Phẫu thuật robot cắt u phổi, điều trị ung thư phổi xâm lấn tối thiểu

Được biết, BV Bình Dân là nơi đầu tiên tại Việt Nam thực hiện phẫu thuật robot cắt u phổi từ năm 2017, phương pháp này đã giúp cho nhiều người bệnh ung thư phổi như bà T. được điều trị ung thư hiệu quả với kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, ít đau, ít mất máu và xuất viện sớm.

Hai tháng trước khi nhập viện, bệnh nhân T. bị đau thắt vùng ngực không rõ lý do, cơn đau khiến bà mệt mỏi không chịu nổi và không làm được việc gì. Do từng đoạn nhũ điều trị ung thư vú từ 25 năm trước và có tăng huyết áp vô căn, nên người bệnh rất có ý thức kiểm tra sức khỏe thường xuyên. Khi thấy đau bất thường, bà T. nghĩ mình bị đau tim nên đã đi khám ở một số cơ sở y tế nhưng không phát hiện vấn đề sức khỏe nào có liên quan. Bà quyết định lên TP.HCM để khám. Lúc này, qua chẩn đoán hình ảnh, các bác sĩ tại một bệnh viện nghi ngờ bà có một khối u ở thùy trên phổi trái.

Sau khi tìm hiểu và tham khảo ý kiến của gia đình, bà T. quyết định đến BV Bình Dân để điều trị. Tại bệnh viện, bà T. được bác sĩ khuyên nhập viện sau khi các chẩn đoán cận lâm sàng của bệnh nhân gợi ý chẩn đoán ung thư phổi. Hình ảnh học trên MSCT ngực phát hiện u thùy trên phổi trái, kích thước 40cm x 20cm, bờ đa cung.

Trước 3 phương pháp bao gồm: mổ mở, nội soi kinh điển và phẫu thuật robot, người bệnh quyết định thực hiện phẫu thuật robot. Đây là phương pháp phẫu thuật hiện đại nhất để loại bỏ khối u phổi, nạo hạch tỉ mỉ, đồng thời giữ lại được tối đa chức năng còn lại của phổi nhằm đảm bảo hô hấp. Đây là phẫu thuật ít xâm lấn nên người bệnh ít đau, ít mất máu và mau hồi phục.

BS.CKII. Nguyễn Văn Việt Thành, Phó Trưởng khoa Lồng ngực - Bướu cổ, Phó Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, bác sĩ phẫu thuật chính cho bệnh nhân T. cho biết: “Ung thư phổi là ung thư có tiên lượng xấu, bệnh diễn tiến nhanh chóng và có tỉ lệ tử vong cao. Với trường hợp của người bệnh T., các bác sĩ nghĩ đến hai khả năng: một có thể là một ung thư thứ phát, di căn sau điều trị ung thư vú hoặc hai là bệnh lý phổi mới hình thành. Để tối ưu việc điều trị cho bệnh nhân, chúng tôi thực hiện phẫu thuật robot cắt thùy trên phổi trái có u, đồng thời thực hiện sinh thiết lạnh ngay lúc phẫu thuật để sớm xác định bản chất của u. Kết quả sinh thiết lạnh trong lúc mổ cho thấy đây là khối ung thư, nhiều khả năng là ung thư phổi nguyên phát”.

Với lợi thế các cánh tay robot nhỏ, linh hoạt khi thao tác trong các khoang hẹp với khả năng xoay, nắm, cắt đốt hiệu quả và camera phóng đại lớn, bác sĩ đã nạo bỏ trọn vẹn các hạch như hạch cạnh khí quản, cạnh tĩnh mạch chủ, nhóm hạch dưới phế quản và gần rốn phổi mà không tổn thương mạch máu. Nhờ thao tác phẫu thuật robot giúp hạn chế tổn thương trong quá trình thao tác, lượng máu mất qua phẫu thuật chỉ khoảng 50 ml.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân ăn uống và tự thực hiện được các sinh hoạt cơ bản ở ngày thứ 4 và xuất viện vào ngày hậu phẫu thứ 6. X-quang ngực sau mổ của bệnh nhân T. cho thấy phổi trái nở tốt, không tràn dịch, tràn khí màng phổi. Bà T. chia sẻ thêm là các triệu chứng đau tức, đau thắt vùng ngực không rõ lý do trước phẫu thuật đã không còn.

Bác sĩ Nguyễn Văn Việt Thành cho biết thêm: “Về kế hoạch điều trị, sau khi cắt một thể tích khá lớn phổi, người bệnh sẽ được hướng dẫn tập vật lý trị liệu để tập thở, tập vận động, tránh viêm phổi và tránh nguy cơ bội nhiễm. Tùy thuộc vào kết quả giải phẫu bệnh bằng hóa mô miễn dịch, xác định đột biến gen để khẳng định bản chất của tế bào ung thư là ung thư nguyên phát hay thứ phát sau ung thư vú, người bệnh sẽ được tiếp tục điều trị ung thư bổ túc sau mổ như hóa trị, xạ trị”.

BV Bình Dân là nơi đầu tiên tại Việt Nam thực hiện phẫu thuật robot cắt khối u phổi từ năm 2017 và ngày càng hoàn thiện hơn về kỹ thuật này. Do không phải cắt xương sườn mở lồng ngực, người bệnh được phẫu thuật robot ít đau hơn, lành vết thương tốt hơn và xuất viện sớm hơn so với kỹ thuật mở ngực trước đây. Đặc biệt, robot giúp bác sĩ cắt lọc khối ung thư phổi hiệu quả hơn mà vẫn bảo tồn tối đa các mô lành có ý nghĩa vô cùng lớn đối với người bệnh, giúp duy trì chức năng hô hấp, đảm bảo các hoạt động trong sinh hoạt hằng ngày cho bệnh nhân sau điều trị.

Theo số liệu thống kê từ Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN 2020), ung thư phổi đứng thứ 2 về tỷ lệ mắc mới. Ung thư phổi cũng là nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất trong số các bệnh ung thư trên toàn thế giới, cướp đi khoảng 1,8 triệu sinh mạng mỗi năm. Tại Việt Nam, tỉ lệ mắc ung thư phổi được báo cáo vào năm 2020 xếp thứ 2 với 26.262 ca mắc mới chiếm 14,4% và 23.797 ca tử vong.