"Vui khỏe mỗi ngày" giúp người cao tuổi phòng tránh nỗi lo đái tháo đường và chấn thương thể thao

Ngày 5/11, Tạp chí Khoa học phổ thông phối hợp cùng Câu lạc bộ Truyền thống Kháng chiến hưu trí, phường Diên Hồng (TP.HCM) tổ chức chương trình "Vui khỏe mỗi ngày", với chủ đề "Phòng ngừa các biến chứng cho bệnh nhân đái tháo đường và xử lý các chấn thương khi chơi thể thao ở người cao tuổi".

Chương trình thu hút hơn 300 cán bộ hưu trí, kháng chiến, người cao tuổi của 3 phường Diên Hồng, Hòa Hưng và Vườn Lài tham dự.

Chương trình diễn ra với sự đồng hành của Hệ thống Bệnh viện SAIGON-ITO và chuyên gia Nội tiết.

Mong chương trình tiếp tục đến với người dân

Phát biểu tại chương trình, ThS, Nhà báo Bùi Hương - Bí thư chi bộ, Phó Tổng biên tập phụ trách, điều hành Tạp chí Khoa học phổ thông - cho biết chương trình "Vui khỏe mỗi ngày" được tổ chức với mong muốn lớn nhất là mang những kiến thức y học thiết thực đến gần hơn với người dân, giúp bà con có thêm cơ hội tiếp cận và áp dụng vào cuộc sống hằng ngày.

Ông Mai Duy Hiền - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Truyền thống kháng chiến, phường Diên Hồng (TP.HCM) - đánh giá cao chương trình “Vui khỏe mỗi ngày” của Tạp chí Khoa học phổ thông. Đây là chương trình có ý nghĩa thiết thực với người cao tuổi, thể hiện qua việc lựa chọn chủ đề phòng ngừa các biến chứng cho bệnh nhân đái tháo đường và xử lý các chấn thương.

"Ở câu lạc bộ chúng tôi, phần lớn hội viên đều người lớn tuổi và không ít người đang phải đối mặt với bệnh đái tháo đường và cơ xương khớp.

Những kiến thức được chia sẻ hôm nay giúp chúng tôi hiểu rõ hơn về cách phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe, đó là điều vô cùng quý giá. Chúng tôi hy vọng chương trình sẽ tiếp tục được tổ chức tại câu lạc bộ trong thời gian tới", ông Hiền chia sẻ.

Nguy cơ loãng xương tăng cao ở người lớn tuổi

Tại chương trình, BS.CKII Nguyễn Đức Lâm - Phó Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện SAIGON-ITO Phú Nhuận - cho biết loãng xương là bệnh xương chuyển hóa tiến triển làm giảm mật độ chất khoáng trong xương, kèm suy giảm cấu trúc xương.

Người bệnh thường có các biểu hiện như đau lưng kéo dài, giảm chiều cao, gù vẹo cột sống hoặc dễ gãy xương sau những chấn thương rất nhẹ. Theo bác sĩ Lâm, nguy cơ loãng xương tăng cao ở người lớn tuổi, đặc biệt là phụ nữ trên 65 tuổi, nam giới trên 70 tuổi, hoặc người có thể trạng nhẹ cân, ít vận động thể lực. Bệnh cũng thường gặp ở người hút thuốc, uống rượu, cà phê nhiều, hoặc có chế độ ăn thiếu canxi và vitamin D.

Bên cạnh đó, một số yếu tố khác như thiếu hormone sinh dục, mắc bệnh nội tiết, tiền sử gãy xương hoặc sử dụng thuốc dài ngày cũng góp phần làm giảm chất lượng xương.

Bác sĩ Lâm khuyến cáo, những người trên 50 tuổi có yếu tố nguy cơ, đặc biệt phụ nữ mãn kinh sớm và nam giới trên 70 tuổi, nên đo mật độ xương định kỳ. Việc kiểm tra nên được thực hiện 6 tháng đến 1 năm/lần trong suốt quá trình theo dõi và điều trị.

Việc điều trị thường kéo dài 3 - 5 năm, tùy mức độ bệnh và đáp ứng của người bệnh. Bên cạnh thuốc đặc trị, bổ sung canxi và vitamin D là phần không thể thiếu: canxi: 500 - 600 mg/lần, uống 2 lần mỗi ngày; vitamin D: 600 - 800 đơn vị/ngày.

Ngoài ra, chế độ dinh dưỡng đầy đủ và tập thể dục đều đặn là hai yếu tố hỗ trợ quan trọng giúp duy trì khối lượng xương và giảm nguy cơ té ngã.

Bác sĩ Nguyễn Đức Lâm nhấn mạnh mỗi người cần lắng nghe cơ thể mình, khi có dấu hiệu bất thường nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. "Đặc biệt với người lớn tuổi, nếu phát hiện bệnh quá muộn thì việc điều trị sẽ khó khăn và tốn nhiều thời gian hơn", bác sĩ Lâm nói thêm.

“Kiềng ba chân” giúp người bệnh tiểu đường sống khỏe

Bệnh lý đái tháo đường đang gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu. Theo thống kê, năm 2019, khoảng 463 triệu người mắc đái tháo đường trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, năm 2019, có tới 3,8 triệu bệnh nhân mắc đái tháo đường, trong đó trên 50% chưa được chẩn đoán.

TS.BS Lâm Văn Hoàng - Nguyên Trưởng Khoa Nội tiết, Bệnh viện Chợ Rẫy - cho biết ngân sách dành cho thuốc điều trị đái tháo đường ở Việt Nam năm 2019 là 4.360 tỉ đồng, cao hơn 18% so với năm 2018. Điều này làm gia tăng gánh nặng kinh tế cho người bệnh.

Theo TS.BS Lâm Văn Hoàng, đái tháo đường là tình trạng tăng đường huyết so với bình thường, lâu dài dẫn đến các rối loạn khác, ảnh hưởng đến tim mạch, huyết áp… và cuối cùng gây biến chứng nguy hiểm cho tính mạng.

Bệnh đái tháo đường ở người lớn tuổi thường phức tạp và khó kiểm soát hơn so với người trẻ. Người cao tuổi dễ sa sút trí tuệ, sức khỏe tổng thể yếu hơn, khả năng vận động và tự chăm sóc bản thân cũng hạn chế, khiến việc tuân thủ điều trị, chế độ dinh dưỡng và luyện tập gặp nhiều khó khăn.

Đái tháo đường được chia làm 4 loại gồm: đái tháo đường type 1, đái tháo đường type 2, đái tháo đường thai kỳ và đái tháo đường thứ phát.

Theo bác sĩ Hoàng, người lớn tuổi cần duy trì lối sống lành mạnh, vận động thường xuyên, ăn uống điều độ, cân bằng dinh dưỡng, tránh xa phiền muộn. Từ đó giúp cải thiện sức khỏe, duy trì khối cơ và phòng ngừa các bệnh lý chuyển hóa như đái tháo đường.

TS.BS Hoàng cho biết, điều trị đái tháo đường cần sự kết hợp đồng bộ giữa chế độ dinh dưỡng hợp lý, vận động thường xuyên và dùng thuốc theo chỉ định. Đây được xem là "kiềng ba chân" giúp người bệnh kiểm soát đường huyết hiệu quả và duy trì sức khỏe ổn định lâu dài.

Sôi động chuyên mục hỏi đáp

Sau phần trình bày của các bác sĩ, gần 20 câu hỏi được người dân đặt ra xoay quanh bệnh lý đái tháo đường và cơ xương khớp.

Bà Trần Thị Kim Dung (66 tuổi, ngụ phường Vườn Lài, TP.HCM) đặt câu hỏi khi bà xét nghiệm máu phát hiện tiền tiểu đường thì có cần điều trị không?

Giải đáp thắc mắc này, TS.BS Lâm Văn Hoàng cho biết tiền tiểu đường là giai đoạn đường huyết tăng nhẹ, với chỉ số HbA1c từ 5,7 đến dưới 6,5 hoặc đường huyết lúc đói từ 100 đến 126 mg/dL. Không phải ai ở giai đoạn này cũng cần dùng thuốc, mà tùy thuộc vào nguy cơ đi kèm như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, hút thuốc lá, béo phì hay có bệnh tim mạch. Nếu người bệnh có các yếu tố nguy cơ trên, bác sĩ sẽ cân nhắc điều trị sớm.

Chia sẻ thêm, bác sĩ Hoàng cho biết đái tháo đường phải dùng thuốc suốt đời, thuốc sẽ bị giảm tác dụng do bệnh đái tháo đường thoái hoá theo thời gian.

Tại buổi tư vấn, bà Nguyễn Thị Đài Trang (65 tuổi, ngụ phường Vườn Lài, TP.HCM) nêu thắc mắc: "Thưa bác sĩ, xin cho biết cách phòng ngừa viêm bao gân, nhất là vào buổi sáng khi mới ngủ dậy thì nên vận động như thế nào cho đúng?".

Trả lời câu hỏi này, bác sĩ Nguyễn Đức Lâm cho biết, viêm bao gân là tình trạng viêm xảy ra ở lớp bao quanh gân, phần giúp gân trượt dễ dàng trong quá trình vận động.

Theo bác sĩ Lâm, để phòng tránh viêm bao gân, cần lưu ý hạn chế các động tác lặp đi lặp lại trong thời gian dài như giặt giũ, bưng bê vật nặng… Khi mới ngủ dậy, nên vận động khớp nhẹ nhàng, xoa bóp bàn tay, cổ tay, cổ chân để máu lưu thông, sau đó mới bắt đầu các hoạt động trong ngày. Nếu đã có biểu hiện đau, sưng vùng khớp hoặc gân, cần nghỉ ngơi hợp lý và tránh cố gắng vận động mạnh.

Bài: Võ Liên, Ảnh: Bảo Chi