Nghị quyết của Đoàn là kết tinh trí tuệ qua thực hiện tiễn của các hoạt động, phong trào và dự báo xu hướng cho nhiều năm sau đó của toàn Đoàn – Hội – Đội; thể hiện hoạt động, phong trào, chương trình hành động theo yêu cầu sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước về công tác thanh niên; về nhiệm vụ, nhu cầu, nguyện vọng của thanh thiếu niên trong cả nhiệm kỳ 5 năm gắn với yêu cầu phát triển của sự nghiệp cách mạng phù hợp với mỗi hoàn cảnh lịch sử cụ thể; đặc biệt Nghị quyết còn mang tính đặc thù của một bộ phận thanh niên nói chung.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh là người có vai trò to lớn trong việc tuyên truyền, giáo dục và thành lập tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Bác Hồ đã từng nhắc nhở: “…đã có nghị quyết, phải lập tức đốc thúc thực hành nghị quyết ấy; phải nắm rõ tình hình sinh hoạt và cách làm việc của cán bộ” và “có như thế, mới kịp thời thấy rõ những khuyết điểm và những khó khăn để sửa đổi khuyết điểm và tìm ra cách vượt qua mọi khó khăn trong quá trình thực hiện Nghị quyết”.
Trong phạm vi bài viết chào mừng Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 - 2025, chúng tôi quan tâm đến “phương pháp tổ chức triển khai Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phù hợp cho từng khu vực đối tượng” trong đó nhấn mạnh đến phương pháp tổ chức triển khai Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đối tượng là đoàn viên thanh niên khối công nhân lao động.
Nghiên cứu, học tập, quán triệt nghị quyết của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là khâu quan trọng, là tiền đề để đưa nghị quyết đi vào thực tiễn đời sống hoạt động công tác Đoàn, trở thành hành động nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ giáo dục chính trị, tư tưởng và các phong trào xung kích, tình nguyện góp phần xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh. Chính vì thế, đổi mới, nâng cao chất lượng nghiên cứu, học tập, quán triệt nghị quyết là việc làm có ý nghĩa quan trọng, đồng thời để nghị quyết thật sự dễ hiểu, dễ nhớ, dễ hành động thì trong công tác triển khai phải nắm vững được đối tượng, từ đó mới đưa ra được phương pháp tổ chức đạt hiệu quả cao.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (Đoàn Thanh niên) là một tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn Thanh niên là một thành viên trong hệ thống chính trị Việt Nam, có chức năng tập hợp, đoàn kết, giáo dục, bồi dưỡng thanh niên để bổ sung lực lượng cách mạng kế cận cho Đảng, đồng thời giữ vai trò nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên, phối hợp với các cơ quan đoàn thể, gia đình chăm lo giáo dục, bảo vệ quyền lợi chính đáng của thế hệ trẻ. Đó là một trong những cơ sở chính trị của Đảng, của Nhà nước, cầu nối giữa thanh niên với Đảng, với chính quyền.
Do tính đặc thù của tổ chức Đoàn Thanh niên, có nhiều đối tượng sinh hoạt khác nhau cùng sinh hoạt trong tổ chức Đoàn, Đoàn thanh niên khối lực lượng vũ trang, Đoàn thanh niên trong khối học sinh – sinh viên, Đoàn thanh niên khối công nhân lao động, thậm chí phân theo khu vực nông thôn, đô thị..., Đoàn Thanh niên khối công nhân lao động còn có bộ phận gián tiếp và bộ phận trực tiếp.
Có thể nói, đối với đoàn viên thanh niên khối công nhân lao động nhiệm vụ chính là lao động, sản xuất, trong điều kiện khi các doanh nghiệp cổ phần hóa nhà nước không giữ vai trò chi phối, các doanh nghiệp trở thành đại chúng thì thời gian cho việc tổ chức, nghiên cứu, học tập nghị quyết không nhiều, thậm chí là khó khăn, việc tổ chức nghiên cứu, học tập nghị quyết của Đoàn không thể triển khai, thực hiện như các khối khác mà phụ thuộc chủ yếu vào trách nhiệm của Ban Chấp hành Đoàn tại đơn vị, thời gian, tiến độ của các công trình, dự án, hoạt động của doanh nghiệp.
Các đại biểu sẽ dự Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh khai mạc vào ngày 14/12/2022 tại Hà Nội.
Xây dựng phương thức tổ chức triển khai Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phù hợp với đối tượng là đoàn viên thanh niên khối công nhân lao động để mang lại hiệu quả cao cần tập trung vào những yêu cầu, giải pháp cụ thể như sau:
Thứ nhất, việc xây dựng kế hoạch, chuẩn bị tài liệu phục vụ tổ chức nghiên cứu, học tập nghị quyết được triển khai một cách bài bản, khoa học và hợp lý. Ban Chấp hành các cấp bộ Đoàn, đặc biệt là cấp bộ Đoàn cơ sở bám sát những nội dung cơ bản, cốt lõi của nghị quyết, đặc điểm, tình hình nơi đoàn viên thanh niên làm việc, sinh hoạt để triển khai, thực hiện. Cơ sở Đoàn có bao nhiêu đoàn viên, số thanh niên mời tham dự, trong số đoàn viên thanh niên thì bộ phận gián tiếp bao nhiêu người, kỹ sư, công nhân bao nhiêu người, thời gian làm việc, công việc đang làm… để thiết kế thời gian, nội dung học tập.
Nhưng sắp xếp thời gian như thế nào, có bao nhiêu đoàn viên thanh niên tham gia còn phụ thuộc hoạt động sản xuất kinh doanh, địa điểm tổ chức và kể cả việc tạo điều kiện của lãnh đạo đơn vị có tạo điều kiện cho tổ chức hay không, kinh phí để thực hiện. Đây có thể nói là vấn đề khó nhất hiện nay đối với hoạt động Đoàn tại các doanh nghiệp cổ phần hóa trong việc triển khai, thực hiện các phong trào của Đoàn.
Một trong những hạn chế của việc nghiên cứu, học tập nghị quyết đó là “ôm nhiều nội dung” trong khi không phải đối tượng đoàn viên thanh niên nào cũng phù hợp để tiếp cận, cần tiếp cận. Công tác tổ chức học tập nghị quyết phải đặt ra một yêu cầu “làm sao cho đoàn viên thanh niên hiểu được những yêu cầu, nhiệm vụ, phong trào xung kích, tình nguyện và một số chương trình giáo dục chính trị, tư tưởng gắn với thanh niên công nhân, gắn với chính bản thân họ”. Có nghĩa rằng “không ôm nhiều nội dung” mà phải tập trung vào đối tượng cần tiếp nhận.
Thứ hai, chú trọng hình thức thực hiện, phải chú trọng đến việc đổi mới học tập, nghiên cứu nghị quyết, như học tập trực tuyến (việc này chỉ có thể phù hợp với đoàn viên thanh niên khối gián tiếp nhưng cũng hạn chế, đối với đoàn viên thanh niên khối lao động trực tiếp là khó khăn, không hiệu quả do không, hoặc thiếu hệ thống máy móc, trang thiết bị phục vụ); tổ chức học tập trực tiếp tại văn phòng, công trình, dự án nhưng phải đảm bảo thời gian ngắn gọn, nội dung truyền tải phải dễ nhớ, dễ hiểu; hoặc xây dựng các câu hỏi, đáp và kèm theo bảng câu hỏi trả lời ngay khi nghiên cứu xong; lồng ghép vào những hoạt động khác để truyền tải những nội dung chính trong nghị quyết của Đoàn.
Thứ ba, chú trọng đội ngũ báo cáo viên (người báo cáo), giải pháp này rất quan trọng, việc đoàn viên thanh niên tiếp nhận nghị quyết đạt hiệu quả hay không phần lớn từ sự truyền tải của người báo cáo viên, việc lựa chọn báo cáo viên không hề dễ dàng, ngoài khả năng truyền đạt, yêu cầu báo cáo viên phải am hiểu hoạt động dự án, tính chất đặc thù của ngành nghề để truyền đạt cho hiệu quả.
Cơ sở Đoàn thuộc Khối công nhân lao động không phải chỉ tập trung tại một địa phương, thậm chí tại văn phòng chính có vài đoàn viên nhưng ở các công trình, dự án có cả hàng ngàn đoàn viên thanh niên, việc bố trí thời gian, phương tiện, kinh phí để mời báo cáo viên hết sức khó khăn. Từ đó mới thấy rằng, cần phải lựa chọn báo cáo viên là cán bộ Đoàn tại đơn vị để thực hiện nhiệm vụ báo cáo viên, vừa mang lại hiệu quả, vừa hiểu rõ tính chất đặc thù của đơn vị, công tác phối kết hợp trong việc tổ chức thực hiện sẽ đạt kết quả cao hơn.
Thứ tư, chú trọng đến nội dung nghiên cứu, học tập. Nội dung nghiên cứu, học tập cho đối tượng khối công nhân lao động phải được chọn lọc ngắn gọn, cốt lõi và trọng tâm không lan man, bởi do tính chất đặc thù về điều kiện thời gian, nhận thức có sự khác nhau của từng đoàn viên thanh niên (cán bộ, kỹ sư, công nhân). Ví dụ, dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 – 2027 có khẩu hiệu hành động: “Tuổi trẻ Việt Nam: Khát vọng – Tiên phong - Đoàn kết - Bản lĩnh - Sáng tạo”, cần giải nghĩa ngắn gọn thế nào là “Khát vọng”, “Tiên Phong”, “Đoàn kết”, “Bản lĩnh”, “Sáng tạo”.
Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII cũng xác định Ba nhiệm vụ đột phá:
1. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn có bản lĩnh chính trị, có đạo đức, trách nhiệm, năng lực, uy tín, tiên phong, gương mẫu; chú trọng rèn luyện, tu dưỡng, thực hành đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ đoàn; thực hiện tốt công tác tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển cán bộ.
2. Triển khai sâu rộng chương trình “Thanh niên khởi nghiệp”, nhất là khởi nghiệp sáng tạo. Trọng tâm là phát triển năng lực khởi nghiệp của thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước, tham gia kiến tạo môi trường hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp phát triển đất nước trên cơ sở khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
3. Nâng cao năng lực số nhằm hỗ trợ thanh thiếu niên có nhận thức, thái độ đúng đắn về chuyển đổi số; trang bị kiến thức, kỹ năng phục vụ giao tiếp xã hội, học tập, nghiên cứu, giải trí, làm việc, khởi nghiệp sáng tạo, ... trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ; góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trẻ trong tương lai, tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh quốc gia. Báo cáo viên tập trung làm rõ cho đoàn viên thanh niên hiểu trách nhiệm của cá nhân, tổ chức Đoàn để thực hiện 3 nhiệm vụ đột phá để đạt hiệu quả cao.
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, trong dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XII, nhiệm kỳ 2022 - 2027 được xác định tiếp tục tập trung, triển khai thường xuyên, hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đẩy mạnh giáo dục đạo đức cách mạng, nâng cao tinh thần tự giác tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, khơi dậy khát vọng cống hiến dựng xây quê hương, đất nước phồn vinh, hạnh phúc của đoàn viên, thanh niên. Chú trọng đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ đoàn, hội, cán bộ phụ trách thiếu nhi, tinh thần “tự giáo dục” của đoàn viên, thanh niên; tiếp tục đổi mới phương thức giáo dục phù hợp với từng đối tượng thanh niên và đòi hỏi của tình hình thực tiễn. So với các nhiệm kỳ Đại hội trước, nhiệm kỳ XII tập trung làm khơi gợi trong đoàn viên thanh niên công nhân về khát vọng cống hiến, lan tỏa sáng tạo, hội tụ tri thức và thể hiện bản lĩnh của người đoàn viên thanh niên để góp phần đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, phồn vinh và hạnh phúc.
Hoạt động Đoàn TNCS Hồ Chí Minh mang tính đặc thù, xây dựng phương thức tổ chức triển khai Nghị quyết Đại hội Đoàn không thể thuần túy, rập khuôn, máy móc, mệnh lệnh hành chính là xong, ngoài các giải pháp nêu trên, tổ chức Đoàn còn cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục tính sinh động và sự cần thiết đối với việc nghiên cứu, học tập Nghị quyết của Đoàn để mỗi đoàn viên thanh niên công nhân nhận thức đúng về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập nghị quyết; qua đó, nâng cao ý thức, trách nhiệm, tinh thần xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ góp phần thực hiện thắng lợi các yêu cầu, nhiệm vụ, chỉ tiêu, phong trào hành động mà Đại hội Đoàn thông qua trong cả nhiệm kỳ.