ợ nóng và đầy hơi, nhưng cứ nghĩ do tuổi tác, nên chủ quan không đi khám. Đến khi phát hiện, ung thư dạ dày của tôi đã tiến triển và có di căn hạch to. Các bác sĩ khuyến cáo có thể không thể phẫu thuật được”, bệnh nhân Nguyễn Thị H. H (45 tuổi, TP.HCM) cho biết. Bà vô cùng bối rối khi nhận được chẩn đoán đau lòng đó từ các bác sĩ.

Tuy nhiên, khi đến khám tại Bệnh viện ĐH Y Dược TP.HCM, bà được PGS.TS.BS Võ Duy Long, Phó trưởng khoa Ngoại Tiêu hóa, tư vấn, với tình trạng tiến triển của bà, ban đầu các bác sĩ sẽ tiến hành hóa trị để giúp các khối u và hạch đã di căn ở những cơ quan ngoài dạ dày có thể thu nhỏ lại, sau đó bệnh nhân sẽ được phẫu thuật để cắt dạ dày và nạo hạch triệt để, sau phẫu thuật, bệnh nhân được tiếp tục hóa trị và theo dõi sát.
“Trước đây, hầu hết các trường hợp ung thư dạ dày giai đoạn muộn, đã xâm lấn hoặc di căn, các bác sĩ không thể can thiệp, điều trị triệt để. Do vậy, bệnh nhân chỉ có thể sống thêm 6 - 12 tháng. Hiện nay, bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn muộn vẫn có thể được điều trị thành công nếu áp dụng đúng phương pháp điều trị đa mô thức”, PGS.TS.BS Võ Duy Long cho biết.
Năm 2024, một nghiên cứu về “Hiệu quả của phối hợp đa mô thức trong điều trị ung thư dạ dày giai đoạn tiến xa” do các bác sĩ khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, trong đó PGS.TS.BS Võ Duy Long chủ trì, đã được đăng trên tạp chí European Journal of Surgical Oncology (Tạp chí Phẫu thuật Ung thư Châu Âu). Nghiên cứu được thực hiện trên 52 bệnh nhân ung thư dạ dày giai đoạn muộn, đã di căn ổ bụng. Kết quả vô cùng khả quan. Nghiên cứu được thực hiện từ năm 2018 đến nay.
Theo đó, trong số các bệnh nhân được điều trị theo phương pháp đa mô thức, khoảng 36% đáp ứng rất tốt, đến nay đã sống thêm trên 3 năm và vẫn đang được tiếp tục theo dõi. Người bệnh có thể sinh hoạt, quay trở lại với cuộc sống như người bình thường.
Một nghiên cứu khác liên quan đến phác đồ điều trị phối hợp đa mô thức cho 43 bệnh nhân ung thư dạ dày đã xâm lấn tụy, đại tràng, gan, lách cũng do nhóm nghiên cứu nói trên thực hiện đăng trên tạp chí Phẫu thuật Ung thư Thế giới (World Journal of Surgical Oncology). Kết quả cũng cho thấy, với ung thư dạ dày đã tiến triển xa như vậy, tỷ lệ sống còn của bệnh nhân sau 3 năm là 50%.
Một minh chứng là bệnh nhân H.H. (sinh năm 1982, Cần Thơ) đến Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM khám với các triệu chứng như buồn nôn, chán ăn, bỗng dưng sụt cân. Bên cạnh đó, chị cảm thấy không khỏe, lúc nào cũng uể oải, thỉnh thoảng còn đau tức vùng bụng trái.
Kết quả thăm khám và xét nghiệm cận lâm sàng, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị ung thư dạ dày vùng hang vị giai đoạn trễ. Tế bào ung thư đã xâm lấn đầu tụy và mặt dưới gan trái.
Các bác sĩ đã áp dụng phương pháp điều trị ung thư đa mô thức cho bệnh nhân này. Bệnh nhân được hóa trị bằng thuốc thế hệ mới để làm giảm các thương tổn ung thư. Tiếp đến, các bác sĩ tiến hành phẫu thuật nội soi cắt gần toàn bộ dạ dày, nạo hạch triệt để cho người bệnh rồi kết hợp phương pháp điều trị trúng đích.
“Phương pháp mổ nội soi giảm thiểu nguy cơ tai biến, biến chứng, bệnh nhân ít đau, nhanh hồi phục. Ca mổ vừa đạt tính thẩm mỹ mà vẫn đảm bảo tính triệt căn đối với ung thư. Áp dụng phương pháp đa mô thức kết hợp với phẫu thuật nội soi để điều trị ung thư dạ dày, nhiều bệnh nhân vẫn ổn định sức khỏe. Sau 2, 3 năm tái khám, các chỉ số xét nghiệm vẫn trong giới hạn bình thường, chưa thấy dấu hiệu di căn tái phát”, BS Long cho biết.
Ung thư dạ dày: 1 trong 5 ung thư thường gặp nhất ở Việt Nam
Theo PGS.TS.BS Võ Duy Long, ung thư dạ dày là một trong 5 bệnh ung thư thường gặp nhất ở Việt Nam, bên cạnh ung thư phổi, ung thư gan, ung thư vú và ung thư đại trực tràng. Khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, tiếp nhận trung bình 300 ca ung thư dạ dày/năm. Trong số đó, bệnh nhân trẻ (dưới 40 tuổi) chiếm khoảng 15 - 20%.

Ông cho biết: “Nguyên nhân cụ thể gây ra ung thư dạ dày chưa rõ ràng. Tuy nhiên, các y văn đều ghi nhân bệnh có xu hướng ngày càng gia tăng và trẻ hóa vì các thói quen sinh hoạt không lành mạnh. Bao gồm ăn nhiều đồ ủ lên men lâu ngày, thực phẩm nhiễm nấm mốc, thực phẩm hun khói, đồ nướng; môi trường sống độc hại, nhiều ô nhiễm; lạm dụng rượu bia, thuốc lá; và một phần do yếu tố gien di truyền.
Bên cạnh đó, nhiễm vi khuẩn HP không điều trị triệt để cũng là một trong những yếu tố nguy cơ cao khiến dễ mắc ung thư dạ dày, nhưng không phải ai nhiễm HP cũng có khả năng mắc căn bệnh ung thư này. Nhưng tình trạng viêm loét dạ dày mạn tính có thể dẫn đến các tế bào bị ác hóa thành u…”.
Ở giai đoạn ban đầu, người bị ung thư dạ dày hầu như không có triệu chứng cụ thể, nhưng lại có những dấu hiệu dễ gây lầm tưởng với viêm dạ dày thông thường như ăn uống chậm hoặc khó tiêu, đầy bụng, buồn nôn.
Ở giai đoạn muộn, nhiều triệu chứng nghiêm trọng hơn sẽ xuất hiện như: đau bụng kéo dài, nôn ói, nôn ra máu, tiêu phân đen, sờ thấy khối u ở bụng hay thiếu máu, da xanh xao, sụt cân nghiêm trọng…
PGS.TS.BS Võ Duy Long khuyến nghị, để phòng ngừa và phát hiện sớm các bất thường ở dạ dày, chúng ta nên đi tầm soát như nội soi dạ dày sau tuổi 40 tuổi. Khi phát hiện khối u nhỏ ở giai đoạn sớm của ung thư dạ dày, người bệnh sẽ được phẫu thuật nội soi cắt trọn khối u mà có thể không cần phải cắt bỏ hết dạ dày, sau đó sẽ được chỉ định những phác đồ hóa trị hay xạ trị thích hợp. Tỷ lệ sống còn trên 5 năm có thể lên tới 95%.
PGS.TS.BS Võ Duy Long hiện là Ủy viên Ban chấp hành Hội Ung thư Dạ dày Châu Á Thái Bình Dương (chủ tịch Hội nhiệm kỳ 2022 - 2024), hội viên Hội Ung thư Dạ dày Thế giới, Hội Phẫu thuật Nội soi (PTNS) và Nội soi Hoa Kỳ, hội viên Hội PTNS và Nội soi Việt Nam.