TP.HCM đặt khoa học - công nghệ vào trung tâm của tiến trình phát triển

Khoa học - công nghệ: “Chìa khóa” cho khát vọng siêu đô thị

Trong nhiệm kỳ 2020-2025, TP.HCM đã nỗ lực biến khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số thành một động lực quan trọng của tăng trưởng. Từ chủ trương được Đảng bộ đặt ra các cấp, các ngành đã đồng loạt triển khai chương trình hành động gắn với thực tiễn sản xuất và đời sống.

Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo được hình thành, từng bước trở thành môi trường kết nối giữa nhà nước, doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo. Nhiều trung tâm nghiên cứu, vườn ươm doanh nghiệp công nghệ, khu công nghệ cao, trung tâm đổi mới sáng tạo được đưa vào hoạt động, góp phần tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà sáng chế phát huy ý tưởng.

Nhiều đề tài nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới đã được đưa vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh. Đặc biệt, các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao được ưu tiên phát triển, trở thành những điểm sáng trong cơ cấu kinh tế.

Thành phố cũng khuyến khích mạnh mẽ tinh thần khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới mô hình sản xuất, kinh doanh dựa trên nền tảng công nghệ. Đây không chỉ là chính sách, mà còn là bước đi chiến lược nhằm chuẩn bị nguồn lực cho tương lai, xây dựng hình ảnh một thành phố sáng tạo, năng động và tiên phong.

Đến nay, TP.HCM được xếp trong nhóm 5 hệ sinh thái khởi nghiệp sôi động nhất Đông Nam Á, đứng thứ 2 khu vực về fintech, lọt top 110 toàn cầu về đổi mới sáng tạo. Chính sự năng động ấy đã biến TP.HCM thành trung tâm khởi nghiệp hàng đầu cả nước.

Những kết quả này khẳng định, TP.HCM đã đặt khoa học - công nghệ vào đúng vị trí trung tâm của tiến trình phát triển, coi đây là động lực mới, có tính quyết định để hiện thực hóa khát vọng vươn tầm quốc tế.

Hạ tầng số và chuyển đổi số: Bước tiến quyết liệt của đô thị thông minh

Cùng với khoa học - công nghệ, TP.HCM đã coi chuyển đổi số là đột phá chiến lược trong nhiệm kỳ 2020-2025. Quá trình này được triển khai toàn diện trên nhiều lĩnh vực, từ quản trị công đến kinh tế và đời sống xã hội.

Hạ tầng số được ưu tiên xây dựng, tạo nền tảng cho việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành chính, cung cấp dịch vụ công và phục vụ người dân. Việc hình thành các cơ sở dữ liệu dùng chung, kết nối liên thông đã giúp nâng cao hiệu quả quản trị, giảm thủ tục, tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả chính quyền lẫn người dân.

Trong giáo dục, y tế, thương mại và sản xuất, nhiều mô hình ứng dụng công nghệ số đã được triển khai, thúc đẩy quá trình hiện đại hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ. Chuyển đổi số cũng giúp Thành phố hình thành những mô hình quản lý đô thị thông minh hơn, từ kiểm soát giao thông, an ninh trật tự đến quản lý tài nguyên, môi trường.

Đây là bước tiến quyết liệt, đánh dấu sự thay đổi căn bản trong tư duy quản lý: từ thủ công sang số hóa, từ hành chính nặng nề sang minh bạch và hiệu quả, từ nền kinh tế truyền thống sang nền kinh tế số. Thành quả này không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố mà còn trực tiếp cải thiện chất lượng sống của người dân.

Tầm nhìn 2025-2030: Đặt nền móng cho một chặng đường

Bước vào nhiệm kỳ 2025-2030, dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM nhấn mạnh, phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số sẽ là trụ cột, động lực trung tâm cho sự phát triển nhanh, bền vững.

Mục tiêu rõ ràng được đề ra: kinh tế số chiếm tỷ trọng ngày càng lớn trong GRDP; đầu tư cho nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo đạt tỷ lệ cao hơn; Phát triển hạ tầng số, hạ tầng dữ liệu, ứng dụng công nghệ số trong mọi lĩnh vực; Khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, phát triển mô hình kinh tế xanh, thông minh và sáng tạo.

Một trong những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thực hiện mục tiêu được đặt ra là nghiên cứu phát triển các ngành, lĩnh vực tiềm năng như: trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử, rô - bốt, không gian vũ trụ, hyrogen xanh, công nghệ gen, sinh học và dược phẩm cao cấp... thân thiện với môi trường. Thu hút các tập đoàn đa quốc gia và các doanh nghiệp hàng đầu về sản xuất linh kiện điện tử, bán dẫn, chip. Xây dựng trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), trung tâm nghiên cứu y sinh, phát triển các sản phẩm công nghệ mới.

Xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế, nhằm thu hút đầu tư, phát triển thị trường tài chính hiện đại, kết nối toàn cầu, áp dụng các mô hình tài chính số, ngân hàng thông minh, tài chính xanh, tài sản số, công nghệ tài chính (Fintech), tạo nền tảng cho tăng trưởng kinh tế bền vững.

Tái cơ cấu mô hình kinh tế theo hướng đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Phát triển hành lang đổi mới sáng tạo từ Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông đến các cực công nghiệp - dịch vụ - cảng biển. Hình thành các công viên khoa học công nghệ, trung tâm nghiên cứu đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó, thành lập Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo của Thành phố theo mô hình PPP, phát triển cơ chế tài chính ngoài ngân sách cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tạo cơ chế, chính sách, môi trường pháp lý thuận lợi để nhanh chóng hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông thông minh; hình thành các trung tâm dữ liệu, khu công nghiệp công nghệ thông tin tập trung; đầu tư và sử dụng bản đồ số, dữ liệu lớn, phân tích địa lý (GIS) để tối ưu hóa giao thông, đô thị, quy hoạch, giám sát môi trường, bảo đảm hạ tầng kỹ thuật an toàn và an ninh thông tin.

Thành tựu của nhiệm kỳ 2020-2025 trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, hạ tầng số và chuyển đổi số là minh chứng rõ ràng cho sự đúng đắn trong lựa chọn hướng đi của TP.HCM. Đây là những kết quả không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt, mà còn tạo nền móng cho một chặng đường phát triển dài hạn.

Quang Minh