Đề xuất giao TP.HCM làm đường sắt kết nối sân bay Tân Sơn Nhất - Long Thành

Theo đó, Bộ Xây dựng cho rẳng, đề xuất TP.HCM đảm nhận vai trò chủ đầu tư, công tác xây dựng, vận hành và khai thác sẽ được triển khai đồng bộ, đồng thời nâng cao tính chủ động của địa phương. Đồng thời, việc sớm triển khai tuyến đường sắt kết nối hai sân bay là cấp thiết để bảo đảm khai thác hiệu quả hạ tầng giao thông và quỹ đất khu vực dự án.

Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP.HCM chủ trì làm việc, thống nhất với UBND tỉnh Đồng Nai về việc giao quyền quản lý dự án, đồng thời tiếp nhận toàn bộ kết quả nghiên cứu hiện có để tiếp tục các bước chuẩn bị và thực hiện đầu tư.

Bộ cũng đề xuất bổ sung tuyến Thủ Thiêm - Long Thành vào Quy hoạch đường sắt đô thị TP.HCM và đưa dự án vào danh mục áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188 của Quốc hội.

Về phương án nguồn vốn, khi được giao cho địa phương quản lý, dự án đầu tư sẽ triển khai theo mô hình phát triển đô thị định hướng giao thông (TOD), qua đó huy động đa dạng nguồn lực từ ngân sách địa phương, vốn tư nhân và thu hút các nhà đầu tư, nhằm lựa chọn phương thức cũng như nguồn vốn tối ưu.

Theo quy định hiện hành, nếu một dự án đã nằm trong quy hoạch được phê duyệt, khi chuyển giao cho địa phương quản lý sẽ không phải thực hiện lại thủ tục phê duyệt chủ trương đầu tư công. Tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành được thiết kế theo tiêu chuẩn đường sắt đô thị, kết nối với metro số 6 tại ga Phú Hữu và metro số 2 tại ga Thủ Thiêm, tạo thuận lợi tối đa cho hành khách di chuyển giữa hai sân bay.

Hiện nay, cả tuyến metro số 2, số 6 và tuyến Thủ Thiêm - Long Thành đều đã được đưa vào quy hoạch đường sắt TP.HCM cũng như mạng lưới đường sắt quốc gia. Để khai thác hiệu quả, các dự án này cần được đầu tư đồng bộ về tiến độ, công nghệ và tổ chức vận hành.

Dự báo đến năm 2050, tuyến này sẽ phục vụ khoảng 116 - 122 triệu lượt khách mỗi năm, trong đó khách đô thị và nội - ngoại ô chiếm từ 85% đến 90%. Do đó, Bộ Xây dựng đề xuất điều chỉnh phân loại tuyến từ đường sắt quốc gia sang đường sắt đô thị, đồng thời dự kiến trình Thủ tướng hồ sơ điều chỉnh quy hoạch vào tháng 12/2025.

Trước đó, ngày 12/8, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo kết luận của Thủ tướng Phạm Minh Chính sau khi kiểm tra tiến độ giai đoạn 1 Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành. Thủ tướng yêu cầu mục tiêu mới, đến ngày 19/12/2025, cơ bản hoàn thành toàn bộ các gói thầu, hạng mục, bảo đảm tiêu chuẩn để khánh thành. Bốn dự án thành phần phải đồng thời đưa vào vận hành, đáp ứng yêu cầu về chất lượng, kỹ - mỹ thuật, cảnh quan môi trường và tuyệt đối không để xảy ra tiêu cực, lãng phí.

Hệ thống giao thông kết nối sân bay Long Thành phải thông suốt với đường cao tốc, đường sắt; đồng thời, quy hoạch “thành phố sân bay” cần được hoàn thiện đúng tiến độ. Bộ Xây dựng được giao rà soát, triển khai ngay các tuyến đường kết nối, ưu tiên hoàn thành trước ngày 19/12/2025. Bộ Tài chính nghiên cứu đầu tư khu logistics và khu thương mại tự do theo đề xuất của ACV, báo cáo trong tháng 8/2025.

Đáng chú ý, Thủ tướng giao UBND TP.HCM phối hợp UBND tỉnh Đồng Nai nghiên cứu tuyến metro nối sân bay Tân Sơn Nhất với sân bay Long Thành, trình chủ trương trong tháng 8/2025. Bộ Xây dựng và ACV cũng được yêu cầu đề xuất phương án triển khai đường băng thứ 3.

Liên quan đến việc nghiên cứu xây dựng đường tàu điện ngầm, đường sắt đô thị nối hai sân bay Tân Sơn Nhất - Long Thành, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, Bộ Xây dựng đã phối hợp TP.HCM nghiên cứu và báo cáo Thủ tướng về hai tuyến.

Trong đó, tuyến đường sắt đô thị số 6 kết nối sân bay Tân Sơn Nhất với tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành tại nút giao Phú Hữu, sau đó sẽ dùng chung hạ tầng tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành, kết nối với sân bay Long Thành, lộ trình đầu tư trước năm 2030.

Còn tuyến đường sắt đô thị số 2 sẽ kết nối sân bay Tân Sơn Nhất đến ga Thủ Thiêm, sau đó kết nối tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành để kết nối sân bay Long Thành. Lộ trình đầu tư trước năm 2030.