Báo chí và Doanh nghiệp trong xu thế chuyển đổi số: Đồng hành, thích ứng và sáng tạo

Trong kỷ nguyên số, mối quan hệ giữa báo chí và doanh nghiệp không còn giới hạn ở vai trò đưa tin – mua quảng cáo, mà đã trở thành một liên minh chiến lược. Hai lực lượng này đang cùng chuyển mình, thích ứng và đồng kiến tạo giá trị trong hành trình phát triển bền vững của quốc gia. Dưới đây là những chia sẻ của ông Nguyễn Văn Đắng (Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn- SAWACO) với Tạp chí Khoa học phổ thông về mối quan hệ giữa Báo chí và Doanh nghiệp trong xu thế chuyển đổi số.

Mối quan hệ tương hỗ trong hệ sinh thái số

Chuyển đổi số hiện không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu sống còn – với cả báo chí và doanh nghiệp. Với báo chí, đó là quá trình tái định nghĩa phương thức sản xuất, phân phối và tương tác với độc giả trên môi trường số. Với doanh nghiệp, chuyển đổi số là chìa khóa tăng trưởng, mở rộng thị trường, nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Tuy nhiên, bản chất của chuyển đổi số không đơn thuần là áp dụng công nghệ. Đó là một cuộc chuyển đổi tư duy – từ sản xuất nội dung tuyến tính sang trải nghiệm cá nhân hóa; từ thông tin một chiều sang đối thoại hai chiều; từ báo in đơn thuần sang nền tảng số đa tương tác.

Báo chí không còn là “người gõ cửa đưa tin”, mà trở thành nhà sáng tạo nội dung – biết lắng nghe người dùng, phân tích hành vi qua dữ liệu lớn (big data) để đưa ra nội dung đúng người, đúng thời điểm, đúng nhu cầu.

Về phía doanh nghiệp, sự thay đổi cũng sâu sắc không kém. Trong một thế giới mà niềm tin thương hiệu trở thành tài sản vô hình quan trọng bậc nhất, doanh nghiệp không thể chỉ “mua quảng cáo”, mà cần “kể câu chuyện” của mình bằng ngôn ngữ báo chí, đồng thời hiện diện như một chủ thể có trách nhiệm xã hội rõ ràng, minh bạch và nhân văn.

Quan trọng hơn, bản chất của chuyển đổi số là sự chuyển dịch tư duy. Báo chí không chỉ là người đưa tin mà trở thành nhà sáng tạo nội dung số, đối thoại hai chiều với công chúng, cá nhân hóa trải nghiệm thông tin. Doanh nghiệp không còn chỉ là nhà tài trợ quảng cáo, mà cần chủ động kể câu chuyện thương hiệu một cách chân thực và có trách nhiệm xã hội.

Báo chí – người bạn đồng hành chiến lược của doanh nghiệp: Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, niềm tin thương hiệu là tài sản vô hình vô giá. Báo chí chính thống, với độ tin cậy và khả năng kiểm chứng thông tin, đóng vai trò bảo vệ doanh nghiệp trước khủng hoảng truyền thông, đồng thời giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh bền vững thông qua những nội dung giá trị, nhân văn và nhất quán.

Bên cạnh việc cung cấp thông tin, báo chí ngày nay còn hỗ trợ doanh nghiệp trong các hoạt động truyền thông chiến lược như: bản tin chuyên ngành, podcast thương hiệu, content marketing – giúp doanh nghiệp kết nối sâu sắc hơn với cộng đồng.

Doanh nghiệp – động lực đổi mới của báo chí: Ngược lại, trong bối cảnh báo chí toàn cầu đang khủng hoảng mô hình tài chính, doanh nghiệp trở thành một nguồn lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển và đổi mới báo chí. Tuy nhiên, mối quan hệ này cần vượt qua mô hình quảng cáo thuần túy, hướng tới hợp tác dài hạn, có chiều sâu – từ đồng sản xuất nội dung, hỗ trợ hạ tầng công nghệ, đến đồng hành trong các chương trình vì cộng đồng.

Nhiều doanh nghiệp lớn tại Việt Nam như Vinamilk, FPT, TH Group... đã không chỉ làm truyền thông cho mình, mà còn đầu tư cho báo chí dưới dạng các chuyên mục giáo dục, môi trường, đổi mới sáng tạo – góp phần nâng cao chất lượng thông tin phục vụ công chúng.

Các mô hình như “VNExpress Studio”, “Tuổi Trẻ Solutions”, hay “VTV Digital Lab” là những minh chứng cho xu hướng này – nơi mà báo chí không chỉ cung cấp bài viết, mà cung cấp giải pháp truyền thông toàn diện cho doanh nghiệp.

Thách thức và bài học từ thực tiễn

Môi trường số đem lại nhiều cơ hội nhưng cũng đi kèm không ít rủi ro: tin giả, thao túng dư luận, đánh cắp danh tiếng… Trong bối cảnh đó, báo chí và doanh nghiệp buộc phải hợp tác chặt chẽ để bảo vệ sự thật và củng cố niềm tin.

Bài học từ thực tiễn cho thấy: doanh nghiệp nào biết “kể câu chuyện của mình” một cách trung thực, nhất quán, sẽ nhận được sự đồng cảm và ủng hộ lâu dài từ xã hội. Và báo chí nào giữ được bản lĩnh, đạo đức nghề nghiệp, sẽ giữ được vai trò dẫn dắt và phản biện trong một xã hội thông tin ngày càng phức tạp.

Để xây dựng một hệ sinh thái báo chí – doanh nghiệp vững mạnh trong thời đại số, cần một chiến lược hợp tác mang tính kiến tạo, chứ không chỉ đơn thuần là giao dịch thương mại. Cụ thể:

- Báo chí cần cung cấp các sản phẩm truyền thông chuyên biệt, ứng dụng công nghệ dữ liệu lớn, hiểu độc giả để phục vụ doanh nghiệp hiệu quả hơn.

- Doanh nghiệp nên đầu tư vào báo chí như một đối tác phát triển chiến lược, thay vì chỉ xem là kênh quảng bá ngắn hạn.

- Cả hai bên cần tăng cường đối thoại, thiết lập các cơ chế hợp tác dựa trên giá trị chung: minh bạch – trách nhiệm – vì cộng đồng.

- Đồng thời, cần mở rộng liên kết giữa báo chí – doanh nghiệp – nhà trường – tổ chức xã hội để xây dựng môi trường truyền thông bền vững, nhân văn và có chiều sâu tri thức.

Nhìn về một tương lai cùng kiến tạo

Một thế kỷ đã qua là hành trình của bản lĩnh, dấn thân và lý tưởng. Thế kỷ tiếp theo là lời mời gọi của sáng tạo, cộng tác và niềm tin bền vững. Chuyển đổi số không phải là đích đến, mà là chiếc cầu nối để báo chí và doanh nghiệp cùng đổi mới, cùng phát triển. Khi cả hai bên hiểu rõ vai trò của nhau – không chỉ vì lợi ích kinh tế mà vì sự phát triển của cộng đồng – thì mối quan hệ ấy sẽ trở thành một liên minh kiến tạo chứ không chỉ là đối tác quảng bá.

Một tờ báo có thể là nền tảng lan tỏa giá trị doanh nghiệp. Một doanh nghiệp có thể là người đồng hành giúp báo chí đổi mới, sống khỏe và sống có trách nhiệm. Khi cả hai đặt con người – cộng đồng – sự thật vào trung tâm, thì đó không chỉ là hợp tác, mà là kiến tạo tương lai.