Ăn chay vẫn có nguy cơ bị tăng triglycerid máu

Triglycerid máu là gì?

Thông thường khi làm xét nghiệm để xem xét rối loạn mỡ trong máu, các bác sĩ sẽ cho xét nghiệm 4 thành phần chủ yếu: cholesterol toàn phần, lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL-c), lipoprotein tỷ trọng cao (HDL-c) và triglycerid.

Triglycerid là những hợp chất hóa học cung cấp cho cơ thể năng lượng cần thiết cho sự chuyển hóa trong cơ thể, là dạng chất béo thông thường nhất mà chúng ta tiêu thụ và là thành phần chính yếu của các loại dầu thực vật cũng như mỡ động vật. Phân tử triglycerid là một dẫn xuất của hóa chất glycerol có chứa ba acid béo (tri = 3 phân tử acid béo + glycerid = glycerol). Các thành phần này khi vào ruột non sẽ phân tách ra để rồi sau đó tái kết hợp với cholesterol tạo thành chylomicron. Đây là nguồn năng lượng của các tế bào trong cơ thể. Các tế bào mỡ và tế bào gan được dùng làm kho dự trữ và sẽ phóng thích chylomicron mỗi khi cơ thể cần tới năng lượng.

Ăn chay và triglycerid

Các món ăn chay ở nước ta được chế biến chủ yếu từ tinh bột, dầu thực vật và đậu nành, các thực phẩm này có nhiều năng lượng. Chẳng hạn trong các loại đậu, đặc biệt là đậu nành, chất đường chiếm đến 15 - 25%, chất béo là 15 - 20%, chất đạm là 35 - 45%, đồng thời các món chay hiện nay thường chế biến bằng cách chiên, xào với nhiều dầu.

Khi hấp thụ quá nhiều năng lượng do ăn các món chay nói trên, năng lượng dư thừa sẽ được chuyển đổi thành triglycerid và lưu trữ bên trong các tế bào mỡ, tế bào gan. Điều này lý giải vì sao nhiều người ăn chay bị tăng triglycerid máu và gan nhiễm mỡ, chứ không chỉ xuất hiện ở người ăn mặn.

Người ăn chay cần lưu ý

Lời khuyên được đưa ra là dù chế độ ăn chay đã được chứng minh mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên, trong lựa chọn cũng như chế biến thức ăn chay, cần hạn chế bớt lượng tinh bột, đạm, đường và dầu thực vật, đồng thời tăng lượng rau xanh, trái cây ít ngọt thì sẽ có lợi cho sức khỏe nhiều hơn. Đồng thời xét nghiệm mỡ máu định kỳ để có thể chẩn đoán và điều trị thích hợp, cùng với chế độ tập luyện thể chất sẽ giúp theo dõi và kiểm soát tốt hơn chỉ số triglycerid máu.