Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn

Tham dự Hội thảo có các đồng chí Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình; Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh Nguyễn Xuân Thắng; Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài; lãnh đạo một số ban, bộ, ngành, địa phương và các chuyên gia.

Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng trong ba năm 2023 - 2025, nhân dịp kỷ niệm lần thứ 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Phát huy giá trị Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc

Phát biểu khai mạc hội thảo, Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhận định, Cách mạng Tháng Tám thành công không chỉ có giá trị và ý nghĩa to lớn với cách mạng Việt Nam, mà còn là sự kiện quan trọng của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới trong thế kỷ XX, là đòn quyết định phá tung một mắt xích quan trọng và thúc đẩy sự tan rã nhanh chóng của hệ thống thuộc địa, mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ.

Cách mạng Tháng Tám cũng để lại những bài học lịch sử vô giá cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa: về vai trò lãnh đạo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh - kim chỉ nam cho mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, về nắm bắt thời cơ, về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc với niềm tin mãnh liệt, son sắt vào Nhân dân như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Trong bầu trời không gì quý bằng Nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của Nhân dân.

Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa cũng đề nghị các chuyên gia, nhà khoa học tập trung thảo luận một số vấn đề sau đây: Thứ nhất, làm rõ và luận giải sâu sắc bối cảnh lịch sử, diễn biến và các nhân tố tạo nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9; từ đó khẳng định tầm vóc lịch sử và giá trị thời đại của thắng lợi này. Cách mạng Tháng Tám thành công là kết quả của quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, liên tục, chủ động của Đảng ta, từ xây dựng lực lượng chính trị đến lực lượng vũ trang, từ giác ngộ quần chúng đến phát động cao trào cách mạng rộng khắp; chính quá trình ấy đã khẳng định con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là lựa chọn tất yếu, phù hợp với quy luật phát triển của dân tộc Việt Nam và xu thế thời đại.

Thứ hai, tiếp tục kế thừa và phát huy giá trị lý luận, thực tiễn của thắng lợi Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 trong sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Những bài học lớn, nhất là bài học về “ý Đảng - lòng dân” và nghệ thuật giành, giữ chính quyền, cần tiếp tục được vận dụng sáng tạo để củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên của mỗi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh mạnh mẽ cho phát triển nhanh, bền vững.

Thứ ba, vận dụng giá trị và bài học của Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 trong sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới. Trong bối cảnh thế giới và khu vực biến động nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo, đường lối đúng đắn của Đảng, niềm tin và sự đồng thuận xã hội là chìa khóa để tạo nên bước phát triển mang tính đột phá, hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, đưa đất nước phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, vững bước sánh vai cùng các cường quốc năm châu.

Theo Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, 80 năm kể từ cách mạng Tháng Tám thành công đến nay, Nhân dân ta đã trải qua muôn vàn khó khăn, thử thách và giành được những thắng lợi ngày càng to lớn trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, tự do, thống nhất, hòa bình và phát triển. Với sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, thắng lợi này là khởi đầu vĩ đại cho hành trình xây dựng cơ đồ, khẳng định vị thế và uy tín của đất nước. Hành trình ấy vẫn đang tiếp diễn, đòi hỏi chúng ta phải kiên định lý tưởng, vững vàng bản lĩnh, đồng thời giữ gìn và lan tỏa những giá trị cốt lõi đã làm nên sức mạnh Việt Nam.

"Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9 là dịp để chúng ta tri ân các thế hệ lãnh đạo tiền bối, các tầng lớp nhân dân và bạn bè quốc tế đã ủng hộ, giúp đỡ to lớn cho cách mạng Việt Nam, đồng thời cũng là dịp cổ vũ, hiệu triệu toàn Đảng, toàn dân và toàn quân tiếp tục đồng lòng, chung sức, phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ của dân tộc", Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh.

Khẳng định những bài học lịch sử to lớn

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước phát biểu chỉ đạo Hội thảo, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, trong những ngày thiêng liêng này, chúng ta thành kính bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, các lãnh tụ của Đảng và tưởng nhớ, tri ân sâu sắc tới tất cả anh hùng, liệt sĩ, đồng bào, đồng chí đã anh dũng hi sinh trong các cuộc kháng chiến chống xâm lược, giành độc lập cho đất nước, sáng lập nên nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, để dân tộc Việt Nam được sống trong tự do, hòa bình, độc lập, thống nhất.

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Cách mạng Tháng Tám đã khẳng định những bài học lịch sử to lớn.

Thứ nhất, sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi. Bài học đầu tiên và quan trọng nhất chính là vai trò lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là minh chứng hùng hồn cho sự lựa chọn đúng đắn của lịch sử. Đất nước đã chứng kiến thất bại của nhiều phong trào yêu nước trước đó, chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam là thành công. Bởi lẽ ngay từ những bước đi đầu tiên, Đảng có lý tưởng cao cả, đường lối đúng đắn, đại diện trung thành cho lợi ích của nhân dân, biết dựa vào sức mình là chính, tập hợp sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc, kiên trì chuẩn bị lực lượng, nhanh nhạy nắm bắt thời cơ “Nhật Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, kết hợp tài tình giữa đấu tranh chính trị và khởi nghĩa vũ trang. Không có Đảng Cộng sản thì không có nước Việt Nam hôm nay. Đây chính là chân lý được thực tiễn khẳng định hùng hồn và không thể bác bỏ.

Thứ hai, chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là ánh sáng chỉ đường tương lai. Kiên trì và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng vững chắc cho mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Từ việc giành độc lập dân tộc đến xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, từ kháng chiến giải phóng dân tộc đến công cuộc đổi mới phát triển đất nước, chúng ta luôn kiên định ngọn cờ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Trong giai đoạn mới, việc vận dụng và phát triển sáng tạo nền tảng tư tưởng vào thực tiễn xây dựng và phát triển đất nước đã tạo ra những đột phá quan trọng. Đường lối đổi mới của Đảng, các nguyên tắc xây dựng Đảng, việc bảo đảm lợi ích quốc gia-dân tộc trên cơ sở các nguyên tắc luật pháp quốc tế đều xuất phát từ nền tảng tư tưởng vững chắc này. Đây chính là kim chỉ nam dẫn đường cho chúng ta vượt qua mọi khó khăn thử thách, xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa ngày càng giàu mạnh.

Thứ ba, Nhân dân là sức mạnh vô địch của cách mạng. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là thắng lợi vĩ đại của dân tộc Việt Nam, của nhân dân Việt Nam. “Lấy dân làm gốc” là triết lý sâu sắc được Đảng ta kiên trì suốt 80 năm qua và là bài học bất hủ cho mọi thời đại. Lợi ích và nguyện vọng của nhân dân luôn là mục tiêu cao nhất, là động lực và là thước đo cho mọi hoạt động của Đảng và Nhà nước. Thực tiễn là tiêu chuẩn của chân lý - từ Cách mạng Tháng Tám đến hôm nay, mọi chủ trương, chính sách, quyết định đều phải xuất phát từ lợi ích của nhân dân. Trong thời đại Hồ Chí Minh, bài học vì Nhân dân, lấy ý chí và lợi ích của nhân dân làm điểm xuất phát và hệ quy chiếu của mọi chủ trương, đường lối và hành động đã tạo ra những thành tựu to lớn trong xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Hôm nay, khi đất nước đứng trước những cơ hội và thách thức mới, chúng ta càng phải nguyện một lòng vì nước, vì dân, lắng nghe tiếng nói của nhân dân, thực hiện nguyện vọng của Nhân dân.

Thứ tư, chủ nghĩa yêu nước là nguồn sức mạnh tinh thần bất diệt. Chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc là nguồn sức mạnh vô tận, là hồn cốt của cách mạng Việt Nam đã được hun đúc qua 4 nghìn năm lịch sử. Từ tinh thần “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” năm 1945 đến khí thế “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” trong các cuộc kháng chiến, tinh thần dân tộc luôn là ngọn lửa bất diệt thôi thúc con người Việt Nam. Hôm nay, trong kỷ nguyên mới, tinh thần yêu nước vẫn dâng trào qua khát vọng xây dựng Tổ quốc giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc. Đó là tinh thần tự hào dân tộc thấm đẫm trong từng sản phẩm ‘Made in Vietnam’, ‘Made by Vietnam’ trong từng thành tựu khoa học công nghệ, trong từng bước tiến của đất nước. Lòng yêu nước trong thời đại mới chính là tình cảm, trí tuệ, là sự đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của dân tộc. Chủ nghĩa yêu nước và tinh thần tự tôn, tự lực, tự cường của dân tộc chính là động lực mạnh mẽ để chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng đất nước ngày càng hùng cường.

Thứ năm, đại đoàn kết dân tộc là nguyên nhân thành công của cách mạng Việt Nam. Đại đoàn kết dân tộc là “mạch nguồn sức mạnh”, là “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt lịch sử cách mạng Việt Nam. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã chứng minh chân lý bất hủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết - Thành công, thành công, đại thành công”. Khi “triệu người như một, nhất tề đứng lên” dưới sự lãnh đạo của Đảng, sức mạnh đó đã lập nên kỳ tích lịch sử, giành lại độc lập cho dân tộc. Sự đồng tâm hiệp lực của toàn dân, giữa các vùng miền, các giai tầng, các tôn giáo, các dân tộc anh em đã biến nguy thành an, hóa giải mọi thách thức. Ngày nay, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tinh thần đại đoàn kết dân tộc tiếp tục là nhân tố quyết định mọi thắng lợi, từ phát triển kinh tế, ứng phó thiên tai dịch bệnh đến bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Mỗi thành tựu của đất nước đều là kết tinh của sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc - nguồn lực vô tận để Việt Nam vững bước trên con đường phát triển thịnh vượng.

Thứ sáu, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh là nền tảng cho sự phát triển của đất nước. Từ thành công của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 khi Đảng chỉ 5.000 đảng viên nhưng với đường lối đúng đắn, tinh thần kiên trung và ý chí quật cường, Đảng đã lãnh đạo nhân dân giành thắng lợi vẻ vang, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Lịch sử đã chứng minh, Đảng càng vững mạnh thì cách mạng càng thắng lợi, đất nước càng phát triển. Trong giai đoạn mới, việc không ngừng đổi mới, tự chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng là nhiệm vụ có ý nghĩa quyết định để Đảng trường tồn cùng dân tộc. Chỉ khi Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” mới trở thành hiện thực, đưa đất nước vứng bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh của dân tộc.