Cần xây dựng thương hiệu khô cá dứa Cần Giờ

Khô cá dứa từ lâu đã trở thành một đặc sản của huyện Cần Giờ, người dân nơi đây coi cá dứa như món sản vật mà thiên nhiên ban tặng, nhờ đó bà con có thêm nhiều nghề phát triển kinh tế từ nghề câu, nuôi đến chế biến, kinh doanh khô cá dứa,...Huyện Cần Giờ xếp đặc sản khô cá dứa là sản phẩm chủ lực, phát triển song song với nuôi trồng thủy sản, đây là một trong những sản phẩm sẽ được xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý.

Người kinh doanh khô cá dứa lâu năm cho biết, loại cá này khá giống một số loại cá da trơn nên người mua cần biết những đặc điểm phân biệt để tránh mua phải hàng giả: cá dứa thường có thân dài, vây của đuôi có màu vàng cam nhạt, phần da bụng màu trắng, thịt cá trắng nhuyễn, mịn và không có mỡ dưới da. Còn các loại cá gần giống cá dứa như cá tra, cá ba sa,... có phần thân ngắn, lớp mỡ bụng màu vàng, mỡ phần sống lưng dày, thịt nhão, thịt cá tanh,...

Ngoài khu vực Cần Giờ, cá dứa còn xuất hiện ở một số khu vực tỉnh Tây Nam Bộ, nhưng cá dứa Cần Giờ là thơm ngon nhất. Khi sống trong tự nhiên, con cá dứa trưởng thành thường nặng từ 4 đến 5 kg. Khoảng 15 năm trở lại đây, tại một số địa phương thuộc huyện Cần Giờ như Lý Nhơn, Cần Thạnh, An Thới Đông, Long Hòa,... người dân đã tập trung phát triển nghề cá dứa.

Ai cũng biết, khô cá dứa ở Cần Giờ là thơm ngon chính hiệu hơn hẳn những nơi khác, bởi ở đây có rất nhiều loại thức ăn ưa thích của cá dứa như trái mắm, trái sộp. Những hộ gia đình chuyên sản xuất khô cá dứa truyền thống cho biết, cá dứa tươi tự nhiên vào mùa có mức giá 170.000 - 180.000 đồng/kg, 2 kg cá tươi chỉ được 1 kg cá khô một nắng, 2,5 kg cá tươi mới được 1 kg cá khô hai - ba nắng. Do đó, mức giá của khô cá dứa chính hiệu hiện nay khoảng từ 340.000 - 380.000 đồng/kg.

Nhu cầu tiêu thụ khô cá dứa ngày càng nhiều, tuy nhiên cả số lượng cá dứa tự nhiên và nuôi đều không đáp ứng đủ, nhiều người đã lợi dụng yếu tố này để cung cấp ra thị trường các loại cá dứa giả mạo, có mức giá rẻ. Trên thị trường hiện nay, tràn lan các sản phẩm khô cá dứa giả làm từ cá tra, cá ba sa, giá vài chục ngàn đồng/kg rồi bán cho du khách và bán trên các trang mạng với tên gọi “khô cá dứa”. Theo người dân Cần Giờ, nhiều “gian thương” dùng cá tra làm khô, mang về chợ đầu mối Bình Điền, rồi đưa đến Bình Khánh (Cần Giờ) để tiêu thụ.

Hiện tại, trên địa bàn huyện Cần Giờ có khoảng 70 cơ sở chế biến làm khô cá dứa, bao gồm cả những công ty làm cá dứa để xuất khẩu. Nhận thấy tiềm năng phát triển của khô cá dứa, huyện Cần Giờ đã xây dựng mô hình nuôi cá dứa thí điểm từ năm 2009 tại xã An Thới Đông và Lý Nhơn.

Một hộ dân nuôi cá dứa tại Lý Nhơn chia sẻ, việc nuôi cá dứa không hề dễ dàng, khi đưa giống cá bố mẹ từ tự nhiên để nuôi thuần dưỡng gặp khá nhiều khó khăn, nhưng bù lại được lợi nhuận cao hơn rất nhiều so với việc nuôi tôm, cua, làm muối,... Chính vì vậy, cần nhân rộng mô hình nuôi cá dứa, tập trung xây dựng và phát triển thương hiệu khô cá dứa Cần Giờ, đồng thời huyện cần nghiên cứu, xác định đúng giống cá dứa Cần Giờ thông qua việc tiến hành giải mã, xác định gen và quy trình sinh sản, nhân giống.

Bên cạnh đó, để đảm bảo chất lượng và phát triển thương hiệu khô cá dứa Cần Giờ bền vững, địa phương cần có kế hoạch đầu tư trang thiết bị chế biến đồng bộ, gồm dây chuyền chế biến cá, dây chuyền sấy khô cùng với hệ thống kho đông lạnh, hỗ trợ người dân sản xuất khô cá dứa theo đúng quy trình kỹ thuật.