Trao giải Cuộc thi viết về nghề, làng nghề truyền thống năm 2025

Sự kiện nhằm tôn vinh những giá trị kinh tế - văn hóa của các nghề, làng nghề đã được UBND TP.HCM công nhận, đồng thời lan tỏa ý thức gìn giữ, phát huy nghề truyền thống trong cộng đồng sau sáp nhập.

Cuộc thi được phát động với mục tiêu giới thiệu, quảng bá sản phẩm đặc trưng; tìm kiếm và ghi lại những câu chuyện tiêu biểu về nghề truyền thống. Không chỉ dành cho các cây bút chuyên nghiệp, cuộc thi còn là sân chơi của đông đảo bạn đọc yêu văn hóa dân tộc. Công tác truyền thông được triển khai mạnh mẽ qua báo in, báo điện tử, mạng xã hội, tạo hiệu ứng lan tỏa rộng khắp.

Sau gần hai tháng phát động, Ban tổ chức đã nhận được gần 150 tác phẩm gửi về. Đối tượng tham gia đa dạng, gồm phóng viên, giáo viên, công chức, công nhân lao động, sinh viên và đặc biệt là học sinh THCS, THPT. Một số trường trên địa bàn TP.HCM còn tổ chức phát động quy mô toàn trường với sự tham gia tích cực của giáo viên và học.

Từ các tác phẩm gửi về, có 50 tác phẩm được chọn đăng trên Báo Người Lao Động. Ban tổ chức cũng tuyển chọn 40 tác phẩm ảnh để làm triển lãm trưng bày, thu hút đông đảo người dân và du khách đến xem, góp phần quảng bá hình ảnh nghề truyền thống sau sáp nhập.

Điểm nổi bật của cuộc thi năm nay nằm ở sự phong phú về đề tài và hình thức thể hiện: phản ánh, phóng sự, ghi chép, bút ký và video clip. Nhiều bài viết được đầu tư công phu, tìm hiểu sâu về lịch sử hình thành, kỹ thuật chế tác, câu chuyện đời sống và cả những trăn trở của nghệ nhân trước sự thay đổi của thị trường. Hơn 150 bài dự thi đã giới thiệu nhiều nghề và làng nghề truyền thống có tuổi đời hàng chục đến hàng trăm năm, tạo nên bức tranh sinh động về văn hóa nghề giữa đô thị hóa nhanh của TP.HCM.

Nhiều tác phẩm gây ấn tượng mạnh với nhân vật là những nghệ nhân thầm lặng - những người gìn giữ “hồn nghề” bằng tâm huyết và kỹ năng được truyền qua nhiều thế hệ. Những câu chuyện như “Giữ lửa lò gốm giữa lòng phố thị”, “Hơn nửa thế kỷ gìn giữ nghề nem Thủ Đức”, “Giữ lửa bánh tráng An Ngãi”, “Bảo tàng sống của nghệ thuật sơn mài Việt Nam”, “Trăm năm giữ lửa nghề đúc đồng”, “Mây tre lá Tân Uyên giữ nhịp đan, nối mạch nghề”… đã đem đến chiều sâu cảm xúc cho cuộc thi.

Về chất lượng tác phẩm, Ban giám khảo đánh giá nhiều bài dự thi có lối quan sát tinh tế, dẫn chứng xác thực, hình ảnh sinh động. Một số bài theo phong cách báo chí với dữ liệu rõ ràng, phỏng vấn trực tiếp nghệ nhân, phản ánh đúng thực trạng phát triển nghề. Bên cạnh đó, những bài viết giàu chất văn học lại thể hiện được vẻ đẹp tinh tế, cảm xúc lắng đọng của nghề truyền thống, tạo nên sự đa dạng trong cách tiếp cận.

Từ cuộc thi, Ban tổ chức mong muốn các sở, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và mỗi người dan tiếp tục chung tay gìn giữ, làm mới và nâng cao giá trị nghề - làng nghề, để truyền thống không bị lùi lạ phía sau mà trở thành một đóng góp quan trọng cho tương lai thành phố.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Văn Đa - Thành uỷ viên, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho rằng chính những bài viết này đã góp phần làm rõ hơn bức tranh đa dạng, đặc sắc của ngành nghề nông thôn, đồng thời giúp chúng ta có thêm dữ liệu quan trọng để phục vụ cho công tác xét công nhận nghề và làng nghề truyền thống, từ đó bảo tồn và phát huy hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Để tiếp tục gìn giữ và phát huy các giá trị quý báu của nghề và làng nghề truyền thống, trong thời gian tới Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị Chi cục Phát triển nông thôn tập trung một số nhiệm vụ cụ thể để mỗi nghề truyền thống là một giá trị sống, một phần linh hồn của cộng đồng và là minh chứng cho sự bền bỉ của văn hóa Việt giữa lòng đô thị hiện đại. Giữ nghề là giữ ký ức; phát triển nghề là tạo sinh kế; và tôn vinh nghề là tiếp nối tinh thần dân tộc.

Về góc độ chuyên môn, ông Lê Cao Cường - Phó Tổng Biên tập Báo Người Lao Động đánh giá, cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các tác giả chuyên và không chuyên. Nhiều bài dự thi là những câu chuyện xúc động về người giữ nghề, những phác họa sống động về làng nghề giữa đô thị hóa, và những kiến nghị chân thành để nghề truyền thống tiếp tục sống khỏe.

Ban tổ chức trân trọng ghi nhận và biểu dương tất cả nỗ lực ấy. Kết quả cuộc thi là một phần nhỏ trong hành trình lớn hơn, hành trình gìn giữ những ký ức văn hóa của thành phố. Trong từng trang viết, chúng ta nhìn thấy niềm tự hào, sự kiên trì và cả trăn trở của những người muốn truyền nghề, giữ nghề, phát triển nghề - đó là tinh thần mà chúng ta cần tiếp tục nuôi dưỡng.

“Báo Người Lao Động ý thức sâu sắc trách nhiệm đồng hành cùng thành phố trong công cuộc bảo tồn và phát huy giá trị nghề - làng nghề. Sẽ tiếp tục có những tuyến bài, các sản phẩm báo chí đa nền tảng, nhằm tôn vinh người thợ, quảng bá sản phầm truyền thống, thúc đẩy kết nối tiêu thụ và lan toả hình ảnh văn hoá đặc trưng của thành phố”.

Kết quả: 1 Giải nhất thuộc về tác phẩm “Giữ lửa lò gốm giữa lòng phố thị” của tác giải Thảo Vân; 2 Giải Nhì thuộc về tác phẩm “Hơn nửa thế kỷ gìn giữ nghề nem Thủ Đức” của tác giả Trần Thái và Hạt muối Lý Nhơn “vượt sóng” của tác giả Quang Sung.

3 Giải Ba gồm các tác phẩm “Xóm guốc” hơn 100 năm giữa lòng đô thị” của nhóm tác giả: Trúc Ly - Thảo Vân; “Giữ lửa” bánh tráng An Ngãi của Hoàng Bách; Mây tre lá Tân Uyên giữ nhịp đan, nối mạch nghề của Hoàng Anh.

8 Giải Khuyến khích gồm các tác phẩm: “Trăm năm nghề nhang lớn nhất Nam Bộ” của Mỹ Hậu; “Làng cây kiểng Thủ Đức: Níu sắc xanh cho lòng phố thị” của Vân Nhi; “Làng nghề đậm chất miền Tây giữa lòng TP.HCM” của tác giả Hồ Tú – Uyên Linh; “Nơi những đường vân kể chuyện” của Hoàng Ngọc Doanh; “Bảo tàng sống” của nghệ thuật sơn mài Việt Nam” của Trần Hoàng Tú; “Xóm tạc tượng dưới chân cầu ông Buông” của Nguyễn Thị Thanh Hằng; “Trăm năm “giữ lửa” nghề đúc đồng” của Đinh Ngọc Yến Vy; “Ngọn lửa hòa hợp đất trời giữa lòng thành phố” của Nguyễn Thị Ngọc Dung.

3 giải phụ gồm Tác phẩm có nhiều lượt chia sẻ nhất “100 năm miệt mài “thổi hồn vào ánh sáng” giữa lòng đô thị” của tác giả Trần Gia Tuệ; Tác phẩm có nhiều lượt view trên Báo Người Lao động “Thương hiệu nổi tiếng hơn 60 năm giữa lòng quê TP.HCM” của tác giả Đỗ Hoài An (Hoàng Thị Nhị); Tập thể có nhiều tác giả, tác phẩm tham gia cuộc thi: Trường THCS Trần Bình Trọng, Phường Phú An, TP.HCM (27 tác phẩm).

Huyền Trang