Nhiễm kim loại nặng: Hậu quả khó lường

Ngoài ra thực phẩm có thể bị ô nhiễm KLN một cách trực tiếp do thực phẩm tiếp xúc với các vật liệu dễ thôi nhiễm KLN trong quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm và bao gói chứa đựng thực phẩm.

Trong sản xuất, chế biến thực phẩm sử dụng phụ gia không đảm bảo chất lượng, không đủ độ tinh khiết có thể chứa một số KLN vượt tiêu chuẩn cho phép của Bộ y tế.

Nhiễm kim loại nặng: Hậu quả khó lường

KLN đi vào cơ thể con người qua da, hô hấp, ăn uống... Bình thường cơ thể có các cơ chế để đào thải KLN nhưng khi hàm lượng này vượt mức khả năng chống độc của cơ thể thì sẽ dẫn đến nhiều hậu quả. Đó là làm tăng nguy cơ gây ung thư, rối loạn trao đổi chất, các tổ chức sống, các tuyến và các cơ quan nội tạng, làm mất cân bằng các hệ coenzym...

Thực phẩm bị ô nhiễm KLN có thể gây ngộ độc cấp tính ở người hoặc có thể tử vong. Trường hợp thường gặp là nhiễm độc mạn tính do ăn, uống phải thức ăn có hàm lượng KLN cao, chúng nhiễm và tích lũy dần trong gan, thận, não và gây hại cho cơ thể.

Nhiễm độc nhôm có thể dẫn đến chứng thiếu máu, viêm ruột kết, lú lẫn, táo bón, khô da, bệnh Alzheimer, suy thận...

Nhiễm độc đồng gây thiểu năng tuyến thượng thận, dị ứng, rụng tóc, viêm khớp, ung thư, tiểu đường, loãng xương, bệnh tâm thần phân liệt, lão suy, rối loạn chức năng tình dục, đột quỵ...

Nhiễm độc sắt gây viêm đa khớp dạng thấp, ung thư, táo bón, bệnh tiểu đường, suy tim, bệnh viêm gan, cao huyết áp, mất ngủ...

Nhiễm độc niken gây rối loạn chức năng thận, da liễu, nhồi máu cơ tim, ung thư...

Nhiễm độc thủy ngân sẽ gây đau bụng, nôn, xuất hiện chấm đen trên nướu, người bệnh bị kích động, tăng huyết áp và chết vì suy thận sau 2 - 3 ngày.

Nhiễm thạch tín, người bệnh sẽ bị nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, khát nước dữ dội, trụy tim mạch, bí tiểu... thậm chí tử vong.

Nhiễm chì thoạt đầu có thể có vị ngọt rồi vị chát, sau đó nghẹn ở cổ, cảm giác cháy bỏng miệng, thực quản, dạ dày, nôn ra chất trắng (chì clorur), đau bụng dữ dội, tiêu chảy phân đen, mạch yếu, tê tay chân, co giật rồi chết. Ngộ độc mạn tính do tích lũy chì trong thời gian dài có thể xuất hiện hơi thở hôi, sưng nướu với viền đen ở nướu, da vàng, đau bụng, táo bón, đau xương khớp, bại chi trên, tay bị biến dạng, nước tiểu ít, thiếu máu, viêm khớp, viêm não, ảo giác, huyết áp, rối loạn chức năng thận và gan, có thể gây sẩy thai ở phụ nữ. Vì vậy, thức ăn cho trẻ nhỏ được quy định hàm lượng chì rất chặt chẽ vì trẻ hấp thụ chì cao hơn gấp khoảng 2 lần so với người lớn và là chỉ tiêu bắt buộc phải kiểm soát.

Ngộ độc mạn tính do tích lũy arsenic trong thời gian dài có thể làm cho móng tay giòn, tiêu chảy, nôn, thiếu máu, rụng tóc, đau đầu, co thắt cơ, da mặt xám, viêm dạ dày, ruột, đau mắt, đau tai...

Phòng ngộ độc kim loại nặng

Có thể nói KLN tồn tại ở khắp mọi nơi, trong không khí, nước, thực phẩm, đồ gia dụng... Vì vậy để hạn chế KLN cần phải có chế tài chặt chẽ về rác thải, nước thải, khí thải, vệ sinh an toàn thực phẩm... và bảo vệ môi trường.

Về chống độc KLN có thể dùng nhiều cách: hoặc là khai thác hiệu ứng “ức chế cạnh tranh”, nghĩa là sử dụng các “kim loại tốt” ức chế, chiếm chỗ để thải loại những “kim loại xấu”. Chúng ta cần nhớ rằng tất cả các kim loại đều độc khi vượt liều lượng cho phép của cơ thể: ví dụ như với liều lượng hợp lý của kẽm, magnesium, selenium sẽ là nhân tố tốt cho cơ thể để thải “kim loại xấu”.