TS. Đặng Trần Ngọc Thanh: "Người giữ lửa" nhân ái và hành trình nâng tầm vị thế điều dưỡng
Có những nghề nghiệp mà giá trị của nó không nằm ở những hào quang rực rỡ, mà nằm trong những cái nắm tay thật chặt lúc ngặt nghèo, trong ánh mắt an ủi khi con người ta yếu đuối nhất. Đó là nghề Điều dưỡng.
Và tại Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, có một người thầy đã dành hơn hai thập kỷ thanh xuân để không chỉ dạy nghề, mà còn để "thắp lửa" và định vị lại giá trị cao quý của công việc thầm lặng ấy. Đó là Tiến sĩ Đặng Trần Ngọc Thanh – Trưởng khoa Điều dưỡng - Kỹ thuật Y học.
Từ cô bé theo cha đi trực đến Tiến sĩ Điều dưỡng trên đất Mỹ
Hành trình của cô Thanh không bắt đầu từ giảng đường lộng lẫy, mà từ những ký ức tuổi thơ theo ba – một người y tá tận tụy – đi trực tại trạm xá. Chính những ngày tháng ấy, cô bé Thanh đã sớm nhận ra một chân lý giản dị nhưng sâu sắc: “Bác sĩ là người quyết định sự sống bằng y lệnh, nhưng Điều dưỡng mới là người quyết định chất lượng cuộc sống của người bệnh bằng sự chăm sóc.”
Suy nghĩ ấy đã trở thành ngọn hải đăng dẫn lối. Tốt nghiệp Á khoa Cử nhân Điều dưỡng, cô không chọn an phận mà quyết tâm ra biển lớn. Từ những ngày du học Thạc sĩ đến khi bảo vệ luận án Tiến sĩ tại Thái Lan và phát triển nghiên cứu tại Mỹ, hành trang cô mang theo không chỉ là khát vọng tri thức, mà là nỗi trăn trở đau đáu: Làm sao để ngành Điều dưỡng Việt Nam thoát khỏi cái bóng "người phụ việc"? Làm sao để sinh viên của mình có thể ngẩng cao đầu tự hào về nghề nghiệp mình đã chọn? Và Cô cũng là một trong những Giảng viên Điều dưỡng tốt nghiệp Tiến sĩ Điều dưỡng đầu tiên tại Việt Nam năm 2013.
Kiến tạo nền móng và cuộc chiến với định kiến
Trở về trường với tấm bằng Tiến sĩ – một học vị còn rất hiếm hoi của ngành Điều dưỡng lúc bấy giờ – TS. Đặng Trần Ngọc Thanh đã bắt tay vào một "công trình" đầy thách thức. Những con số biết nói trong bảng báo cáo thành tích đề nghị tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ đã minh chứng cho sức làm việc phi thường của người phụ nữ vóc dáng nhỏ bé ấy.
Dưới sự lãnh đạo của cô, Khoa Điều dưỡng - Kỹ thuật Y học đã phát triển vượt bậc với 104 nhân sự và 12 bộ môn trực thuộc. Cô là một thuyền trưởng trong việc xây dựng và phát triển 07 mã ngành đại học và 03 chương trình sau đại học. Đặc biệt, cô đã cùng tập thể hoàn thành kiểm định chất lượng 04 chương trình đào tạo cùng một lúc – một nỗ lực khổng lồ để khẳng định chất lượng đào tạo của PNTU trên bản đồ giáo dục.
Nhưng với cô Thanh, thành tích không nằm ở những tấm bằng khen, mà nằm ở việc thay đổi tư duy. Cô kiên quyết đưa tư duy "Y học chứng cứ" và năng lực lãnh đạo vào chương trình học. Trong các môn học, Cô luôn nhấn mạnh: “Điều dưỡng là một nghề độc lập trong hệ thống y tế, có phạm vi hành nghề, chuẩn đạo đức, chuẩn năng lực riêng”. Những phòng mô phỏng hiện đại, những giáo trình cập nhật chuẩn quốc tế chính là vũ khí để cô trang bị sự tự tin cho học trò.
Bài học về "Lòng trắc ẩn" và người giữ nhân phẩm cho bệnh nhân
Nếu chuyên môn là bộ khung, thì y đức chính là linh hồn trong triết lý giáo dục của TS. Đặng Trần Ngọc Thanh. Cô thường nói với sinh viên: “Kỹ thuật sai thì có thể làm lại. Nhưng một câu nói vô cảm đôi khi không bao giờ xin lỗi kịp.”
Những giờ giảng của cô không chỉ có quy trình khô khan, mà thấm đẫm tình người. Cô dạy học trò viết "nhật ký nghề nghiệp", dạy các em biết đau nỗi đau của người bệnh. Câu chuyện về người học trò gọi bệnh nhân là "Ngoại", kiên nhẫn chải tóc, lau mặt cho bà cụ những ngày cuối đời, chính là minh chứng sống động nhất cho triết lý giáo dục ấy. Cô tin rằng lòng trắc ẩn có thể được “đánh thức” nếu sinh viên thường xuyên được đặt mình vào vị trí người bệnh, được nhắc nhớ rằng “hôm nay mình chăm sóc cho họ – ngày mai có thể là người thân của mình ở vị trí đó”.
Lan tỏa hình ảnh người Điều dưỡng "Thế hệ mới"
Hôm nay, nhìn những thế hệ Cử nhân Điều dưỡng PNTU tỏa đi khắp các bệnh viện lớn, đảm nhận những vị trí quan trọng như Điều dưỡng trưởng, Điều dưỡng chuyên khoa, chúng ta thấy được "trái ngọt" từ sự vun trồng của cô. Đó là những điều dưỡng viên không chỉ giỏi kỹ năng, mà còn dám tư duy, dám phản biện, và trên hết là có một trái tim biết rung cảm.
Nhân kỷ niệm 43 năm ngày Hiến chương Nhà giáo Việt Nam, bài viết này xin được là một lời tri ân sâu sắc gửi đến TS. Đặng Trần Ngọc Thanh. Cảm ơn cô – người đã kiên trì, bền bỉ xây nền đắp móng để ngành Điều dưỡng được đứng đúng vị thế của mình. Cảm ơn cô đã dạy cho thế hệ sinh viên hiểu rằng: “Mỗi cái nắm tay, mỗi lời động viên ân cần đều là một liều thuốc chữa lành kỳ diệu”.
Sự cống hiến của cô, dù thầm lặng như những bước chân người điều dưỡng trong đêm trực, nhưng lại có sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần làm rạng danh mái trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch và ươm mầm những "thiên thần áo trắng" cho tương lai đất nước.