TP.HCM: Xây dựng văn hóa, con người gắn với phát triển bền vững

Tham dự hội nghị có Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi; nguyên Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Thị Thu Hà; nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TP.HCM Phạm Phương Thảo; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM Phan Nguyễn Như Khuê; Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy TP.HCM Trần Kim Yến…

Phong trào, hoạt động văn hóa ngày càng đi vào chiều sâu

Qua 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW và Chương trình hành động số 45-CTrHĐ/TU, nhận thức về vai trò của văn hóa trong đẩy mạnh toàn diện sự nghiệp đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, về trách nhiệm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững đất nước của các cấp ủy, chính quyền và nhân dân thành phố được nâng lên, thể hiện rõ nét trong nhận thức và hành động. Vấn đề xây dựng con người được xem là nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa chiến lược và quyết định trong xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh phù hợp với vai trò, vị trí của một đô thị đặc biệt.

Truyền thống yêu nước, cách mạng, năng động, sáng tạo của Đảng bộ và nhân dân thành phố tiếp tục được bồi đắp, phát huy; lòng nhân ái, tình yêu thương đồng bào, đồng chí được vun bồi và tiếp tục phát triển. Đức tính nghĩa tình từng bước trở thành nét văn hóa phổ biến, đặc trưng của người dân thành phố, nhất là trong lúc khó khăn. Điều này thể hiện qua nhiều phong trào hành động cách mạng ngày càng phát triển mạnh mẽ, đi vào chiều sâu, mang tính nhân văn sâu sắc, góp phần nuôi dưỡng, bồi đắp nhân cách lành mạnh, tiến bộ, vừa hội tụ, vừa lan tỏa.

Bên cạnh đó, đại bộ phận cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân thành phố tích cực hưởng ứng các hoạt động chăm lo, giúp đỡ gia đình chính sách, người nghèo về vật chất và văn hóa. Thành tựu này tiếp tục khẳng định và ngày càng thể hiện các giá trị tinh thần mang nét đặc trưng tốt đẹp của nhân dân TP.HCM, là sức mạnh, tạo động lực tiếp tục xây dựng thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Về mặt công tác xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng môi trường văn hóa cũng đạt nhiều kết quả quan trọng, đời sống văn hóa ở cơ sở được cải thiện, nâng cao. Các phong trào thi đua yêu nước với sự hưởng ứng tích cực của các tầng lớp nhân dân; nhiều giải pháp, mô hình văn hóa sáng tạo được nhân rộng; xuất hiện ngày càng nhiều tấm gương tiêu biểu về học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, người tốt việc tốt; góp phần xây dựng lối sống văn hóa trong mỗi cá nhân, gia đình.

Ngoài ra, các chính sách phát triển sự nghiệp giáo dục - đào tạo và khoa học - công nghệ được cụ thể hóa trong tổ chức thực hiện và đi vào cuộc sống, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho thành phố. Công tác xã hội hóa giáo dục và xây dựng xã hội học tập mang lại nhiều kết quả tích cực.

Phát triển văn hóa lấy con người là trung tâm

TP.HCM là đô thị đặc biệt, là trung tâm về kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế, có sức thu hút và lan tỏa lớn của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam… Vì thế, nhiệm vụ xây dựng, phát triển văn hóa và con người thành phố đã xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt, xây dựng văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội.

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho biết kết quả bao trùm nhất sau 10 năm TP.HCM thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW đó là nhận thức và sự quan tâm, đầu tư có hiệu quả cho văn hóa trên địa bàn thành phố đã được các cấp ủy, hệ thống chính quyền, các lực lượng có liên quan thực hiện tốt hơn. Nhờ vậy mà đóng góp của văn hóa trong sự phát triển của TP.HCM nhiều hơn, rõ nét hơn.

Bên cạnh đó, thời gian qua TP.HCM cũng đã ban hành đề án phát triển công nghiệp văn hóa, có các hoạt động đầu tư để phát triển văn hóa, thể thao. Dấu hiệu rõ nét nhất là năm 2023, 2024, các hoạt động văn hóa, thể dục thể thao được diễn ra thường xuyên, có tính chất thường niên, định kỳ, hướng tới xây dựng thương hiệu của TP.HCM.

"Gần như mỗi tháng, thành phố đều có các sự kiện văn hóa, tạo thành chuỗi các hoạt động và từ đây giới thiệu văn hóa, xây dựng thương hiệu của thành phố", ông Phan Văn Mãi nhìn nhận.

Theo ông Phan Văn Mãi, bên cạnh những điểm đạt được, cũng còn những hạn chế, văn hóa thành phố chưa thực sự ngang bằng với sự phát triển, nhất là các công trình xây dựng các thiết chế văn hóa trọng điểm còn chậm. Ngoại giao văn hóa mới dừng lại ở bước khởi nguồn, chưa khai thác được hết nguồn lực rộng lớn từ cộng đồng Việt Nam ở nước ngoài.

Công tác xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh tại các địa phương bước đầu đạt kết quả tích cực, nhưng việc duy trì các hoạt động trong Không gian văn hóa Hồ Chí Minh còn hạn chế, cần phát huy và lan tỏa Không gian văn hóa Hồ Chí Minh vào tâm hồn mỗi người dân thành phố, chứ không chỉ dừng lại ở không gian vật lý.

Xây dựng con người TP toàn diện nhưng có bản sắc riêng

Chủ tịch Phan Mãi đề nghị, trong thời gian tới Ban Tuyên giáo Thành ủy TP.HCM chủ trì, phối hợp với các đơn vị cập nhật, bổ sung vào Chương trình hành động của Ban Thường vụ Thành ủy để tiếp tục triển khai Nghị quyết số 33. Bên cạnh đó, UBND TP.HCM cũng sẽ có kế hoạch để triển khai, tiến hành xây dựng văn hóa ở từng cơ quan, đơn vị, ở từng cấp, trong mỗi gia đình và trong mỗi người dân.

Theo đó, ông Phan Văn Mãi yêu cầu xây dựng và phát triển con người TP.HCM toàn diện nhưng có bản sắc riêng. Ông gợi ý những nét riêng này có thể là năng động, sáng tạo hào sảng, nghĩa tình, tiên phong, cởi mở, hội nhập, hiện đại. Vị này cũng lưu ý thêm, bên cạnh việc xây dựng các điểm tích cực đồng thời cũng đấu tranh với những suy nghĩ bảo thủ, tiêu cực.

Cũng theo ông Phan Văn Mãi, TP.HCM đang bước vào kỷ nguyên số do đó cũng cần quan tâm, chú trọng môi trường văn hóa trên không gian mạng. Theo ông Phan Văn Mãi, các cơ quan của TP.HCM thường tiếp cận, quản lý theo kiểu đối phó và ở thế bị động. Do đó, theo ông Phan Văn Mãi, phải dùng công cụ của mạng để xử lý các vấn đề trên mạng.

Bên cạnh đó, chủ tịch UBND TP.HCM cũng nhấn mạnh thành phố sẽ tập trung xây dựng văn hóa chính trị và kinh tế, việc này vừa dễ nhưng cũng vừa khó. Theo đó, văn hóa chính trị không chỉ là văn hóa trong hoạt động chính trị theo cách tiếp cận thông thường mà trước hết là quyết tâm và bản lĩnh chính trị của cấp ủy, của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu.

"Văn hóa chính trị, văn hóa kinh tế là quyết tâm, bản lĩnh chính trị; là khát khao xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự cường, xây dựng đất nước hùng cường. Từ đó TP.HCM sẽ tiên phong, đóng góp quan trọng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" - ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Ngoài ra, TP.HCM cũng sẽ tăng cường giao lưu quốc tế, hội nhập về văn hóa để vừa tiếp thu tinh hoa của thế giới và nâng năng lực nội sinh của thành phố để phát triển văn hóa. TP.HCM sẽ tập trung phát triển công nghiệp văn hóa với mục tiêu trở thành một trong những trung tâm công nghiệp văn hóa mạnh ở khu vực ASEAN vào năm 2030.

Tại hội nghị, nhằm ghi nhận, khích lệ thành quả đạt được trong 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) và Chương trình hành động 45-CTrHĐ/TU, Ban Thường vụ Thành ủy có Quyết định số 2419-QĐ/TU ngày 23-12- 2024 tặng Bằng khen cho 21 tập thể và 29 cá nhân. Ngoài ra, UBND TP.HCM có Quyết định số 5932/BK-UBND ngày 23-12- 2024 tặng Bằng khen cho 16 tập thể có thành tích xuất sắc trong thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW.

Báo cáo tham luận tại hội nghị, ông Ngô Thanh Sơn - Phó Chủ tịch UBMTTQ VN TP.HCM cho biết, để triển khai thực hiện các nhiệm vụ Nghị quyết 33 đạt hiệu quả cao, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận TP.HCM xác định một số nội dung trọng điểm như: Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền; phát động và triển khai các hoạt động cụ thể gắn với các phong trào thi đua yêu nước và xây dựng con người Việt Nam; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh thông qua việc đẩy mạnh mô hình xã hội học tập, học tập và làm theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cùng với đó là triển khai các giải pháp, hiệu quả thiết thực trong xây dựng Không gian văn hóa Hồ Chí Minh ở cơ quan, đơn vị, các cơ sở tôn giáo, doanh nghiệp trong cộng đồng dân cư và trên không gian mạng.

“Phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng, xã hội trong việc xây dựng môi trường văn hóa, làm cho văn hóa trở thành nhân tố thúc đẩy con người Việt Nam hoàn thiện nhân cách không chỉ là trách nhiệm của cơ quản lý Nhà nước mà còn là trách nhiệm của mọi người, mọi nhà. Bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc sẽ góp phần hiện thực hóa mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, đồng thời thực hiện khát vọng lấy giá trị văn hóa, con người Việt Nam làm nền tảng, sức mạnh nội sinh bảo đảm sự phát triển bền vững đất nước” - ông Ngô Thanh Sơn nói.