Nhận bảo hiểm xã hội một lần, được lợi trước mắt thiệt thòi lâu dài

BHXH hưu trí giúp đảm bảo cuộc sống cho người dân khi về già

Ông Trần Dũng Hà - Phó Giám đốc BHXH TP.HCM cho biết, BHXH là trụ cột cơ bản của hệ thống an sinh xã hội, nhằm bảo đảm cuộc sống cho người dân khi về già. Tuy nhiên, hiện người lao động (NLĐ) đang có xu hướng nhận BHXH một lần để giải quyết nhu cầu tài chính trước mắt. Nhưng về lâu dài, việc nhận BHXH một lần sẽ khiến người lao động bị thiệt thòi, vì một số lý do sau:

Thứ nhất, khi nhận BHXH một lần thì NLĐ sẽ mất đi cơ hội được hưởng lương hưu hằng tháng khi hết tuổi lao động hoặc nếu đủ điều kiện hưởng, nhưng mức hưởng lương hưu thấp, do bị trừ đi thời gian đóng BHXH đã nhận một lần. Không có lương hưu hằng tháng để trang trải cuộc sống khi về già và phải sống phụ thuộc vào con cái hoặc người thân khi không còn khả năng lao động.

Cần hiểu rằng khoản tiền đóng vào quỹ BHXH là của để dành quý giá của chính mình, nó không mất đi mà ngược lại vẫn ngày một tăng thêm giá trị do được cơ quan BHXH quản lý và đầu tư tăng trưởng, NLĐ hoàn toàn có thể bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện với sự hỗ trợ một phần kinh phí từ Nhà nước (theo mức 10, 25, 30% mức đóng tính trên chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn tùy theo đối tượng).

Thứ hai, số tiền khi nhận BHXH một lần, được ít hơn nhiều so với số tiền đã đóng BHXH, cụ thể: Với mức 22% tiền lương tháng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương; trong khi mức hưởng BHXH một lần cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng 2 tháng lương. Như vậy, NLĐ bị thiệt mất 0,64 tháng lương và quỹ có lợi, nhưng chúng ta không khuyến khích việc nhận BHXH một lần cũng chính vì mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội bền vững cho người dân.

Thứ ba, mất cơ hội được cấp thẻ BHYT miễn phí trong suốt thời gian hưởng lương hưu để chăm sóc sức khoẻ; không được hưởng chế độ miễn 100% tiền khám chữa bệnh BHYT đúng tuyến; Mất cơ hội tham gia BHYT 5 năm liên tục để được hưởng quyền lợi với các dịch vụ y tế kỹ thuật cao và thuốc đắt tiền;

Thứ tư, trong thời gian bảo lưu nếu chẳng may bị chết thì gia đình còn được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở, thân nhân tùy theo điều kiện được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng.

Bảo hiểm xã hội TP.HCM tư vấn người dân làm hồ sơ

Vì sao nên chọn tiếp tục tham gia BHXH để hưởng chế độ hưu trí?

Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) hiện đang đề xuất giảm điều kiện số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm. Quy định này nhằm tạo cơ hội cho những người tham gia muộn (trên 40 tuổi) hoặc những người tham gia không liên tục dẫn đến khi đến tuổi nghỉ hưu vẫn không tích lũy đủ 20 năm đóng BHXH cũng được hưởng lương hưu hằng tháng.

Đánh giá tác động của việc giảm số năm đóng BHXH xuống 15 năm, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, không có tác động về kinh tế do NSNN không phát sinh thêm chi phí trong việc thực hiện chính sách này. Tuy nhiên, việc giảm điều kiện về số năm đóng để hưởng lương hưu có thể giúp gia tăng số người được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động, giảm gánh nặng cho Nhà nước trong việc đảm bảo an sinh xã hội cho người cao tuổi.

Đặc biệt, đối với quỹ BHXH, việc giảm điều kiện về số năm đóng BHXH cần thiết để NLĐ có thể hưởng lương hưu khi đủ tuổi- có nghĩa là, so với quy định hiện hành thì NLĐ có thể được hưởng lương hưu sớm hơn, trong trường hợp đã đủ tuổi và có thời gian đóng từ đủ 15 năm trở lên. Do đó, việc này về cơ bản là có tác động tiêu cực đến quỹ BHXH, mặc dù những người này sẽ hưởng với mức hưởng thấp hơn, nhưng thời gian chi trả sẽ được thực hiện sớm hơn khi còn trong độ tuổi lao động và kéo dài hơn.

Đối với NLĐ, việc sửa đổi chính sách sẽ giúp họ dễ dàng đạt đủ điều kiện cần thiết để được hưởng lương hưu. Như vậy, nếu so với hưởng lương hưu thì nhận BHXH một lần là rất thiệt thòi cho bản thân NLĐ. Vì, người tham gia BHXH khi hưởng lương hưu được hưởng rất nhiều quyền lợi và chính lương hưu mới là chỗ dựa vững chắc cho NLĐ khi về già, khi không còn khả năng để lao động tạo thu nhập.