GS.TS.BS Phạm Mạnh Hùng: 'Tim mạch can thiệp Việt Nam đang vươn tầm thế giới'

Không chỉ là chuyên gia hàng đầu với nhiều công trình nghiên cứu, bài báo khoa học và sách chuyên ngành được quốc tế ghi nhận, ông còn dành trọn tâm huyết cho công tác đào tạo, góp phần đưa y học Việt Nam từng bước ghi dấu trên bản đồ y học thế giới.

Nhân dịp kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Liên minh châu Âu (EU), GS.TS.BS. Phạm Mạnh Hùng đã có những chia sẻ sâu sắc về hành trình nghề nghiệp, những bước tiến của tim mạch can thiệp Việt Nam cũng như triển vọng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.

Trách nhiệm kép của người thầy thuốc – thầy giáo

Sinh ra trong gia đình có truyền thống nghề y, GS Phạm Mạnh Hùng sớm thấm nhuần lời thề Hippocrates – coi việc cứu chữa người bệnh và truyền đạt tri thức là hai trách nhiệm song hành. Theo ông, bên cạnh vai trò khám, chữa bệnh, người bác sĩ còn có sứ mệnh đào tạo, chuyển giao tri thức cho thế hệ kế cận.

“Đào tạo y khoa không chỉ là giảng dạy lý thuyết, mà quan trọng hơn là hướng dẫn tư duy, cập nhật kiến thức và kỹ thuật hiện đại, đồng thời trực tiếp ‘cầm tay chỉ việc’ từ thăm khám, chẩn đoán đến điều trị. Chỉ khi đó mới có thể đào tạo nên những thầy thuốc vừa giỏi chuyên môn, vừa có y đức”, GS Hùng chia sẻ.

Niềm hạnh phúc lớn nhất của ông là chứng kiến nhiều thế hệ học trò trưởng thành, trở thành những bác sĩ giỏi, kể cả ở vùng sâu, vùng xa. Không ít người trong số đó hiện nay có thể thực hiện thành công các ca can thiệp tim mạch phức tạp, cứu sống bệnh nhân trong điều kiện còn nhiều khó khăn. “Đó là món quà vô giá đối với một người thầy thuốc, thầy giáo như tôi”, ông bày tỏ.

Những bước tiến nổi bật của tim mạch can thiệp Việt Nam

Trong vài thập kỷ qua, cùng với sự phát triển chung của y học nước nhà, lĩnh vực tim mạch can thiệp Việt Nam đã có những bước tiến dài, tiệm cận trình độ khu vực và ngày càng tiến gần các nền y học tiên tiến trên thế giới.

Theo GS Phạm Mạnh Hùng, các thầy thuốc và giảng viên Bộ môn Tim mạch – Trường Đại học Y Hà Nội luôn đi đầu trong việc triển khai các kỹ thuật cao. Nhiều kỹ thuật can thiệp hiện đại đã được ứng dụng thành công tại Việt Nam như thay van động mạch chủ, sửa van hai lá, thay van hai lá, bít tiểu nhĩ trái… thông qua đường ống thông.

Nhờ đó, nhiều bệnh nhân cao tuổi hoặc đã từng phẫu thuật tim không cần phải mổ mở. Chỉ với gây tê tại chỗ qua đường chọc mạch đùi, sau vài giờ can thiệp, bệnh nhân có thể đi lại bình thường, giảm đáng kể nguy cơ biến chứng và thời gian hồi phục.

Không dừng lại ở việc tiếp nhận kỹ thuật, các bác sĩ Việt Nam còn có nhiều cải tiến để phù hợp với điều kiện thực tiễn, từ đó chia sẻ và hướng dẫn lại cho đồng nghiệp trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt trong can thiệp tim bẩm sinh, can thiệp bệnh van tim và đặt stent graft. “Nhiều trung tâm tim mạch trong khu vực và quốc tế đã đến Việt Nam học hỏi kinh nghiệm. Đó là điều khiến tôi rất tự hào”, GS Hùng nói.

Thành tựu lớn nhất là đào tạo và lan tỏa tri thức

Với hơn 300 bài báo khoa học trong nước và quốc tế, 19 đầu sách giáo khoa và chuyên khảo (trong đó có 3 cuốn xuất bản tại Hoa Kỳ), cùng nhiều giải thưởng khoa học uy tín, GS Phạm Mạnh Hùng được giới chuyên môn trong và ngoài nước đánh giá cao.

Ông cũng chủ trì và tham gia nhiều đề tài nghiên cứu cấp quốc tế, Nhà nước và Bộ, tiêu biểu như nong van hai lá bằng bóng Inoue trong điều trị hẹp van hai lá – đặc biệt ở phụ nữ mang thai; can thiệp động mạch vành qua da; điều trị bằng tế bào gốc; can thiệp một số bệnh tim bẩm sinh… Những công trình này đều đã được ứng dụng hiệu quả trong thực tiễn lâm sàng.

Tuy nhiên, theo GS Hùng, thành tựu lớn nhất không nằm ở số lượng công trình hay giải thưởng, mà chính là việc chia sẻ, truyền bá kinh nghiệm chuyên môn cho đồng nghiệp và học trò, góp phần xây dựng một đội ngũ bác sĩ tim mạch can thiệp vững mạnh cho Việt Nam.

Cầu nối hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tim mạch

Không chỉ hoạt động sôi nổi trong nước, GS Phạm Mạnh Hùng còn thường xuyên tham gia báo cáo khoa học tại các hội nghị lớn ở châu Âu và trên thế giới. Ông hiện duy trì mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với Hội Tim mạch châu Âu (ESC) và các tổ chức tim mạch can thiệp như EuroPCR.

“Hằng năm, các đối tác châu Âu vẫn mời chúng tôi tham gia nghiên cứu khoa học, đào tạo và hội nghị, hội thảo. Tôi luôn cảm nhận được sự cởi mở, sẵn sàng hỗ trợ của đồng nghiệp châu Âu đối với y học Việt Nam”, GS Hùng cho biết.

Trên cương vị của mình, ông luôn nỗ lực làm cầu nối, đưa những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực tim mạch can thiệp từ châu Âu và thế giới về Việt Nam, đồng thời giới thiệu năng lực chuyên môn của bác sĩ Việt Nam ra quốc tế, góp phần thúc đẩy hợp tác song phương và đa phương trong lĩnh vực y học.

Dấu ấn từ những người thầy lớn

Nhìn lại chặng đường hợp tác chuyên môn trong và ngoài nước, GS Phạm Mạnh Hùng dành sự trân trọng đặc biệt cho GS Thạch Nguyễn – người để lại dấu ấn sâu sắc trong sự nghiệp của ông.

“GS Thạch Nguyễn không chỉ là một nhà khoa học tài năng mà còn là người thầy, người đồng nghiệp đáng kính. Ông luôn tìm cách hỗ trợ Việt Nam, kết nối chúng tôi với các giáo sư hàng đầu của Mỹ, châu Âu và thế giới, thậm chí trực tiếp sang Việt Nam ‘cầm tay chỉ việc’ đào tạo các thế hệ bác sĩ tim mạch can thiệp”, GS Hùng xúc động chia sẻ.

Theo ông, nếu không có sự hỗ trợ tận tâm của GS Thạch Nguyễn, lĩnh vực tim mạch can thiệp Việt Nam khó có thể phát triển nhanh chóng như ngày nay. “Từ tận đáy lòng, tôi luôn bày tỏ sự tri ân sâu sắc tới ông”, GS Phạm Mạnh Hùng nói.

Với nền tảng chuyên môn vững chắc, đội ngũ bác sĩ ngày càng trưởng thành và mạng lưới hợp tác quốc tế ngày càng mở rộng, tim mạch can thiệp Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế trên trường quốc tế – đúng như khẳng định của GS Phạm Mạnh Hùng: “Chúng ta không chỉ theo kịp, mà đang dần sánh vai và vươn tầm thế giới”.

Tả Pháp