PV: Tại sao người ta quan tâm chất đạm trong sữa?
BS. Trần Văn Ký: Chất đạm là thành phần cấu trúc chính của cơ thể (xây dựng tế bào). Hơn thế nữa, các loại enzym, tiền chất dinh dưỡng hay chất chuyên chở, hồng cầu... đều được tạo nên chủ yếu bởi chất đạm. Chất đạm còn có vai trò quan trọng trong việc tạo ra các hormon sinh dục, hormon tuyến giáp..., nếu thiếu chất đạm thì cơ thể chúng ta sẽ gầy mòn, còi cọc, chậm lớn, không tăng trưởng, các hoạt động kém đi, có thể làm giảm sức đề kháng. Chất đạm đặc biệt quan trọng đối với trẻ em, nhất là trẻ em dưới 2 tuổi, bởi lẽ đây là “giai đoạn đặc thù” trong sự phát triển và tăng trưởng của trẻ.
Trong sữa ngoài chất đạm thì còn chất gì là quan trọng cần quan tâm?
- Sữa là thực phẩm cung cấp hầu như đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Ngoài chất đạm, sữa còn cần đầy đủ hàm lượng chất béo, chất đường, các vi chất dinh dưỡng như các vitamin, khoáng. Ở mọi độ tuổi khác nhau thì nhu cầu các chất này cũng khác nhau.
Nếu trẻ sử dụng sữa thiếu đạm sẽ nguy hại và ảnh hưởng như thế nào cho sự phát triển cơ thể?
- Sự nguy hiểm tùy thuộc vào độ tuổi của trẻ. Trẻ nhỏ thì sữa chiếm một vị trí khá lớn trong khẩu phần, với trẻ dưới 6 tháng tuổi thì sữa là “thức ăn hoàn hảo 100%” vì không ăn uống gì khác ngoài sữa. Nếu trẻ dùng phải những loại sữa có hàm lượng đạm thấp hơn nhu cầu thì rất nguy hiểm bởi vì không có nguồn cung cấp đạm nào khác. Đối với những trẻ 6 tháng đến 2 tuổi (hay lớn hơn nữa), ngoài sữa ra thì trong khẩu phần có thêm ít đạm từ những thực phẩm khác, do đó nguy cơ từ sữa có đạm thấp sẽ ít hơn. Tuy nhiên, với trẻ dưới 2 tuổi thì khẩu phần sữa vẫn chiếm vị trí quan trọng. Với những trẻ nhỏ, thiếu đạm trong khẩu phần, còn gọi là tình trạng suy dinh dưỡng do thiếu protein, cơ thể sẽ giảm đề kháng, giảm tất cả các thành phần đạm quan trọng liên quan đến cấu trúc, dẫn đến một loạt suy giảm các chức năng cơ thể, các cơ quan teo nhỏ, không phát triển được, giảm khả năng hoạt động, giảm thành phần albumin trong máu, làm cho trẻ dễ phù, lâu ngày sẽ dẫn đến suy kiệt như suy thận, suy tim...
Bác sĩ có lời khuyên gì với người tiêu dùng?
- Trên thị trường có vô số loại sữa tùy theo mục đích và nhu cầu của từng đối tượng, chẳng hạn sữa gầy, sữa cho người già loãng xương, tiểu đường, bà bầu... Mua sữa cho trẻ dưới 2 tuổi (để có đạm), phải lựa chọn sữa đảm bảo uy tín. Hiện nay đã có công bố những loại sữa có hàm lượng đạm thấp, đồng thời công bố loại sữa không đạt tiêu chuẩn về đạm. Chúng ta có thể kiểm tra bằng cảm quan: sữa tốt có màu trắng hơi ngà, có mùi thơm rất nhẹ đặc trưng của sữa, không phải là mùi thơm của hương liệu, pha với nhiệt độ 600C thì sữa tan ngay, không vón cục, lợn cợn. Sữa trộn nhiều thành phần khác (bột whey, bột rắc vào sữa...) sẽ mang màu trắng hơn, mùi hương (nếu có) sẽ đậm và hắc.
CẨM HỒNG thực hiện
Theo BS. Đào Thị Yến Phi, giảng viên Trường đại học y khoa Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM): tùy theo sử dụng sữa bột hay sữa tươi, thông thường hàm lượng đạm được tính theo đơn vị phần trăm (số gram của 100 g sữa). Thí dụ, với 100 g sữa bột béo toàn phần là khoảng 25 - 30 g đạm, lúc pha ra sữa nước đúng tiêu chuẩn 100 ml sữa có từ 1,7 - 2,7 g đạm. Tùy theo độ tuổi khác nhau có nhu cầu đạm khác nhau, sữa cho trẻ dưới 6 tháng tuổi (sữa công thức 1) thì hàm lượng đạm ít hơn so với trẻ 6 - 12 tháng, rồi lại thấp hơn so với sữa nguyên kem. Sữa nước thông thường có hàm lượng đạm thấp 2 - 3 g trong 100 ml sữa, các dạng sữa bột phải đạt 25 - 30 g đạm trong 100 g sữa. Ngoài ra, còn có một số loại sữa đặc biệt, chẳng hạn như sữa tách béo, do giảm hàm lượng chất béo thì lượng đạm tăng lên khoảng 35 g trong 100 g sữa. Một số sữa đặc biệt để tăng giảm đạm dành cho sự điều trị đặc biệt nào đó, hàm lượng đạm có thể rất thấp hay rất cao. Những loại này không phải là sữa thông thường, mà là dạng sữa ghi toa. B.C. “Sự cố” sữa nhiễm melamin và sữa thiếu đạm lại một lần nữa cho thấy sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bởi sữa mẹ chứa hơn 100 dưỡng chất cần thiết như đạm, glucid, vitamin, khoáng chất với tỷ lệ thích hợp cho sự hấp thu và phát triển của trẻ. Các nghiên cứu đều cho thấy trẻ được bú mẹ phát triển tốt hơn cả về thể chất lẫn trí tuệ. Bởi trong sữa mẹ có chứa đầy đủ các dưỡng chất thông minh giúp cho sự phát triển trí não của trẻ nhỏ như DHA, ARA, cholin, sắt, kẽm... Trong đó, DHA và ARA là những acid béo quan trọng cho cấu trúc não bộ, chiếm 25% trọng lượng khô của não. DHA là dưỡng chất cấu thành não, giúp tăng khả năng dẫn truyền thần kinh và là nhân tố quan trọng giúp trẻ phát huy tối đa tiềm năng trí tuệ trong tương lai. P.V
.png "Cuộc thi 'Tìm hiểu về Bộ, ngành Tư pháp' chính thức khởi động từ tháng 6")
