PGS.TS.BS Hoàng Thị Diễm Tuyết, Giám đốc BV Hùng Vương: Mong muốn phụ nữ ở đảo xa được 'bình đẳng' trong chăm sóc sức khỏe sinh sản
Khi ra Côn Đảo, PGS.TS.BS Hoàng Thị Diễm Tuyết, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hùng Vương thật sự xúc động vì thấy phụ nữ sống nơi đầu sóng ngọn gió gặp thiệt thòi rất nhiều, nhất là khi thực hiện thiên chức làm mẹ.
Thưa PGS.TS.BS Hoàng Thị Diễm Tuyết, bệnh viện Phụ sản Hùng Vương đã tiếp nhận chủ trương từ lãnh đạo Thành phố, lãnh đạo Sở Y tế trong tinh thần như thế nào?
Theo kế hoạch của Sở Y tế TP.HCM, Bệnh viện Hùng Vương tham gia lĩnh vực sản phụ khoa. Vì vậy, các bác sĩ của Hùng Vương đã chuẩn bị sẵn sàng với tinh thần “đi suốt” luôn rồi. Danh sách bác sĩ tham gia đã được lập từ trước, có bốc thăm để phân công ngày đi, nên ai đi ngày nào đều rất rõ ràng. “Đến hẹn” thì lại đi thôi!

Ngoài việc đi vì trách nhiệm, còn lý do nào nữa không thưa bác sĩ?
Khi ra Côn Đảo mới thấy, ở đó có trung tâm y tế vừa xây dựng, cơ sở vật chất tốt, hiện đại, nhưng khổ nỗi, ở đây không có đủ nhân lực ngành y. Ví dụ, ở lĩnh vực sản phụ khoa, có một giám đốc trung tâm thì phải kiêm luôn tất cả mọi việc: khám thai, đỡ đẻ, điều trị phụ khoa… Chính vì thế, không thể làm tốt mọi thứ trong điều kiện như vậy.
Tôi thật sự xúc động trước những gì được nghe và thấy. Người dân Côn Đảo sống nơi đầu sóng ngọn gió, góp phần bảo vệ biên cương Tổ quốc nhưng phụ nữ ở đây lại thiệt thòi rất nhiều. Khi mang thai, họ phải đối diện nhiều khó khăn.
Ở đất liền, việc khám thai, sinh nở là bình thường nhưng ngoài đó là cả vấn đề lớn. Họ phải vào đất liền để làm các xét nghiệm tầm soát tiền sản, rồi đến tháng thứ 8 thai kỳ phải vào đất liền chờ sinh. Mỗi lần như vậy tốn ít nhất hàng trăm triệu, chưa kể ảnh hưởng tâm lý thai phụ. Người ta nói “đàn bà đi biển mồ côi một mình” - ở đây đúng là như vậy. Nếu có người thân trong đất liền thì đỡ vất vả, còn không thì phải ở một mình chờ sinh, sinh xong đủ tháng mới được bồng con về.
Nên, đi là để “chia lửa”, để ngày càng có nhiều phụ nữ được hưởng những dịch vụ chăm sóc, điều trị y tế tốt như ở đất liền, để bớt đi những cảnh đời “đi biển mồ côi”…?
Đúng vậy. Chính trên tinh thần đó, Bệnh viện Hùng Vương sẵn sàng “chia lửa” với Côn Đảo. Đảng ủy, Ban giám đốc họp và thống nhất sẽ cử bác sĩ ra công tác, tận dụng cơ sở vật chất hiện đại ngoài đó để giúp người dân được tiếp cận dịch vụ sản phụ khoa cơ bản. Những trường hợp phức tạp như nhau cài răng lược, nhau tiền đạo vẫn phải chuyển vào đất liền để đảm bảo an toàn, còn lại các ca sinh thường, sinh mổ được thực hiện tại chỗ.

Ban giám đốc quyết định cử các bác sĩ có đủ năng lực, vừa xử lý cấp cứu sản khoa, vừa có thể thực hiện phẫu thuật phụ khoa, nội soi... chứ không gửi bác sĩ trẻ. Ví dụ, lần này là TS.BS Huỳnh Giang Châu.
Dù việc ra đảo công tác vẫn ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt cá nhân và đời sống gia đình nhưng các bác sĩ đều thấu hiểu và quán triệt tinh thần rằng, chuyến đi hỗ trợ Côn Đảo mang giá trị lớn hơn rất nhiều so với những thiệt thòi về vật chất nên họ sẵn sàng chấp nhận để hoàn thành nhiệm vụ.
Khó khăn lớn nhất mà các bác sĩ, đặc biệt là bác sĩ sản phụ khoa phải đối mặt khi ra Côn Đảo lần này là gì?
Bệnh viện Hùng Vương có thuận lợi là Giám đốc Trung tâm Y tế Quân dân y Côn Đảo vốn là bác sĩ sản khoa. Tuy nhiên, vấn đề nan giải nhất vẫn là ngân hàng máu. Trong sản khoa, dù có phòng mổ, có thuốc men, có bác sĩ giỏi nhưng nếu không có ngân hàng máu thì không thể triển khai đầy đủ dịch vụ sinh thường, sinh mổ an toàn. Côn Đảo hiện chưa có ngân hàng máu chính thức, dù có kế hoạch xây dựng trong tương lai. Vì vậy, muốn triển khai ngay dịch vụ sản khoa, bắt buộc phải thiết lập ngân hàng máu tạm thời.
Vậy làm thế nào để thiết lập ngân hàng máu tạm thời, thưa bác sĩ?
Bệnh viện Hùng Vương từng có kinh nghiệm thiết lập ngân hàng máu tạm thời khi hỗ trợ các tuyến y tế cơ sở trước đây: bệnh viện chuyển máu xuống cơ sở, lưu trữ tại đó để sử dụng khi cần. Nếu gần hết hạn mà không dùng thì lại chuyển ngược về Hùng Vương và đổi máu mới. Mô hình “luân chuyển” này giúp cơ sở y tế yên tâm hơn trong xử lý các trường hợp cấp cứu sản khoa. Dựa trên kinh nghiệm đó, Hùng Vương báo cáo với Sở Y tế và đề xuất triển khai tương tự tại Côn Đảo, cho đến khi ngân hàng máu chính quy được xây dựng.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, thử thách nhất chính là khâu vận chuyển máu. Thứ nhất, bệnh viện không có sẵn các vật dụng chuyên dụng để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển máu đến Côn Đảo. Thứ hai, vận chuyển bằng đường hàng không cũng vô cùng gian nan. Hãng bay cho biết trước nay chưa từng vận chuyển máu nên mọi quy trình đều phải “mở đường”, vừa làm vừa thuyết phục. May mắn là trong các tình huống khẩn cấp, hãng hàng không cũng đã hỗ trợ.
Dù việc triển khai ngân hàng máu tạm thời tại Côn Đảo không hề suôn sẻ nhưng đây là điều kiện tiên quyết để đảm bảo an toàn cho các dịch vụ sản phụ khoa. Hy vọng trong tương lai gần, với sự hỗ trợ của các bệnh viện, Côn Đảo sẽ có một ngân hàng máu chính quy vì sinh nở là vấn đề sống còn, nên khi có sẵn ngân hàng máu thì sản phụ an tâm hơn.
Cảm ơn bác sĩ đã chia sẻ!