Chuyên gia chứng khoán KIS: Nhà đầu tư ngoại đón đầu xu hướng, nội địa vẫn lướt sóng ngắn hạn

Để lý giải rõ hơn về những yếu tố dẫn dắt, xu hướng tầm nhìn và tâm lý nhà đầu tư trong và ngoài nước, phóng viên đã có cuộc trao đổi nhanh với ông Trương Hiền Phương, Giám đốc cấp cao, Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam.

Phóng viên: Ông đánh giá như thế nào về đà tăng mạnh mẽ của thị trường trong tuần qua, đặc biệt khi VN-Index vượt 1.450 điểm và VN30 lập đỉnh lịch sử? Những yếu tố nào đang đóng vai trò dẫn dắt xu hướng này?

Ông Trương Hiền Phương: Theo tôi, đà tăng mạnh mẽ của thị trường trong thời gian qua được thúc đẩy bởi một số nguyên nhân chính như sau:

Thứ nhất, về yếu tố tâm lý khi vấn đề thuế quan giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã được chốt lại cụ thể. Mức thuế 20%, cộng thêm 40% với những hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam, tuy không phải mức tối ưu nhưng vẫn nằm trong dự đoán của giới chuyên gia và tài chính. Điều này mang lại cảm giác “thở phào” cho nhà đầu tư – bởi vì ít nhất thì vấn đề cũng đã rõ ràng. So với nhiều quốc gia khác phải chịu mức thuế cao hơn, mức áp cho Việt Nam được xem là khá thành công.

Tâm lý nhà đầu tư theo đó được cởi trói, giúp thanh khoản thị trường tăng vọt, có những phiên giá trị giao dịch tăng 10–20%. Khi tâm lý bi quan, thận trọng lùi bước, còn tâm lý lạc quan, hứng khởi tăng lên thì nhà đầu tư sẽ giảm bán, tăng mua. Cung giảm – cầu tăng, giá tất yếu sẽ đi lên.

Thứ hai, xu hướng đảo chiều sang mua ròng của khối ngoại. Gần đây xuất hiện thông tin khá chắc chắn rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng vào tháng 9 năm nay. Thời điểm này đã rất cận kề. Theo nguyên tắc, các quỹ đầu tư nước ngoài – đặc biệt là những quỹ tracking theo chỉ số thị trường mới nổi – sẽ bắt đầu giải ngân mạnh trước thời điểm nâng hạng chính thức. Trong khi đó, các quỹ đầu tư theo chỉ số cận biên chỉ có quy mô vài chục đến vài trăm triệu USD, thì các quỹ theo chỉ số thị trường mới nổi có quy mô lên tới vài tỷ USD. Dòng tiền lớn như vậy không chỉ củng cố tâm lý cho nhà đầu tư trong nước mà còn trực tiếp tạo động lực tăng điểm cho thị trường.

Thực tế, trong nhiều phiên vừa qua, khối ngoại đã mua ròng rất mạnh, mỗi phiên đều từ 1.000 tỷ đồng trở lên. Việc này giúp lực cầu trên thị trường gia tăng, đồng thời làm giảm áp lực cung từ chính khối ngoại. Quan trọng hơn, động thái này tạo thêm niềm tin cho nhà đầu tư trong nước, thúc đẩy giá cổ phiếu tăng và kéo chỉ số VN-Index đi lên.

Ngoài hai nguyên nhân chính nêu trên, còn một số yếu tố hỗ trợ khác như quyết tâm của Chính phủ trong việc đẩy mạnh đầu tư công và triển khai các dự án hạ tầng trọng điểm, qua đó trực tiếp mang lại lợi ích cho nhiều doanh nghiệp và tạo hiệu ứng lan tỏa ra toàn nền kinh tế.

Thêm vào đó là chính sách tiền tệ. Việc Ngân hàng Nhà nước kiểm soát tốt tỷ giá và duy trì mặt bằng lãi suất thấp, ổn định cũng góp phần hỗ trợ thị trường. Cuối cùng là yếu tố địa chính trị khi xung đột giữa Israel và Iran (trong đó có sự tham gia của Mỹ) đang có dấu hiệu hạ nhiệt, tương tự với căng thẳng Israel – Hamas và kỳ vọng về tiến triển trong xung đột Nga – Ukraine. Những yếu tố này đã khiến tâm lý của cả nhà đầu tư trong và ngoài nước trở nên tích cực hơn, góp phần giúp thị trường hồi phục mạnh mẽ.

Phóng viên: Cổ phiếu VIC tăng mạnh vào 2 phiên cuối tuần qua, đóng góp lớn vào chỉ số chung. Theo ông, sự bứt phá của nhóm Vingroup có mang tính bền vững hay chỉ là hiệu ứng ngắn hạn?

Ông Trương Hiền Phương: Tôi nghĩ cần thẳng thắn nhìn nhận rằng việc cổ phiếu VIC tăng trần đến từ nhiều yếu tố tích cực hỗ trợ sau đợt tăng giá vừa rồi.

Cụ thể, VIC đang nhận được những thông tin hỗ trợ rất mạnh như việc được giao thực hiện dự án lớn tại biển Cần Giờ, đồng thời được Chính phủ đề xuất tham gia các dự án giao thông trọng điểm như cao tốc, metro Bắc – Nam hay tuyến metro nối Cần Giờ với TP.HCM. Những yếu tố này tạo ra hiệu ứng bứt phá về kỳ vọng cho nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, các dự án bất động sản của Tập đoàn cũng hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ quyết liệt từ Chính phủ cũng như các sở, ban, ngành trong việc tháo gỡ pháp lý, thúc đẩy thị trường bất động sản phục hồi. Tình hình chung này đã tạo điều kiện thuận lợi, góp phần giúp cổ phiếu VIC tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian qua.

Tuy nhiên, theo tôi, không có cổ phiếu nào tăng mãi cũng như không có cổ phiếu nào giảm mãi. VIC sau một nhịp tăng mạnh chắc chắn sẽ đến một vùng giá nhất định, nơi đà tăng chậm lại, thậm chí có thể điều chỉnh. Không thể kỳ vọng một mã cổ phiếu tăng liên tục đến đỉnh điểm mà không có sự điều chỉnh.

Dù vậy, đợt tăng giá vừa qua của VIC vẫn là tín hiệu tích cực đối với thị trường chung, nhất là khi đây là cổ phiếu có tỷ trọng lớn trong rổ chỉ số VN-Index. Sự bứt phá của VIC có thể không kéo dài mãi, nhưng cũng đã góp phần tạo động lực, giúp thị trường thêm phần khởi sắc trong ngắn hạn.

Phóng viên: Ông đánh giá thế nào về động thái mua ròng liên tục của khối ngoại trong tuần qua? Liệu điều này có phản ánh sự trở lại của dòng vốn dài hạn vào thị trường Việt Nam?

Ông Trương Hiền Phương: Hiện tại, chúng ta có thể thấy rằng khối ngoại đã có chuỗi mua ròng liên tục kéo dài, thực tế là gần 10 phiên liên tiếp tính đến thời điểm này. Điều đó cho thấy sự quyết tâm và quyết liệt từ phía nhà đầu tư nước ngoài, chứ không chỉ đơn thuần là một vài phiên mua mang tính ngẫu hứng hay hoạt động cơ cấu danh mục thông thường.

Theo tôi, diễn biến mua ròng mạnh mẽ và liên tục này phản ánh hai vấn đề chính:

Thứ nhất, khối ngoại đang chính thức quay trở lại thị trường Việt Nam sau giai đoạn dài rút vốn trong năm 2024.

Thứ hai, động thái mua vào thời điểm này cho thấy họ đang đón đầu khả năng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng trong thời gian tới – cụ thể là kỳ đánh giá vào tháng 9.

Tôi cho rằng đây là bước chuẩn bị mang tính chiến lược. Như đã chia sẻ trước đó, các quỹ đầu tư – đặc biệt là những quỹ theo dõi các chỉ số của thị trường mới nổi – thường có xu hướng giải ngân trước thời điểm thị trường chính thức được nâng hạng. Họ muốn đảm bảo vị thế từ sớm để tận dụng dòng tiền sau khi nâng hạng thu hút thêm các nhà đầu tư khác.

Vì vậy, việc khối ngoại mua ròng mạnh và đều đặn trong những phiên vừa qua không chỉ hợp lý về mặt chiến lược, mà còn thể hiện rõ sự quan tâm và kỳ vọng dài hạn của họ đối với thị trường chứng khoán Việt Nam.

Phóng viên: Ông nhận định gì về xu hướng thị trường trong tuần tới?

Ông Trương Hiền Phương: Tôi cho rằng, phần lớn nhà đầu tư trong nước vẫn có khuynh hướng đầu tư ngắn hạn, lướt sóng là chủ yếu, tất nhiên không phải tất cả, nhưng chiếm tỷ trọng khá lớn.

Vì vậy, khi thị trường tăng điểm mạnh, đặc biệt là tăng nóng như trong thời gian gần đây, họ thường có xu hướng chốt lời nhanh chóng. Tôi nghĩ tuần này cũng không ngoại lệ – khi điểm số lên cao, khả năng cao nhà đầu tư sẽ chọn phương án bán ra để hiện thực hóa lợi nhuận.

Tuy nhiên, ngược lại, khi thị trường điều chỉnh, nhà đầu tư trong nước cũng rất nhanh nhạy trong việc mua vào trở lại. Thường họ tận dụng các nhịp giảm giá để "cover", tức là mua lại những cổ phiếu đã bán trước đó, hoặc tranh thủ tích lũy thêm kỳ vọng đón đầu nhịp tăng giá mới.

Lý do là bởi khi thị trường điều chỉnh, mặt bằng giá trở nên hợp lý hơn. Hiện hệ số P/E toàn thị trường dao động quanh mức 10–13 lần, vẫn thấp hơn so với giai đoạn trước đó (15–17 lần), và cũng thấp hơn mức trung bình của nhiều thị trường trong khu vực vốn đang ở quanh ngưỡng 15–17 trở lên. Do đó, mặt bằng định giá hiện tại được đánh giá là khá hấp dẫn.

Tôi cho rằng, phản ứng của nhà đầu tư trong nước theo kiểu "tăng thì chốt lời – giảm thì mua lại" sẽ còn tiếp diễn trong tuần này và có khả năng kéo dài sang những tuần tiếp theo. Đây là đặc trưng quen thuộc của thị trường Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

Phóng viên: Xin cảm ơn ông đã dành thời gian trao đổi!