Hợp tác kỹ thuật số: Động lực thúc đẩy phát triển kinh tế số TP.HCM

Việc hình thành một không gian phát triển thống nhất từ TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ mở ra triển vọng trở thành một vùng kinh tế động lực, nơi hợp tác kỹ thuật số có thể phát huy tối đa tiềm năng.

Kết hợp cùng “bộ tứ trụ cột” của Nghị quyết Trung ương về khoa học công nghệ, hội nhập quốc tế, xây dựng pháp luật và phát triển kinh tế tư nhân, TP.HCM đang có dư địa lớn để bứt phá trong phát triển kinh tế số.

Xây dựng khung chính sách toàn diện

Phát biểu tại chương trình, ông Phạm Bình An - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM - cho rằng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, mang lại nhiều lợi ích cho chính phủ số, xã hội số và kinh tế số. “Hợp tác kỹ thuật số nổi lên như một yêu cầu cấp thiết, giúp doanh nghiệp, người dân và chính quyền kết nối, chia sẻ, tối ưu hóa nguồn lực”, ông An nhấn mạnh.

Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra không ít thách thức, từ vấn đề an ninh đến quản trị, đặc biệt là yêu cầu về sự tương thích và đồng bộ.

Theo ông An, sau khi TP.HCM sáp nhập ba tỉnh, thành phố, bài toán đồng bộ càng trở nên cấp thiết khi giữa các vùng vẫn tồn tại sự phát triển không đồng đều. Hạ tầng số chưa theo kịp. Nhu cầu và khả năng giữa các nhóm, ngành, doanh nghiệp cũng rất khác nhau, trong khi sự phối hợp còn phân mảnh. Nguồn lực không chỉ thiếu mà còn chưa hiệu quả.

Đồng tình, TS Trần Quý - Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam - cho biết các vấn đề này có sự gắn kết chặt chẽ, dẫn đến nguy cơ phân mảnh nỗ lực chung, tạo ra sự rời rạc trong kết nối và chia sẻ. Điều này không chỉ làm suy yếu sức mạnh tổng thể của hệ sinh thái số mà còn có thể gây lãng phí nguồn lực và kéo chậm tiến trình chuyển đổi số trên diện rộng.

Do đó, TS Trần Quý đề xuất một khung chính sách toàn diện nhằm kiến tạo hệ sinh thái hợp tác kỹ thuật số tại TP.HCM, bao gồm bốn trụ cột hành động chính: hợp tác về thể chế và quản trị; hợp tác về hạ tầng và dữ liệu; hợp tác về phát triển năng lực và nguồn vốn; hợp tác về xây dựng lòng tin và an ninh mạng.

Blockchain giúp xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ

Với lĩnh vực tài chính - ngân hàng, PGS.TS Lê Hoàng Anh - Trưởng Bộ môn Fintech, Trường đại học Ngân hàng TP.HCM - nhận định, công nghệ Blockchain có tiềm năng tạo nên cuộc cách mạng trong lĩnh vực này tại Việt Nam. Tuy nhiên, thành công của công nghệ Blockchain phụ thuộc rất lớn vào hợp tác kỹ thuật số đa bên.

Bên cạnh đó, PGS.TS Lê Hoàng Anh cho rằng, TP.HCM sau sáp nhập, khối lượng công việc trên mỗi cán bộ sẽ gia tăng. Blockchain giúp giảm tải áp lực này bằng khả năng xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ, lưu trữ an toàn và chống tấn công hiệu quả hơn nhiều so với mô hình tập trung truyền thống. Với đặc tính minh bạch và phi tập trung, công nghệ này còn mở ra cơ hội ứng dụng rộng rãi trong dịch vụ công.

Chẳng hạn, việc số hóa tài sản bất động sản trên blockchain sẽ giúp người dân dễ dàng tra cứu lịch sử sở hữu đất đai một cách công khai, chính xác, thay vì phải trải qua nhiều thủ tục hành chính phức tạp.

Theo PGS.TS Lê Hoàng Anh, kinh nghiệm từ các liên minh Blockchain trên thế giới và ngay tại Việt Nam đã cho thấy những lợi ích rõ rệt, nhưng cũng đồng thời đặt ra nhiều thách thức, đòi hỏi sự chung tay hành động.

Ông cũng đưa ra một số khuyến nghị: cần hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng cơ chế sandbox và tăng cường hợp tác quốc tế. Doanh nghiệp cần chủ động tham gia các liên minh, tích hợp công nghệ vào hoạt động. Người dân mạnh dạn sử dụng và phản hồi để cải thiện dịch vụ. Viện, trường cần đẩy mạnh đào tạo, nghiên cứu về Blockchain,...

Hỗ trợ chuyển đổi số cho tiểu thương tại TP.HCM

Về giải pháp kỹ thuật số, ông Nguyễn Hoành Tiến - Phó Tổng Giám đốc cấp cao, Công ty cổ phần di động dịch vụ trực tuyến (MoMo) - cho biết MoMo đang đề xuất hợp tác với chính quyền TP.HCM để hỗ trợ nhóm tiểu thương và hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi số, minh bạch hóa quản trị và tiếp cận vốn.

Đây là giải pháp then chốt nhằm góp phần thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết 57 và 68 của Bộ Chính trị, trong đó đặt ra yêu cầu đến năm 2030 cả nước có 2 triệu doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp 55-58% GDP và năng suất lao động được nâng cao.

Theo ông Tiến, việc đồng hành cùng tiểu thương và hộ kinh doanh không chỉ giúp họ hiện đại hóa hoạt động kinh doanh, gia tăng doanh thu, giảm chi phí quản lý mà còn khuyến khích chuyển đổi mô hình sang doanh nghiệp để dễ dàng tiếp cận các chính sách ưu đãi và nguồn vốn chính thống.

Điều này cũng góp phần gia tăng đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân cho nền kinh tế quốc gia, đồng thời tạo ra cơ sở dữ liệu minh bạch, chuẩn hóa, phục vụ hoạch định chính sách và phát triển kinh tế địa phương.

“Chuyển đổi số cho tiểu thương và hộ kinh doanh không chỉ giúp từng hộ gia đình kinh doanh lớn mạnh hơn, mà còn tạo ra sức bật mới cho kinh tế TP.HCM và cả nước”, ông Tiến nhấn mạnh.

Ông Đoàn Kim Thành - Giám đốc Trung tâm Phát triển Khoa học và Công nghệ trẻ (Thành đoàn TP.HCM) - cho biết giải pháp của MoMo được đánh giá là một hướng đi thực tiễn, mang tính chất rộng rãi, có thể triển khai ngay để giải quyết những vấn đề bức thiết trong chuyển đổi số, không chỉ ở cấp chính quyền mà còn với người dân và doanh nghiệp.

Đặc biệt, MoMo đưa ra các giải pháp thanh toán số và dịch vụ số có khả năng ứng dụng rộng rãi, hỗ trợ trực tiếp cho quá trình hiện thực hóa các nghị quyết quan trọng liên quan đến chuyển đổi số. Trong bối cảnh nhiều chính sách ở TP.HCM chưa được triển khai, giải pháp từ MoMo được xem như một hướng thử nghiệm hiệu quả, có thể áp dụng ngay.

“Đây là hướng đi phù hợp để thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện và lan tỏa, góp phần đưa TP.HCM tiến nhanh hơn trong tiến trình trở thành đô thị số”, ông Đoàn Kim Thành nhận định.

Tại hội thảo các các chuyên gia, nhà nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp cũng đã thảo luận về những thách thức, giải pháp để xây dựng những mô hình hợp tác khả thi, phù hợp với điều kiện phát triển của Thành phố.